آیا ایران می‌تواند بازار نفت روسیه در اروپا را بگیرد؟

عبدالرضا فرجی راد در گفت وگو با ایران اکونومیست در تحلیلی نسبت به توافق اتحادیه اروپا مبنی بر تحریم وارادات نفت از روسیه اظهار داشت: درست است که اتحادیه اروپا توافق کردند اما کامل و جامع نبود، هنوز در این زمینه افتراق دیده می شود و روس ها هنوز هم آب باریکه ای را نگه داشته‌اند تا زمانی که جنگ تمام شد با مذاکرات صادرات شان را افزایش دهند. 

وی تصریح کرد: در این ارتباط ایران می تواند با اروپا در رابطه با صادرات نفت و یا گاز در حالی که تحریم ها اعمال شده، کار کند که بعید می دانم؛ زیرا وضعیت برجام و توافق به نحوی نیست که غرب وارد تعامل شود و فضایی را برای ایران باز کند از سوی دیگر اگر چنین اتفاقی هم بیافتد ایران از چه سیستم بانکی می خواهد پول را مبادله کند. 

این استاد ژئوپلیتیک دانشگاه همچنین بیان کرد: آن زمان که امیدها به برجام بود و هر روز مصاحبه می شد که احتمال نهایی شدن توافق وجود دارد این امکان وجود داشت که غرب فضایی را برای ایران باز کند اما در شرایط فعلی بعید می دانم چنین اقدامی در رابطه با اروپا صورت گیرد چرا که در حال حاضر نفت عرب ها به اروپا سرازیر می شود. 

فرجی راد خاطرنشان کرد: روس ها برای فروش نفت خود 30 درصد تخفیف در نظر گرفته و وارد بازار آسیا کرده‌اند که هند 25 برابر خرید خود را افزایش داده و چین و سایر کشورها نیز همین طور. حتی سریلانکا نفت روسیه را خریداری می کند. با توجه به این که چنین وضعیتی در آسیا است فروش نفت ایران و تا حدودی عرب ها نیزکاهش می یابد زیرا حاضر نیستند 30 درصد تخفیف برای فروش در نظر بگیرند. 

وی ادامه داد: تا زمانی که چشم انداز امیدوار کننده ای برای برجام نباشد تحولی در فروش نفت ایران ایجاد نمی شود، شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی هم به زودی جلسه خواهد داشت و نمی دانیم چه تصمیمی گرفته می شود. 

این دیپلمات پیشین کشورمان همچنین اظهار داشت: پیش از جنگ اوکراین و روسیه گفته می شد ایران حدود 20 درصد تخفیف برای فروش در نظر گرفته اما این که روس ها 30 درصد تخفیف اعمال می کنند این احتمال وجود دارد که ایران هم چنین کاری را انجام دهد. 

فرجی راد با اشاره به این که در اختیار گرفتن بازار و مشتری گرفتن کار سختی است، گفت: در صورتی که عرب ها تخفیف دهند، اروپا بین عرب ها و ایران کدام یک را انتخاب خواهد کرد؟ آیا ایرانی که در تحریم قرار دارد انتخاب می شود یا خیر... اما فعلا چشم اندازی نمی توانیم داشته باشیم. مگر این که ایران وارد مذاکره جدی و کوتاه مدت با اروپا شود و در این زمینه راهکاری پیدا کند. 

وی تصریح کرد: به نظر می رسد اروپا تصمیم گرفته تا آخر سال میلادی خرید نفت روسیه را قطع کند، ایران می تواند جایگزین خوبی باشد که نفت کشورهایی مثل ایتالیا، اسپانیا، یونان، آلمان و اتریش و ... را بدهد، اگر ایران بتواند چنین کاری را انجام دهد آینده نگری کرده و به نوعی هم روسیه و هم چین را تنبیه کرده است. 

سفیر پیشین کشورمان در نروژ درباره تعامل ایران و روسیه برای فروش نفت خاطرنشان کرد: تصور نمی کنم چنین مساله پیش آید، در مورد هند ما آمادگی داشتیم تا با برداشته شدن تحریم ها، بازارهایی را در اختیار بگیریم اما اکنون روسیه، بازار را گرفته و هند هم نیازی ندارد. 

این استاد ژئوپلیتیک دانشگاه همچنین بیان کرد: اکنون هم لاوروف با سفر به امارات و قطر می خواهد عرب ها را توجیه کند که چطور بازار آسیا را در اختیار گرفتند و این که جنگ به زودی تمام می شود و به نوعی قصد داشته از سیاست بی طرفی  این کشورها تشکر کند.