پارک های علم و فناوری در سراسر دنیا با هدف کلی توسعه فناوری و کسب و کارهای دانش محور تشکیل شده‌اند و با توجه به وضعیت محیطی و سیاست گذاری های کلان در سطح داخلی و خارجی پارک ها، چشم‌اندازها و مأموریت‌های متفاوتی را دنبال می‌کنند.
این پارک ها دارای مکانیسم های زیرساختی مهمی هستند که باعث انتقال یافته‌های تحقیقات دانشگاهی و تولید دانش مضاعف و در نهایت عامل تسریع رشد اقتصادی در سطح ملی و منطقه‌ای می‌شوند. این مهم به صورت گسترده‌ای در کشورهای مختلف دنیا به عنوان یک اصل به رسمیت شناخته شده‌است.
در بسیاری از موارد، پارک های فناوری موجب ایجاد شغل، رشد درآمد و درگیر شدن در صنایع دارای رشد می‌شوند. از طرفی، پارک های علم و فناوری و مراکز رشد برای تجزیه و تحلیل در سطح ملی یا محلی در زنجیره ارزش کارآفرینی، نهادهای علمی مهمی به‌شمار می آیند.
از سوی دیگر شرکت های دانش بنیان نیز بخشی از زنجیره کارآفرینی و اکوسیستم نوآوری در کشور را تشکیل می دهند که برخی از آنها در پارک های علم و فناوری مشغول هستند.
در حاضر در ایران ۴۹ پارک علم و فناوری وجود دارد که در این مراکز شرکت های فناور و دانش بنیان بسیاری درحوزه های مختلف حضور داشته و فعال هستند.
در ۱۰ سال گذشته با شکل گیری اکوسیستم نوآوری در کشور و تشکیل شرکت های دانش بنیان بسیاری از شرکت های فناور مشغول در پارک های علم و فناوری توانستند با گذر از ارزیابی های صورت گرفته، دانش بنیانی خود را کسب کنند و از حمایت های این قانون بهره مند شوند.
شرکت ها برای کسب عنوان دانش بنیانی، باید از ارزیابی کارگروه شرکت ها و موسسات دانش بنیان که تحت نظارت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری است، عبور و دانش بنیانی خود را دریافت کنند.
حال به گفته معاون توسعه فناوری پارک علم و فناوری دانشگاه تهران لازم است که ارزیابی شرکت های دانش بنیان از سوی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوریبرای تسریع در کارها برون سپاری شود و در این خصوص پارک های علم و فناوری دانشگاهی گزینه خوبی برای این کار هستند و توانایی انجام آن را دارند.
ایرج اله دادی در این خصوص به خبرنگارایران اکونومیست گفت: در حال حاضر مرجعیت ارایه صلاحیت دانش بنیانی شرکت ها در کشور برعهده معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری است که این خود یک ضعف و چالش است، چرا که دانش بنیانی شرکت ها فرآیندی دارد و در موادی ارزیابی این فرآیندها زمان‌بر است.
وی با یادآوری اینکه در کارگروه ارزیابی شرکت های دانش بنیان، کارگزاران ارزیابی فعال هستند، خاطرنشان کرد: شرکت های دانش بنیان در کشور، می توانند شرکت های خصوصی یا شرکت‌های فناور در پارک های علم و فناوری دانشگاهی باشند، در فرآیند ارزیابی شرکت ها برای دانش بنیان شدن در هر ۲ گروه، پارک های علم و فناوری هیچ نقشی ندارند و این موضوع در واقع یک چالش است.
معاون توسعه فناوری پارک علم و فناوری دانشگاه تهران ادامه داد: درحال حاضر ۴۹ پارک علم و فناوری و ۲۲۴ مرکز رشد و یک پردیس فناوری درحوزه علم و فناوری کشور فعال هستند و از این تعداد پارک فعال درکشور ۱۱ پارک علم و فناوری دانشگاهی است که بزرگ ترین آنها نیز پارک علم و فناوری دانشگاه تهران است.
اله دادی از شرکت های فعال را در پارک علم و فناوری دانشگاه تهران عنوان کرد که ۹۰ شرکت دانش بنیان هستند چرا که مرجع احراز صلاحیت دانش بنیانی، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری است، بنابراین این امر به عنوان یک چالش در توسعه زیست بوم دانش بنیان در کشوربه حساب می آید و نکته ای است که باید تلاش شود تا ارزیابی دانش بنیان ها به پارک های علم و فناوری نیز واگذار شود.
وی یادآور شد: در حال حاضر ما در رده بندی شرکت‌های دانش بنیان، دانش بنیان نوع سه را نیز داریم، پارک های فناوری می‌توانند ارزیابی این شرکت‌ها و تایید آنها را در اختیار بگیرد.
معاون پارک علم و فناوری دانشگاه تهران با بیان اینکه با توجه به شعار سال که تولید، دانش بنیان و اشتغال آفرین است، گفت: در صورت افزایش ارایه درخواست شرکت های مستقر در پارک ها برای دانش بنیانی، ظرفیت ارزیابی و رسیدگی از سوی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری وجود ندارد، در این خصوص اگر معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، ارزیابی دانش بنیان ها را به پارک های علم و فناوری دانشگاهی برون سپاری کنند، بسیار در توسعه زیست بوم دانش بنیان و نوآوری کشور تاثیرگذار خواهد بود.
اله دادی ابراز امیدواری کرد: در آینده برنامه ای اجرا شود تا پارک های علم و فناوری منتخب تاحدی مرجع تعیین دانش بنیان ها در کنار معاونت علمی و فناوری کشور شوند.
به گزارش ایران اکونومیست، در حال حاضر بیش از ۶ هزار و ۵۰۰ شرکت دانش بنیان در کشور فعال هستند.
