اولتیماتوم فناوری و نقش آن در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت

به گزارش ایران اکونومیست، متن یادداشت احمد جعفر نژاد  استاد مدیریت دانشگاه تهران  به این شرح است :

در راستای تحقق اهداف مندرج در قانون اساسی، سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران در افق ۱۴۰۴، سیاست های کلی نظام و در اجرای اصل ۱۳۴ قانون اساسی در تاریخ ۱۲ /۰۸/ ۱۴۰۰ " سند تحول دولت مردمی" به عنوان خط مشی دولت و مبنای عمل قوه مجریه، وزرا و دستگاه های اجرایی کشور،  طی نامه شماره ۱۵۸۴۸۳ توسط جناب آقای رییس جمهور ابلاغ شد. صفحه ۳۴ این سند(بخش چهارم)، به موضوع فناوری و اقتصاد دانش بنیان اختصاص یافته است.

در همین بخش به نشانگرهای مطلوب نیز اشاره شده که عبارتند از:

• افزایش سهم کالا و خدمات دانش بنیان از تولید ناخالص داخلی؛

• افزایش میزان اشتغال شرکت‌های دانش بنیان؛

• افزایش حجم صادرات کالا و خدمات دانش بنیان؛

• افزایش نسبت هزینه کرد تحقیق و توسعه به تولید ناخالص داخلی.

برای تحقق این نشانگر های مطلوب، به پدیده‌ای به نام "چرخش‌های تحول آفرین" نیاز است که در سند مذکور این چرخش‌ها شامل موارد زیر مورد توجه قرار گرفته است:

• از تمرکز صرف بر عرضه محوری و توسعه کمی شرکت‌های دانش بنیان به تمرکز بر تقاضا محوری و اثربخشی آن‌ها در حل مسائل اساسی کشور؛

•  از توجه صرف به توسعه شرکت‌های دانش بنیان نوپا با اثرگذاری محدود در اقتصاد به تمرکز بر نفوذ نوآوری و فناوری در شرکت های بزرگ و صنایع بالغ؛

• از تخصیص منابع دولتی تحقیق و توسعه مبتنی بر سرانه پژوهشی و هزینه‌های جاری نهادهای پژوهش و فناوری وابسته به دولت به تخصیص مبتنی بر مأموریت،

•  رقابت و تمرکز بر فناوری‌های نوظهور و تحول آفرین.

چنین به نظر می رسد، طی سال‌های آتی جوامع بشری شاهد ظهور، پیدایش و به کارگیری گسترده شش  فناوری پیش رفته خواهند بود.

این شش فناوری را می توان به معنا و مفهوم سمبولیک شش رنگ تازه تصور کرد، همان‌گونه که هنرمندانی استادانه با استفاده از رنگ های گوناگون، طرحی هایی بدیع می‌آفرینند، کارآفرینان جامعه فردا نیز این فناوری‌های نوین را ماهرانه به کار خواهند گرفت و از هم آمیزی، ترکیب و تلفیق آن ها، پدیده‌ای شکل خواهد گرفت که پی آمدهای ناشی از آن را می‌توان به صورت استعاره "اولتیماتوم فناوری" نامید.

    قبل از سال ۲۰۲۰ و در اواخر قرن بیستم، یعنی حدود سال های ۱۹۸۰ فناوری‌های نوین آن زمان عبارت بودند از: رایانه های شخصی(PC) ، وب جهان گسترWWW) )، موبایل (Mobile) و فناوری ابری (Cloud). اما، طی ده سال آینده جهان باید در انتظار تغییراتی بسیار عظیم تر از آنچه که در طول ۴۰ سال گذشته شاهد آن بودیم، باشد. به نظر می رسد این شش  فناوری در دهه های۲۰۲۰ با هم ترکیب و در هم ادغام شوند تا آتش نوآوری را فروزان تر از ۴۰ سال گذشته شعله ور نمایند.

 بنابراین، با دنیایی به کلی متفاوت با دنیای امروز، همراه با بروز تغییراتی شگرف در بنیان‌ها و باورهای فرهنگی- اجتماعی جامعه مواجه خواهیم بود.

 یکی از مهم ترین پی آمدهای نوآوری در عصر دیجیتال، پذیرش جوامع انسانی از نوآوری هایی که انسان را برای بقاء و ماندگاری در محیطی رقابتی دعوت می کند؛ محیطی که به سرعت در حال تغییر و توسعه است.

 دوم این که ضرورت انسانی- اخلاقی را برای استفاده از این شش فناوری به منظور خدمت رسانی به مردم، تسهیل کار و اثرگذاری  ماندگار و مفید را بر جهان آینده تحمیل خواهد کرد.

 این شش فناوری که دنیای مجازی و فیزیکی را به هم متصل می کنند عبارتند از:

• اینترنت اشیاء Internet of Things (IoT)

• هوش مصنوعیArtificial Intelligence  (AI) 

• بلک چین Block Chain 

• واقعیت افزوده Reality Augmented

•  دستگاه های خودران Autonomous machines

•  شبکه های G۵

در ارتباط با اهداف فناوری های نوظهور هم می توان موارد زیر را برشمرد:

۱- ایجاد یک محیط رقابتی فشرده و تنگاتنگ که به سرعت در حال تغییر و تحول خواهد بود.

۲- فراهم آوردن محیطی انسانی مبتنی بر اخلاق و صفات انسانی.

۳- در هم تنیده شدن این شش فناوری، ارایه خدمات را به جامعه بشری سهل و آسان، سالم و ارزان، سریع و پویا می سازد.