دور جدید مذاکرات هستهای ایران و گروه 5+1 در حالی در ژنو ادامه دارد که مدت آن یک روز اضافه شده است و وزرای خارجه کشورهای موسوم به 5+1 نیز به تدریج به ژنو رفته‌اند. این گزارش مروری است بر آن چه که در روزهای پنج‌شنبه و جمعه در این مذاکرات گذشت.
چهارشنبه پانزدهم آبان ماه
شهر ژنو این روزها برای دومین بار در دولت یازدهم و برای پنجمین بار در کل دوران مذاکرات هسته ای ایران و غرب، میزبان مذاکرات ایران و گروه 1+5 (آلمان، آمریکا، روسیه، فرانسه، انگلستان و چین) است. این شهر تیر ماه 1387، مهر ماه 1388 و آذر ماه 1389 نیز میزبان این مذاکرات بوده است؛ البته در دولت‌های نهم و دهم سعید جلیلی، دبیر وقت شورای عالی امنیت ملی، رئیس تیممذاکره کننده ایرانی بود و در دولت یازدهم، محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه این مسئولیت را به‌‌عهده دارد که وی نیز اولین دور مذاکرات خود با 5+1 را در ژنو برگزار کرد.
سیدعباس عراقچی، مجید تخت روانچی معاون اروپا و آمریکای وزارت امور خارجه، حمید بعیدی‌نژاد، مدیر کل امور اقتصادی و تخصصی بین المللی وزارت امور خارجه، داوود محمدنیا، مشاور حقوقی وزیر امور خارجه و محمد امیری، مدیر کل امور پادمان های سازمان انرژی اتمی به عنوان تیم مذاکره‌کننده ایران وارد شهر ژنو شدند. ساعاتی بعد عباس عراقچی و هلگا اشمید معاون اشتون، طی تماسی تلفنی به بررسی مذاکرات پیش رو پرداختند.
پنج‌شنبه شانزدهم آبان ماه
ساعاتی پیش از شروع مذاکرات، رژیم اسرائیل از قدرت‌های جهانی خواست که طرح پیشنهادی ایران را که گفته می‌شود بر مبنای کاهش برخی از فعالیت‌های هستهای در ازای کاهش تحریم‌ها طراحی شده، رد کنند. در همین حال شبکه خبری «بی‌بی‌سی» از آمادگی دولت پاکستان برای تحویل سلاح هستهای به عربستان برای «مقابله با هر گونه تهدید آتی از سوی ایران» خبر داد. این شبکه خبری به نقل از منابعی در پاکستان نوشته که این کشور اقدامات لازم را برای آمادگی این کار انجام داده است.
صبحانه کاری در شروع روز اول گفت‌وگوها
صبحانه کاری محمدجواد ظریف و کاترین اشتون ساعت 8 به وقت محلی با حضور معاونین دو طرف در ژنو آغاز شد و تا ساعتی بعد طول کشید. مایکل مان، سخنگوی مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، پس از اتمام صبحانه کاری یک ساعته بین کاترین اشتون و محمد جواد ظریف اعلام کرد: "این نشست دیدار خوبی برای بحث درباره تمهیدات مذاکرات امروز بود." وی اظهار داشت که کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ریاست تیم غربی در مذاکرات را بر عهده خواهد داشت.
لغو سفر ظریف به ایتالیا و دیدار وی با اخضر ابراهیمی
وزیر خارجه ایران به دلیل حساسیت مذاکرات، سفر خود به ایتالیا را لغو کرد. وی در گفتگویی با اخضر ابراهیمی نماینده سازمان ملل به بررسی مسائل سوریه پرداخت.
اولین دیدار با حضور همه طرف‌ها در ژنو
از ساعت 11 روز پنج‌شنبه دور اول مذاکرات با حضور همه هیات‌ها آغاز شد. این دیدار 45 دقیقه طول کشید و پس از ان، مایکل مان اظهار داشت: ". بعد از ظهر چندین دیدار با فرمت‌های مختلف انجام خواهد شد" . " پیشرفت بیشتر نیاز به زمان بیشتری دارد. اما هنوز درباره پیشرفت مذاکرات نمی توانم صحبتی کنم."
عراقچی سخنگوی هیات ایرانی نیز اظهار داشت: « در دور اول مذاکرات ایران و 1+5 درباره جزئیات طرحی که در ژنو یک از طرف ایران ارائه شده بود بحث شد.
این طرح شامل هدف مشترک، گام اول و گام آخر است و فردا درباره این طرح وارد جزئیات می‌شویم. طرف مقابل با صراحت با این طرح موافقت کرده است.
طرفین امروز چهار جلسه کوتاه برگزار خواهند کرد و ظریف و اشتون نیز در ساعت شش مجددا دیدار می‌کنند. یکی از این جلسات با سه کشور اروپایی و سه جلسه دیگر با چین، روسیه و آمریکا برگزار خواهد شد.»
برگزاری دیدارهای عصر پنج‌شنبه با فرمت متفاوت و اظهارات مقامات ایرانی
هیات ایرانی چهار دیدار جداگانه با طرف مقابل برگزار کرد. دیدار اول با روسیه، دیدار دوم با سه کشور اروپایی، یک دیدار با آمریکا و دیدار آخر با چینی‌ها برگزار شد.
به دلیل طولانی شدن مذاکرات، دیدار بین اشتون و ظریف برای جمع‌بندی مذاکرات این روز برگزار نشد.
وزیر امور خارجه ایران با اشاره به موفقیت‌آمیز بودن دیدارهای دوجانبه اعلام کرد که احتمالا در این مذاکرات به توافقی دست خواهند یافت. در بخشی از متن نقل شده از گفت‌وگوی وزیر خارجه آمده است که وی امیدوار است بتواند در دیدار با اشتون، نگارش پیش‌نویس توافق بین طرفین را آغاز کنند. در همین حال از عراقچی نیز نقل شده است که شاید دیدار ظریف و اشتون به فردا موکول شود. وی گفت که تلاش می‌شود نوشتن متن توافق احتمالا از فردا آغاز خواهد شد.
مذاکرات در روز جمعه
در ساعات پایانی روز پنج‌شنبه، باراک ریوید خبرنگار روزنامه اسرائیلی هاارتص از نتانیاهو درباره دیدار با اعضای کنگره آمریکا نوشت و به نقل از نتانیاهو آورد که که توافق احتمالی با ایران، توافق قرن برای ایران و یک اشتباه عظیم خواهد بود.
صبح جمعه نیز، نتانیاهو در فرودگاه با جان کری دیدار کرد و مخالفت خود با توافق با ایران را ابراز داشت.
حرکت وزرای خارجه گروه 5+1 به ژنو
«جان کری» وزیر خارجه آمریکا اعلام آمادگی کرد که برای کم کردن اختلافات درباره پرونده هستهای ایران در مذاکرات ژنو همه تلاش خود را به کار بگیرد. وی با دعوت اشتون به ژنو رفت و به مذاکرات هسته ای پیوست . در ژنو با «محمد جواد ظریف» وزیر خارجه ایران و «کاترین اشتون» مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا درباره برنامه هستهای تهران، دیداری سه جانبه داشت.
در ساعات بعد، به تدریج خبر حضور دیگر وزرای خارجه در ژنو منتشر شد. تا ساعات پایانی روز جمعه سفر لاوروف وزیر خارجه روسیه، هیگ وزیر خارجه انگلیس، فابیوس وزیر خارجه فرانسه و وستروله وزیر خارجه المان به ژنو تائید شد. هنوز روشن نیست که از بین وزیر خارجه چین یا معاون وی کدام یک صبح شنبه به ژنو خواهند آمد.
یک عضو هیات مذاکره‌کننده ایران گفت: سفر غیرمنتظره وزیر خارجه آمریکا به ژنو و دیدارش با ظریف برای توافق بر سر متن تفاهم شده میان ایران و 1+5 است. او گفت که هر دو طرف احساس می‌کنند برای رسیدن به نتیجه‌ای در این مذاکرات به ویژه بر سر متن مشترک به دست آمده میان ایران و 1+5 حضور و نظر وزیران خارجه ایران و آمریکا ضرروی است.
دیدارهای مهم روز جمعه
محمدجواد ظریف و کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ساعت 16 روز جمعه به وقت تهران دیدار کردند. قرار بود این رایزنی ساعت 10 صبح به وقت ژنو انجام شود که به دلیل طولانی شدن رایزنی های داخلی 3+3 به تعویق افتاد. گفته شد که عراقچی، روانچی، بعیدی‌نژاد از تیم ایران و هلگا اشمیت و استفان کلمنت از تیم کشورهای غربی نیز در این دیدار حضور دارند.
جان کری وزیر خارجه آمریکا در بدو ورود به هتل اینترکانتیننتال ژنو گفت: خوشحالم که به دعوت اشتون به اینجا امده‌ام. امیدوارم که بتوانیم اختلافات را کاهش دهیم. هنوز توافقی حاصل نشده است. وی همچنین افزود: بزودی با اشتون، وزرای خارجه 1+5 و ظریف دیدار خواهم کرد. وزیر خارجه آمریکا در ادامه گفت: موضوعاتی مهمی روی میز هستند که هنوز حل نشده‌اند.
مذاکره طولانی سه جانبه
از حدود ساعت 21 جمعه شب، مذاکرات سه جانبه ظریف، اشتون و کری آغاز شد و پس از حدود سه ساعت گفتگو، دقایقی بعد از نیمه شب به وقت تهران برای تنفس متوقف شد. مذاکرات تقریبا یک ساعت بعد از سر گرفته شد و بعد از پایان، طرفین توافق کردند که کار را از ساعت 11 صبح به وقت تهران در روز شنبه از سر گیرند.
در جلسه سه جانبه، چندین کار‌شناس تسلیحات هستهای و تحریم‌ها نیز در این نشست که هدف آن کار روی پیش‌نویس توافق نهایی بود، حضور داشته‌اند. در ادامه قرار است که وزرای خارجه روسیه، چین، آلمان، انگلیس و فرانسه نیز به این جمع اضافه شوند.
مذاکرات امروز ادامه خواهد داشت.
