کارشناس صنعت آرد و نان در گفتوگو با خبرنگار ایران اکونومیست اظهار داشت: برای ارزانسازی ماکارونی و آرد باید فقط بهرهوری را افزایش داد و در بین صنایع رقابت سالم ایجاد کرد. زمانی که قیمتگذاری فرمایشی میشود، نرخ آرد و محصولات وابسته به آن نیز گران میشود، چراکه دولت به عنوان یک آگاه نظر میدهد در صورتی که آگاهی کافی و لازم را در این خصوص ندارد. حال سوال این است که اگاهی دولت چیست؟
کریم سبزیان افزود: آگاهی دولت همان اطلاعات و مستنداتی است که از جانب صنف ارائه میشود اما این اصناف و انجمنها به صورت غیرقانونی وارد بدنه دولت شدهاند و از ناآگاهی مدیران استفاده میکنند. رسالت و هدف انجمنها و اصناف ورود به این عرصه نبوده اما اکنون وارد مسائل حاکمیتی شدند و در قیمتگذاریها دخالت میکنند. دولت نباید در موضوعهای حاکمیتی اجازه ورود به اصناف را دهد که تعیین سهمیه کنند، بلکه عرصه قیمتگذاری باید کاملا شفاف و رقابتی باشد.
وی عنوان کرد: علاوه بر این مسائل باید اجازه ورود مواد اولیه به کارخانههای آرد داده شود و همچنین اجازه صادرات آرد و محصولات بعدی مانند ماکارونی صادر شود تا از محل واردات، صادرات انجام شود. زمانی که ورودی با خروجی کارخانهها به تعادل برسد قیمتها روند کاهشی مییابد و رقابتها شفاف میشوند. تا پیش از این کارخانههای تولیدکننده ماکارونی با آرد و گندم دولتی کار میکردند و از محل ارز ۴۲۰۰ تومانی تامین میشدند و قسمتی نیز از گندمهای داخلی تهیه میشد که دولت به گندم داخلی با نرخ ۵۵۰۰ تومانی یارانه اختصاص داده و با قیمت ۲۷۰۰ تومان به کارخانهها ارائه میکدند که این موضوع اشتباه فاحش دولت بود.
این کارشناس صنعت آرد و نان یادآور شد: متاسفانه در این خصوص زد و بندهایی رخ میدهد که خواسته و ناخواسته دولت فریب میخورد. پیشتر از محل ارز دولتی و یارانهای گندم برای کارخانههای ماکارونی تامین میشد و همان آرد یارانهای را با قیمت دلار ۲۵ هزار تومان صادر میکردند. هر کالایی در کشور قیمت واقعی خود را مییابد و این افزایش قیمت ماکارونی و نان فانتزی نیز تبعات خاصی نخواهد داشت. چراکه خریدارهای واقعی خود را دارد و به مرور زمان قیمتها به تعادل میرسند. موج و جو روانی که اکنون در جریان است همه برای وارد کردن فشارهایی به دولت است تا قیمت کاهش یابد اما تا زمانی که دخالت دولت به پایان نرسد همین روند ادامه خواهد داشت.
سبزیان ابراز کرد: در حال حاضر یک نگرانی که حاکم بوده آن است که قیمت آرد ۱۲ هزار تومانی مصوبه بماند و مجددا رشد قیمتی را شاهد باشیم و قیمت ازاد و بازار آزاد فراهم نشود و به سمتی حرکت کنیم تا قیمت جهانی به بیش از ۱۲ هزار تومان برسد، مجددا اتفاق دوره قبل بیفتد که آرد ۱۲ هزار تومان بماند و قیمت جهانی به ۲۰ هزار تومان برسد. به دولت توصیه میشود تا مصوبهای عملیاتی و صحیح برای مادامالعمر ببندد و قانوتی وضع شود که مسئله را برای دوره کوتاه حل نکند و مشکل برای همیشه حل شود.
وی تاکید کرد: در رابطه با نان فانتزی نیز همین اتفاق مشابه با ماکارونی افتاده است. اگر تولید نان نیز رقابتی شود و قیمت به بازار واگذار شود، براساس عرضه و تقاضا قیمتها تعیین میشوند. در ابتدا لیست قیمتی توسط اتحادیه نانهای حجیم ابلاغ شد که در ادامه به افزایش بیرویه قیمتها پی بردند و لیست به کلی تکذیب شد. آنها بر این اعتقاد هستند که دولت برای مدت مدیدی قیمت ابلاغ نکند و برای این مدت بهتر است خودشان قیمت پایه را بالا در نظر بگیرند.
این کارشناس گفت: سود کارخانههای آرد با توجه به اینکه گندم یارانهای میگرفتند، سود بسیار بالایی بود و اکنون مدیران این کارخانهها نمیتوانند خود را متقاعد کنند که با سود متعارف بازار کار کنند و توقع دارند همان اختلاف قیمتی که قبلا بوده همچنان باقی بماند. صنایع مختلف آرد و ماکارونی باید خود را برای بازار آزاد آماده کنند. در این نگرانی این موضوع مطرح است که این مدیران با مراجعات بسیار مجددا شرایط را به حالت قبل بازگردانند و باید یک قانون قاطع تصویب شود تا قیمتها به قبل بازنگردد و برای سالیان سال این قوانین حاکم باشند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: در صنایع زیرمجموعه آرد به راحتی میتوان به بازارهای منطقه صادرات داشته باشیم و محصول ایرانی به دلیل یارانهای بودن در گذشته در بازار کشورهای همسایه شناخته شده است و اکنون به نظر میرسد دولت آزاد کند و ورود موقت، تولید و صادرات اتفاق بیفتد که کارخانهها از ظرفیت خالی خود استفاده کنند و بهرهوری را بالا ببرند و سود کامل شود تا در نهایت نخواهند که سود سرشار را فقط از تولید و نیاز داخل تامین کنند و بخش اعظم سود خود را به صادرات اختصاص دهند و محصولات را با قیمت واقعی روانه بازار داخل کنند.