به گزارش ایران اکونومیست، چندسالی است که جمعیت هلال احمر ایران اقدام به تاسیس مراکزی به عنوان خانه‌های هلال در روستاهای کشور کرده و هم اکنون تعداد آنها به بیش از ۶ هزار خانه رسیده است؛ این خانه‌ها، مرکزی است با ساختار داوطلبی بدون نیروی انسانی رسمی، پیمانی یا قراردادی در سطح محلات شهرها و روستاها که توسط اعضا، داوطلبان، خیرین، نیکوکاران و واقفان اداره می‌شود.
جمعیت هلال احمر هدف از تأسیس خانه‌های هلال را تحقق شعار داوطلب محوری و بهره‌مندی از مشارکت افتخاری و داوطلبانه همه افراد متقاضی فعالیت در جمعیت هلال‌احمر به منظور ارتقای فرهنگ داوطلبی، توجه به صلح و دوستی، کرامت انسان‌ها در جامعه و تقویت روحیه مدافعه‌گری در زمان آرامش و در مواقع بحران، حمایت از زندگی و سلامت آحاد افراد جامعه اعلام کرده است.
اهداف خانه‌های هلال چیست؟
ترویج فرهنگ صلح و نوع‌دوستی از طریق برنامه‌های فرهنگی و آموزشی، ارتقای آگاهی‌های عمومی پیرامون اصول و ارزش‌های انسان‌دوستانه، تأمین سلامت و ایمنی افراد جامعه، آموزش افراد ساکن در شهرها و روستاها به‌منظور آمادگی برای ارائه خدمات امدادی و بشردوستانه هنگام بروز حوادث و سوانح طبیعی و غیرطبیعی، تقویت نقش‌پذیری اجتماعی جوانان با تمرکز بر ایجاد و تقویت روحیه داوطلبی، ارتقاء فرهنگ توجه به ایمنی و تاب‌آوری جوامع محلی، کمک به توانمندسازی افراد و جوامع محلی برای مواجهه با هرگونه شرایط اضطراری، تقویت امکانات امدادی و آموزشی در خانه‌های هلال و تجهیز تیم‌های آموزش‌دیده، از جمله اهداف این خانه‌ها اعلام شده است.
وقوع بسیاری از اتفاقات و بحران را نمی‌توان از قبل پیش بینی کرد و تنها چاره کار، واکنش سریع و مناسب به حادثه است؛ مدیریت بحران براساس اجتماع و جامعه محوری که مردم آن جامعه توان مقابله با حوادث و مخاطرات را هم داشته باشند؛ می تواند چاره ساز باشد، در چنین شرایطی اگر حادثه‌ای مانند زلزله یا سیل رخ دهد تا رسیدن نیروهای امدادی، افراد حاضر در محل حادثه در صورتی که آموزش‌های مختلف را دیده باشند می‌توانند از مخاطرات و عواقب این حوادث بکاهند و این درحالی رقم خواهد خورد که افراد با اصول پیشگیری از خطر آشنا شوند. در واقع تقویت این جامعه آماده در دستور کار جمعیت هلال‌احمر قرار دارد و تشکیل خانه‌های هلال در واقع تحقق این هدف است.
در خانه‌های هلال‌احمر بعد آموزشی اجتماع محلی تقویت می‌شود، به این معنا که فرد و خانواده آموزش می‌بینند و آموزش‌های لازم را فرا می‌گیرند تا بتوانند توان انجام کار محلی و مشارکتی را داشته باشند و موجب هماهنگی‌ها و افزایش تاب‌آوری را در بعد محلی تقویت کنند.
مشارکت هلال احمر و قوه قضاییه
ظرفیت خانه‌های هلال، قوه قضاییه را علاقه مند همکاری با این نهاد مردم‌نهاد کرده است و هفته پیش بود که معاونت اجتماعی قوه قضاییه از تفاهنامه‌ای با هلال احمر برای جلوگیری از ظرفیت خانه‌های هلال خبر داد.
حسین پورمند، مدیرکل پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه در تشریح اهداف انعقاد این تفاهم‌نامه گفت: جمعیت هلال احمر برای خدمات‌رسانی بهتر در نقاط مختلف کشور علاوه بر پایگاه‌های امدادرسانی، خانه‌های هلال را هم راه‌اندازی کرده تا بتوانند با فوریت بیشتری خدمت‌رسانی خود را انجام دهند.
پورمند ادامه داد: جمعیت هلال احمر با توجه به مأموریت‌هایی که در اساسنامه آن آمده، خدماتی را به صورت رایگان در زمان بروز بلایای طبیعی به جامعه ارائه می‌دهد و به مشکلات مردم رسیدگی می‌کند. علاوه بر آن هلال احمر چند سالی است که در حوزه آسیب‌های اجتماعی به خصوص در حوزه‌های اعتیاد، طلاق و حاشیه‌نشینی شهرها، فعالیت‌هایی انجام داده است که بخشی از این فعالیت‌ها منطبق با اقدامات قوه قضائیه به‌ویژه معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم است.
وی با بیان اینکه از جمله وظایفی که قانون اساسی و سایر قوانین به قوه قضاییه محول کرده است، پیشگیری از وقوع جرم و همچنین کاهش آسیب‌های اجتماعی است گفت: طبیعی است که اگر ما با هم‌افزایی و تشریک مساعی بتوانیم امکانات و نیروهای خودمان را منسجم کنیم و برنامه‌های مشترکی اجرا کنیم، می‌توانیم خدمات بهتری را در این حوزه‌ها به مردم ارائه دهیم. مثلاً استفاده معاونت اجتماعی قوه قضائیه برای انجام برنامه‌های خود از خانه‌های هلال که ظاهراً تعداد آنها هم‌اکنون حدود ۱۴ هزار واحد است و جمعیت هلال احمر برنامه افزایش آنها تا ۴۰ هزار واحد را دارد. جمعیت هلال احمر بر اساس تفاهم‌نامه‌ای که با معاونت اجتماعی قوه قضائیه امضا کرده، ۱۲ هزار خانه هلال را در اختیار قوه قضائیه برای جلوگیری از افزایش آسیب‌ها اجتماعی قرار می‌دهد.
مدیرکل پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه ادامه داد: هدف از انعقاد تفاهم‌نامه بین معاونت اجتماعی قوه قضائیه و جمعیت هلال احمر این بود که هم در حوزه پیشگیری از وقوع جرم و ارتقای امنیت اجتماعی و هم در حوزه حمایت‌های قضائی در مأموریت‌های هلال احمر در کاهش آسیب‌های اجتماعی و بلایای طبیعی، همکاری صورت بگیرد.
حسن فراهانی مسئول خانه های هلال جمعیت هلال احمر با بیان این که تاب آوری یکی از اهداف خانه های هلال تعیین شده است، گفت: انعقاد تفاهم‌نامه‌ای با قوه قضاییه در راستای کاهش آسیب اجتماعی در راستای این هدف مهم خانه های هلال بوده است. زیرا هدف این خانه‌ها تنها آموزش مهارت های امدادی نیست.
فراهانی از فعالیت ۶ هزارو ۵۰۰ خانه هلال در سراسر کشور خبر و داد و گفت: چشم انداز تاسیس ۳۷ هزار خانه به اندازه تمام نقاط روستایی کشور در پنج سال دیگر را داریم.
وی با بیان اینکه ایده خانه های هلال از سال ۹۴ مطرح شد و از سال ۹۵ مراحل اجرایی این کار آغاز شده، گفت: خانه هلال مدلی مترقی از جمعیت هلال احمر است که بدون ساختار اداری و دولتی اقدام به فعالیت های امدادی در میان جوامع محلی می‌کند.
مردم همه کاره هستند
فراهانی افزود: در این مدل مردم همه کاره خانه های امداد هستند؛ و البته به جز فعالیت‌های آموزشی، مدیریت این خانه‌ها نیز به عهده مردم است.
وی با اشاره به اینکه در خانه‌های هلال تمام فعالیت هایی که در جمعیت های هلال احمر انجام می‌شود، در این خانه ها نیز انجام می‌گیرد، گفت: تامین نیازهای مردم محلی از اولویت های خانه های امداد است.
مشاور مدیرکل جمعیت هلال احمر با بیان اینکه هدف خانه های هلال تنها آموزش فعالیت های امداد نجات به جامعه هدف نیست، گفت: حمایت از کسب و کارهای کوچک نیز از جمله برنامه‌های این خانه ها است. در دوره کرونا برخی از این خانه های هلال اقدام به تولید وسایل پیشگیری از شیوع کرونا از جمله ماسک کردند همچنین به توزیع آن در همان جامعه محلی کردند.
فراهانی که با بیان اینکه آموزش‌ها بر اساس نیازهای جوامع محلی مختلف و متفاوت است، گفت: در برخی از جوامع مهارت‌های امدادی برای مقابله با بحران هایی همچون سیل و یا زلزله آموزش داده می شوند و به دیگر جوامع مهارت‌های مقابله با خشکسالی آموزش داده می شود.
