به گزارش ایران اکونومیست، دکتر مهری اکبری، دانشیار آب و هواشناسی دانشگاه خوارزمی در نشست تخصصی تحلیل مخاطره گرد و غبار که در پژوهشکده سوانح طبیعی برگزار شد، گفت: بر اساس آخرین گزارشی که منتشر شده است، ۷۵ درصد ریزگردها منشا و کانون‌های طبیعی و ۲۵ درصد کانون انسان ساز دارند.
وی با بیان اینکه هیات بین‌الدوله تغییر اقلیم مفهوم "سازگاری"را به عنوان یکی از راهکارهای مقابله با ریزگردها مطرح کرده است، اظهار کرد: سیلاب‌ها، طوفان‌های ریزگردها و خشکسالی از عوارض تغییر اقلیم است، به گونه‌ای که در زمان ترسالی با سیلاب‌ها و در زمام خشکسالی با طوفان‌های ریزگرد مواجه هستیم؛ از این رو دو استراتژی سازگاری و کاهش گازهای گلخانه‌ای برای کاهش اثرات تغییر اقلیم مورد تاکید قرار گرفته است.
اکبری، این استراتژی‌ها را موجب افزایش تاب‌آوری بشر برای مخاطرات انسان ساز عنوان کرد و ادامه داد: ایران به دلیل قرار گرفتن در کمربند مخوف بیابانی جهان، در طول تاریخ خود یک کشور گرم و خشک بوده و به همین دلیل بوده است که نیاکان ما با احداث قنوات، مهندسی آب را به دنیا معرفی کردند.
دانشیار دانشگاه خوارزمی با اشاره به آسمان غبار آلود تهران در سال جاری، خاطر نشان کرد: در گذشته استان‌هایی چون کرمانشاه، ایلام، خوزستان و شهر اهواز درگیر مخاطره طوفان‌های گرد و غبار بودند، ولی هم اینک به دلیل تغییر اقلیم شاهد نفوذ این طوفان‌ها در تهران هستیم.
این محقق حوزه آب و هواشناسی تاکید کرد: وضعیت در آینده بدتر خواهد شد و خشکسالی‌ها و سیلاب‌های بدتری را تجربه خواهیم کرد.
وی با اشاره به اجرای مطالعات طوفان‌های ریزگرد، اظهار کرد: در بررسی‌های انجام شده بیشتر کشورها در قالب پروژه Adaptation Fund Project توانستند از منابع مالی در این زمینه بهره مند شوند، ولی از این فرصت استفاده نشده است و با توجه به اینکه پژوهشکده سوانح طبیعی دارای کرسی مخاطرات است، می‌تواند از این فرصت برای تحقیقات بیشتر استفاده کند.
این دانشیار گروه آب و هواشناسی دانشگاه خوارزمی با بیان اینکه عمده‌ترین کانون‌های انتشار طوفان‌های ریزگرد در ایران از کشورهای ترکیه و سوریه است، افزود: این طوفان‌ها فرامرزی هستند و تجربیات جهانی نشان داده است که سیاست و دانش در کنار هم می‌توانند این مخاطره را مهار کند.
اکبری، بیابان‌زایی را از مهمترین دلایل ایجاد کانون‌های گرد و خاک عنوان کرد و یادآور شد: این در حالی است که تجربیات جهانی مطلب دیگری را به ما می‌گوید. کشور چین از سال ۲۰۱۶ از طریق ایجاد جنگل‌های مصنوعی انسان ساز بزرگترین دیوار سبز جهانی در دنیا را ایجاد کرد، ولی مؤثر واقع نشد و بانک جهانی اعلام کرد که در این زمینه باید کیفیت برداشت از محیط زیست بهبود یابد.
وی بر لزوم توسعه سامانه‌های زودهنگام هشدار برای مدیریت این مخاطره تاکید کرد و گفت: در روزهای گذشته به دلیل آلودگی هوا به صورت دیرهنگام مدارس تعطیل شد، در حالی که با توسعه این سامانه‌ها، وزارت آموزش و پرورش زمان کافی در اختیار دارد که بتواند آموزش آنلاین را جایگزین آموزش‌های حضوری کند.
این دانشیار دانشگاه خوارزمی با اشاره به حضور ۱۶ وزارتخانه و سازمان در ستاد مقابله با ریزگرد، تاکید کرد: هنوز خروجی‌های آنها برای کاهش طوفان‌های گرد و غبار قابل لمس برای مردم نیست و نیاز داریم دانشگاه‌ها از فاز شناسایی یک گام به جلو بگذارند و راهکار ارائه دهند.
اکبری، کاهش دخل و تصرف در طبیعت به ویژه با تجربیاتی که در سد گتوند داشتیم و ارائه آموزش به مردم و توسعه دیپلماسی محیط زیستی را در این زمینه مؤثر دانست.
