به گزارش گروه علم و آموزش ایران اکونومیست، گوش دادن به صداهای تنفسی یکی از مهمترین روش های تشخیصی اولیه بیماری های ریوی محسوب می شود و اطلاعات مهمی درباره وضعیت ریه ها فراهم می کند. این کار توسط گوشی پزشکی (استتوسکوپ) از پشت بیمار صورت می گیرد، اما از آنجایی که صحت تشخیص به تجربه پزشک وابسته است و همچنین شنیدن همزمان صدا از نواحی مختلف ریه ها میسر نیست، اخیرا ثبت چند کاناله صداهای ریوی و تحلیل اصوات ریوی مورد توجه محققان قرار گرفته است.
در همین راستا یکی از اعضای هیات علمی دانشگاه خواجه نصرالدین طوسی با ساخت نمونه اولیه آزمایشگاهی دستگاه ثبت و پردازش ۳۰ کاناله صداهای ریوی به این حوزه ورود کرده و در حال بررسی و تحقیق عملکرد این دستگاه بر روی بیماری های مختلف ریوی است.
منصور ولی عضو هیات علمی دانشکده برق دانشگاه خواجه نصرالدین طوسی مستقر در آزمایشگاه تحقیقاتی این دانشگاه در گفت و گو با خبرنگارایران اکونومیست در خصوص این دستگاه فاورانه افزود: دستگاه ثبت ۳۰ کاناله صدای تنفس، یک دستگاه نوآورانه تحقیقاتی است و در حال حاضر چنین دستگاهی در تجهیزات پزشکی نداریم.
وی بیان کرد: این دستگاه به این صورت عمل می کند که بیمار بر روی پدی که ۳۰ کانال میکروفون دارد به پشت می خوابد و بعد همزمان از ۳۰ نقطه مختلف از پشت کمر صدای ریه ها ثبت می شود.
این فناور گفت: این دستگاه همانندکاری که پزشکان متخصص با گوشی های پزشکی خود برای معاینه ریه فرد بیمار در مطب با جابه جای سری گوشی انجام می دهند، به صورت همزمان و بدون نیاز به جابه جایی سری گوشی در نقاط مختلف کمر بیمار، از ۳۰ نقطه صدای ریه های فرد بیمار را دریافت می کند.
عضو هیات علمی دانشگاه خواجه نصرالدین طوسی یادآور شد: با پردازش سیگنال های صوتی و استخراج ویژگی های مناسب از آنها، می توان به یک تصویربرداری دینامیک و غیرتهاجمی از وضعیت ریه ها دست یافت، بعد از دریافت صدا، یکی از مزایای این روش، غیرتهاجمی بودن آن است.
وی ادامه داد: خیلی از بیماری های ریوی وجود دارد که باید به صورت ماهانه یا هفتگی وضعیت ریه بیمار رصد شود و روش سیتی اسکن مجاز نیست، سیتی اسکن علی رغم اینکه تصاویر بسیار خوبی در تشخیص بیماری ها می دهد ولی اجازه تجویز سیتی اسکن ۳ سال یکبار یا یک بار در سال برای بیمار مجاز است، بنابراین نمی شود از سیتی اسکن در رصد هفتگی ریه بیمار استفاده کرد و این روش یک روش غیر تهاجمی است که به دفعات قابل استفاده است.
وی گفت: این روش کم هزینه و قابل حمل و نقل است، یک کار تحقیقاتی است و برای انواع بیماری ها باید نرم افزار آن توسعه پیدا کند، چند سالی است که این کار تحقیقاتی شروع شده است و ما بر روی انواع بیماری ریوی در حال کار هستیم، در حال حاضر این دستگاه در مرکز تحقیقات ریه بیمارستان امام خمینی (ره) و مرکز طبی اطفال تهران بر روی بیماری های مختلف ریوی در حال کار هستیم تا نرم افزار آن توسعه پیدا کند.
وی با اشاره به اینکه یک نمونه خارجی به عنوان محصول در بازار وجود دارد که ۴۰ هزار دلار قیمت آن است گفت: این محصول یک محصول کاملا ایرانی است، چرا که شرکت های خارجی به راحتی دانش فنی خود را در اختیار دیگران قرار نمی دهند، بنابراین این دستگاه کاملا با مطالعات و دانش فنی خودمان طراحی و تولید شده است.
وی با اشاره به اینکه درحال حاضر یک نمونه اولیه آزمایشگاهی تحقیقاتی تولید شده که نیاز به حمایت دارد اظهار داشت: این دستگاه بر روی بیماری سیستیک فیبروزیز Cystic Fibrosis(CF) Center در مرکز طبی اطفال تهران بر روی ۳۰ بیمار اطفال تست شده و در حال حاضر در بیمارستان ریه امام خمینی (ره) بر روی بیماری آسم و بیماری مزمن انسدادی ریه یا COPD در حال تحقیق است تا بعد آنالیزهای آن استخراج شود.
این فناور یادآور شد: تحقیق بر روی بیماری های مختلف با استفاده از این دستگاه در حال اجرا است، بناباین باید حداقل ۲ سال دیگر کار تحقیقاتی این دستگاه ادامه داشته باشد تا این دستگاه به عنوان محصول به بازار عرضه شود، آنچه با سی تی تشخیص در خصوص بیماری سیستیک فیبروز داده می شود با این دستگاه بالای ۸۰ درصد صحت شناسایی دارد.
