پیامدهای بسیار سخت بحران اقلیمی در انتظار آمریکای لاتین

به گزارش روز شنبه ایران اکونومیست به نقل از تارنمای شبکه تلویزیونی تله سور،  این نهاد وابسته به سازمان ملل متحد در سندی با عنوان «وضعیت آب‌وهوا در آمریکای لاتین و کارائیب ۲۰۲۱» هشدار داد منطقه آمریکای لاتین با پدیده‌هایی مانند خشکسالی شدید، بارندگی شدید و امواج گرما مواجه است که تنوع اکوسیستم‌ها، دسترسی به غذا و آب آشامیدنی را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

کارشناسان در این گزارش اطمینان دادند «متاسفانه با توجه به اینکه جو و اقیانوس به سرعت در حال تغییر است، تشدید آثار اقلیمی در این منطقه انتظار می‌رود».

بر اساس داده‌های سازمان جهانی هواشناسی، «نرخ جنگل‌زدایی در این منطقه در سال گذشته به بالاترین میزان از سال ۲۰۰۹ میلادی رسید. یخچال‌های طبیعی آند بیش از ۳۰ درصد از حجم خود را در کمتر از ۵۰ سال گذشته از دست داده‌اند. مگاخشکسالی (خشکسالی طولانی مدت است که دو دهه یا بیشتر طول می‌کشد) که در مرکز شیلی رخ داده است، پایدارترین نوع خشکسالی در هزاره اخیر بوده است».

در ادامه این گزارش آمده است «هفت میلیون و ۷۰۰ هزار نفر در سال ۲۰۲۱ در کشورهایی همچون گواتمالا و السالوادور، سطوح بالای ناامنی غذایی را تجربه کردند و طوفان‌های اتا و لوتا در اواخر سال ۲۰۲۰ و همچنین آثار اقتصادی ناشی از شیوع بیماری همه‌گیر کووید-۱۹ در بروز این ناامنی غذایی نقش داشتند». 

این سازمان همچنین تصریح کرد آمریکای لاتین و حوزه کارائیب یکی از مناطقی است که باید سیستم‌های هشدار زودهنگام را به عنوان ابزاری موثر در مناطق آسیب پذیر در برابر حوادث شدید آب‌وهوایی تقویت کند.

«پتری تالاس» دبیر کل سازمان جهانی هواشناسی تاکید کرد «افزایش سطح دریاها و گرم شدن اقیانوس‌ها همچنین بر معیشت، گردشگری، سلامت، غذا، انرژی و امنیت آب در مناطق ساحلی تأثیر می‌گذارد».

ذوب شدن یخچال‌های طبیعی در کوه‌های آند منجر به از دست رفتن قابل‌توجه آب شیرین می‌شود که «در حال حاضر برای مصارف خانگی، آبیاری و برق آبی استفاده می‌شود».

«ماریو سیمولی» دبیر اجرایی موقت کمیسیون اقتصادی آمریکای لاتین و کارائیب نیز در این گزارش اشاره کرد که بدتر شدن تغییرات آب و هوایی و پیامدهای شدید همه‌گیری کووید-۱۹ نه تنها بر تنوع زیستی منطقه تاثر گذاشته است بلکه چندین دهه پیشرفت در برابر فقر، ناامنی غذایی و کاهش نابرابری را متوقف کرده است.

به نوشته مرکز تحقیقاتی «اسونتوس دلسور» (Asuntosdelsur.org) بر اساس آخرین نظرسنجی ها بیش از ۷۵ درصد شهروندان آمریکای جنوبی و مرکزی، مسئله تغییر آب و هوایی را یک «نگرانی جدی» می‌دانند؛ در نتیجه رهبران آمریکای لاتین مسئولیت و نقش برجسته ای در قبال این موضوع دارند.  نباید فراموش کرد که گذشته از بررسی پیامدهای تغییرات آب و هوایی، شیوه‌ی واکنش کشورها به تاثیرات تغییر اقلیم گاهی مهم‌تر از خود تاثیرات تغییر اقلیم است.    

کشورهای آمریکای لاتین و کارائیب به طور کلی با تصمیمات دشواری روبرو هستند. آن‌ها می‌توانند همچنان به تکیه بر سوخت‌های فسیلی ادامه دهند یا یک گذار هماهنگ انرژی در راستای توافق پاریس و توسعه پایدار را در پیش گیرند. طبق گزارش «اقتصاد کلان بانک توسعه بین آمریکایی»، این امر افزایش رشد اقتصادی یک درصدی و فرصت ایجاد ۱۵ میلیون شغل جدید در منطقه را به همراه خواهد داشت.

از طرفی، بسیاری از کشورها برای درآمد مالیاتی به تقاضای سوخت‌های فسیلی وابسته هستند چرا که حدود نیمی از آنچه در منطقه تولید می‌شود، صادر می‌شود. به عنوان نمونه، بین سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۸، به طور متوسط ‌۰/۸ درصد از درآمدهای عمومی در اکوادور، ۶/۶ درصد در ترینیداد و توباگو و ۴/۵ درصد در مکزیک به بهره‌برداری از نفت و گاز طبیعی وابسته بوده است.

همچنین با افزایش اخیر قیمت نفت در سطح جهان، بسیاری از کشورهای منطقه به دنبال توسعه سوخت‌های فسیلی خود هستند. اگرچه برخی از شرکت‌های ملی نفت در حال حاضر، بهبود بهره‌وری انرژی را در دستور کار قرار داده‌اند اما بخش انرژی منطقه با اهداف توافق پاریس برای رسیدن به انتشار گازهای گلخانه ای خالص تا سال ۲۰۵۰ همسو نیست.

یک مطالعه بانک توسعه بین آمریکایی نشان می‌دهد که در سناریوهایی مطابق با کاهش ۱.۵ درجه‌ای گرمایش جهانی، تولید نفت در آمریکای لاتین باید به کمتر از ۴ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۳۵ کاهش یابد. اقدامی که بار مالی بسیاری برای کشورهای منطقه به همراه خواهد داشت. صادرکنندگان نفت منطقه ممکن است تا حدود ۳ تریلیون دلار ضرر کنند.