سیزدهمین دوره جشنواره فیلم‌های ورزشی ایران با حمایت کمیته ملی المپیک و پارالمپیک، فدراسیون ورزش زورخانه‌ای و کشتی پهلوانی، وزارت ورزش و جوانان، سازمان صدا و سیما و سازمان سینمایی وزارت ارشاد در بخش خصوصی و به همت موسسه فرهنگی هنری خانه هنر خیام از ۲۷ تیرماه ۱۴۰۱ به مدت سه روز برگزار شد.
پژمان بازغی، بازیگر و یکی از اعضای هیات داوران به همراه سید مجتبی علوی، دبیر جشنواره در ساختمان مرکزی خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایران اکونومیست) حاضر شد و به سوالاتی پیرامون این رویداد و مشکلات سینمای ورزشی پاسخ گفت.
باشگاه های ورزشی کار فرهنگی نمی‌کنند
بازیگر سریال‌های آژانس دوستی، افرا و مرد هزار چهره در گفت و گو با ایران اکونومیست با بیان این که سینمای ورزشی در کشور ما نادیده گرفته شده است اظهار داشت: همه باشگاه های ورزشی ایران نام فرهنگی را دارند؛ ولی هیچ وقت کار فرهنگی نمی کنند. چون بودجه ای برای آن تعریف نمی‌شود. خیلی از تیم های صنعتی ما در لیگ برتر بسیار پولدار هستند. آنها فقط پول سفر و دستمزد بازیکنان را می دهند. اما یک بخشی از بودجه را باید صرف فرهنگ کنند. ستاره تیم سپاهان اگر دستمزدش را به بخش فرهنگی باشگاه بدهد، حداقل می شود ۱۵ فیلم مستند از اسطوره‌های باشگاه ساخت. با دستمزد یک بازیکن استقلال یا پرسپولیس می‌شود ده فیلم مستند درباره زندگی اسطوره‌های این دو تیم ساخت. در بخش فرهنگی باشگاه پرسپولیس چه اتفاقی دارد می افتد؟ هیچ وقت از این بخش پرسیده اند که آیا این لباس بازیکنان مناسب است یا نه؟ وزیر ورزش چند مشاور سینمایی دارد؟ چند نفر از سینماگران به وزرای ما مشاوره سینمایی می دهند؟ متاسفانه چنین ساختاری وجود ندارد.
بار مسئولیت همه فیلمسازی بر دوش وزارت ارشاد است
بازغی افزود: امسال در جشنواره خیلی شاهد فیلم‌های ورزشی نبودیم. چون بخش فرهنگی جدا از بخش ورزشی دیده می شود. در حالی که به نظر من وزارت ارشاد باید تشخیص بدهد که فلان فیلم از بودجه کدام وزارتخانه ساخته شود. چنین ساختاری وجود ندارد. بار مسئولیت همه فیلمسازی کشور بر دوش وزارت ارشاد است که درست نیست. باید در هیات دولت تصمیماتی گرفته شود و بودجه ای جداگانه برای فیلمسازی اختصاص داده شود. فیلمسازانی که می خواهند در حوزه محیط زیست، ورزش، پزشکی، انرژی و ...فیلم بسازند باید به وزارتخانه مربوطه مراجعه کنند.
وزارت ارشاد نمی تواند به تنهایی بار فرهنگی همه وزارتخانه ها را به دوش بکشد باید همه وزارتخانه ها بودجه فیلمسازی داشته باشند
عضو هیات داوران سیزدهمین دوره جشنواره فیلم‌های ورزشی ایران با بیان این که وزارت ارشاد باید هماهنگ کننده بقیه سازمان ها در زمینه بودجه فرهنگی باشد توضیح داد: متاسفانه بودجه های فرهنگی به همایش ها و اتفاقات روابط عمومی ها تخصیص پیدا می کند. وزارت ارشاد نمی تواند به تنهایی بار فرهنگی همه وزارتخانه ها را به دوش بکشد. باید همه وزارتخانه ها بودجه فیلمسازی داشته باشند. وزارت ورزش باید بودجه ای تخصیص بدهد که فیلم های ورزشی ساخته شود. الان در حوزه پزشکی اگر بخواهیم فیلم بسازیم ما باید خودمان به فکر بودجه باشیم. در حالی که وظیفه وزارت بهداشت انجام این کار است. وزارت ورزش باید بودجه ای تخصیص دهد تا در طول سال فیلم های ورزشی ساخته شود. همه فیلم‌ها که نباید هنری و تجاری باشد. برخی فیلم ها در دل تاریخ ثبت می‌شود.
فیلم «لایه های دروغ» مال جشنواره فجر نبود
این بازیگر با اشاره به تعدادی از فیلم‌های جشنواره امسال توضیح داد: امسال فیلم تختی ساخته بهرام توکلی را در جشنواره داشتیم که بسیار ارزشمند بود. من به عنوان کسی که ۳۰ سال است در حوزه سینما کار می‌کنم، سختی های این کار را می فهمم. فیلم لایه های دروغ ساخته رامین سهراب را دیدم که به نظر من در ژانر فیلم های ورزشی بسیار زحمت کشیده بودند. آنها سعی کردند حرکت های رزمی داشته باشند. البته آن فیلم مال جشنواره فجر نبود و جایش در جشنواره ورزشی است.
بازغی درباره معیارهایش برای داوری آثار توضیح داد: من سعی کردم فیلم ها را از لحاظ ورزشی نگاه و داوری کنم. به هر فیلمی که بیشتر مرتبط به ورزش بود امتیاز بیشتری دادم. در بخش خارجی چند فیلم داشتیم که از نظر من خیلی ورزشی محسوب نمی شد. چند فیلم هم بود که مستقیما به قهرمانان ورزشی می‌پرداخت.
وزارت ورزش ۱۵ فیلم درباره اسطوره‌های ورزشی بسازد
بازغی با تاکید بر این که مردم ما بسیاری از قهرمانان شهر خودشان را نمی شناسند گفت: مثلا خیلی‌ها نمی دانند کریم باوی کیست. وظیفه وزارت ورزش است که بودجه ای را کنار بگذارد. فیلمسازان را دعوت کند و بگوید امسال درباره ۱۵ اسطوره ورزشی فیلم بسازید. امسال فیلمی به نام بیرو را در جشنواره فیلم‌های ورزشی داریم. مشخص است که کارگردان به اندازه بودجه اش فیلم ساخته است. باید کمک وزارت ورزش در کنار این فیلم باشد. چون دقیقا زندگی نامه یک فوتبالیست را تعریف می کند که در جام جهانی تاثیرگذار بود. چرا فارابی باید به این فیلم کمک کند؟ وظیفه فارابی چیز دیگری است.
مشخص است که کارگردان فیلم «بیرو» به اندازه بودجه اش فیلم ساخته است. چرا فارابی باید به این فیلم کمک کند؟ وظیفه فارابی چیز دیگری است
بازیگر فیلم‌های سمفونی نهم و تیغ و ترمه با بیان این که در کشور ما خیلی کم به فیلم ورزشی پرداخته شده است تاکید کرد: ما تجربه این مدل فیلمسازی را نداریم. سرمایه گذار دوست دارد فیلم کمدی بسازد و برگشت سرمایه داشته باشد. چه کسی باید متولی این قضیه باشد؟ همه دنیا درباره اسطوره هایشان فیلم می سازند. یک جریان امیدبخشی دارد از این فیلم ها حمایت می‌کند و می گوید ای مردم شما هم می توانید استیو جابز و فلان خواننده بشوید. ولی در ایران همه نگاه ها به سمت وزارت ارشاد است. وزارت ارشاد باید فیلمنامه را تایید کند و شما را به وزارتخانه علوم یا ورزش بفرستد. راجع به کریستین رونالدو چند باشگاه هر کدام از نگاه خودشان مستند ساخته اند. شما وجوه مختلفی از یک قهرمان را در این فیلم‌ها می بینید. برای این کار وقت و انرژی گذاشته شده است. ما چند تا علی دایی، خداداد عزیزی و بهداد سلیمی داریم؟ دولت متولی نگهداری سرمایه‌هایش است. راجع به وحید شمسایی مستندی ساخته نشده است. با این که او آقای گل آسیا و جهان در رشته فوتسال است.
فیلم‌های ورزشی امیدبخش هستند
عضو هیات داوران سیزدهمین دوره جشنواره فیلم‌های ورزشی ایران افزود: در کشور ما خیلی از جوان‌ها به خاطر مشکلات ناامید هستند. فیلم‌های ورزشی فیلم‌های امیدبخشی هستند و می توانند به جوان ها کمک کنند که به خودباوری برسند. در تمام باشگاه های بزرگ جهان به جای این که بچه ها در اردو پلی استیشن بازی کنند، ورزشکاران را جمع و در سالن برایشان فیلم های ورزشی امیدبخش پخش می کنند. این چیزها در دنیا تجربه شده است. قرار نیست ما تجربه را دوباره تجربه کنیم. ما قرار است از این تجربیات استفاده کنیم.
وی با بیان این که همه اتفاقات سینمایی بر عهده وزارت ورزش و فارابی نیست گفت: چرا وقتی فیلمی درباره شهر قرار است ساخته شود شهرداری می گوید ما بودجه نداریم؟ چرا وزارت بهداشت برای ساخت فیلم درباره پرستاران پول ندارد؟ بعد می‌بینید سیلی از تیزرهای تلویزیونی برای نهادهای مختلف پخش می‌شود. در حالی که این حق بچه‌های فیلمساز است که جشنواره موضوعی فیلم کوتاه و فیلم بلند داشته باشند. مثلا می توانند یک جشنواره فیلم کوتاه درباره کمبود آب و خشک شدن دریاچه ارومیه بگذارند. این فیلم ها گیشه ندارند. بخش خصوصی هم سرمایه گذاری نمی کند. وزارت ارشاد باید این قانون را در هیات دولت به تصویب برساند و این مطالبه گری را از همه دستگاه‌ها داشته باشد که بودجه فیلمسازی تخصیص دهند. وزارت ورزش باید بودجه‌ای تخصیص بدهد که فیلم‌های ورزشی ساخته شود. وزارت ارشاد یک دستگاه هماهنگ کننده است.
وزارت ارشاد به تنهایی نمی‌تواند فیلم بسازد
بازیگر فیلم‌های کافه ستاره، بارکد و اسرافیل با تاکید بر این که همه وزارتخانه‌ها باید بودجه فیلمسازی داشته باشند افزود: شاید فیلمنامه نویسی راجع به یک سدی بخواهد فیلم بسازد. باید به وزارت ارشاد برود و بودجه اش را جور کند. بعد از ۴۰ و چند سال که از تاسیس وزارت ارشاد می گذرد، این مسائل باید جا افتاده باشد. وزارت ارشاد بودجه محدودی دارد و به تنهایی نمی تواند فیلم بسازد. از ۲۰۰ فیلمی که در طول سال ساخته می‌شود فقط ۲۲ فیلم راهی جشنواره فجر می شود. بقیه فیلم‌ها باید کجا دیده شود؟ جشنواره های موضوعی مختلف توسط وزارتخانه های مختلف باید برگزار شود. ولی در چند سال گذشته این بودجه ها نادیده گرفته شده است.
