به گزارش گروه علم و آموزش ایران اکونومیست ، نظام رتبهبندی لایدن، نتایج رتبهبندی دانشگاههای برتر دنیا در سال ۲۰۲۲ میلادی خود را منتشر کرد که بر اساس آن ۴۴ دانشگاه ایرانی در جمع ۱۳۱۸ دانشگاه برتر جهان قرار گرفتند.
لایدن یکی از نظامهای معتبر ارزیابی دانشگاهی است که هر ساله دانشگاههای برتر دنیا را بر اساس شاخصهای معتبر علم سنجی مورد ارزیابی و رتبهبندی قرار میدهد.
براساس رتبه بندی لایدن دانشگاه صنعتی امیرکبیر رتبه نخست دانشگاه های صنعتی کشور را به خود اختصاص داده است.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه صنعتی امیرکبیر، طبق نتایج این رتبه بندی در بین کشورهای اسلامی، ایران با حضور ۴۴ دانشگاه رتبه نخست، ترکیه با ۳۲ دانشگاه رتبه دوم و مصر با ۱۰ دانشگاه رتبه سوم را دارند.
در سال ۲۰۲۲، در قالب چهار معیار کلی مرجعیت علمی، دیپلماسی علمی، دسترسی آزاد به انتشارات و تنوع جنسیتی در لایدن مورد رتبهبندی قرار گرفتند. این ارزیابیها از تولیدات علمی دانشگاهها در سالهای ۲۰۱۷ الی ۲۰۲۰ از پایگاه اطلاعاتی Web of Science استفاده کرده است.
معیار مرجعیت علمی (تاثیر علمی) از تعداد کل انتشارات و شاخصهایی چون مقالات ۱ درصد برتر، مقالات ۵ درصد برتر، مقالات ۱۰ درصد برتر و مقالات ۵۰ درصد برتر به صورت تعداد و سهم از کل و نیز تعداد کل انتشارات، مجموع و میانگین تعداد استنادهای انتشارات دانشگاه تی سی اس TCS و ام سی اس MCS و نیز مجموع و میانگین تعداد استنادات نرمال شده(به رشته و سال) دانشگاه تی ان سی اس TNCS و ام ان سی اس MNCS بهره گرفته است (دو شاخص آخر در صفحه اصلی نتایج نشان داده نمی شود).
در معیار دیپلماسی علمی از شاخصهایی چون تعداد کل انتشارات، همکاری علمی، همکاری بین المللی، همکاری صنعتی، همکاری علمی با فاصله جغرافیایی کمتر از ۱۰۰ کیلومتر و همکاری علمی با فاصله جغرافیایی بیشتر از ۵۰۰۰ کیلومتر (به صورت تعداد و سهم از کل) استفاده کرده است.
معیار دسترسی آزاد به انتشارات نیز از شاخصهای تعداد کل انتشارات، انتشارات دسترسی آزاد، انتشارات دسترسی آزاد طلایی، انتشارات دسترسی آزاد هیبرید، انتشارات دسترسی آزاد برنز، انتشارت دسترسی آزاد سبز (به صورت تعداد و سهم از کل) تشکیل میشود.
معیار تنوع جنسیتی نیز شامل شاخصهای همکاری با نویسندگانی که جنسیت آنها مشخص نیست، نویسندگان مرد (به نسبت کل نویسندگان)، نویسندگان زن (به نسبت کل نویسندگان)، نویسندگان مرد (به نسبت تمام نویسندگان مرد و زن)، نویسندگان زن (به نسبت تمام نویسندگان مرد و زن) است. در جدول زیر معیارها و شاخصهای رتبهبندی لایدن ارائه شده است.
نظام رتبه بندی لایدن بر خلاف سایر نظامهای رتبهبندی موجود در سطح دنیا، برای دانشگاههای حاضر در نظام خود، رتبهای واحد محاسبه نمیکند بلکه دانشگاهها براساس معیارها و شاخصهای موجود در نظام لایدن مورد رتبهبندی قرار میگیرند. از این رو یکی از ویژگیهای رتبه بندی لایدن این است که به دانشگاههای حاضر در رتبهبندی خود، رتبه کل که برگرفته از تاثیر کلیه شاخصها و وزنهای مرتبط با آنها است، اختصاص نمیدهد بلکه، برای کلیه دانشگاهها در این شاخصها نمرات و رتبهها را جداگانه محاسبه و منتشر میکند.