بسیاری از این مهاجران، افراد باشخصیت و محترمی هستند که از روی اجبار و سختیهای زندگی در کشورشان، سختیهای مهاجرت و کار سخت را پذیرفتهاند و به ایران آمدهاند. برخی از این مهاجران افغانستانی نیز فرهیخته و بعضا دانشجو هستند که هم صحبتی و معاشرت با آنها باعث مسرت و خوشحالی میشود.
همواره جریانسازیهایی در رسانههای اجتماعی اتفاق میافتد و محتوایی وایرال(همهگیر) میشود که مردم دو کشور ایران و افغانستان باید آگاهتر و هوشمندانهتر نسبت به این وقایع برخورد کنند. چون اولا معلوم نیست که این ادعاها صحت داشته باشد یا اینکه یک اتفاق و سانحه اگر هم صحت داشته باشد نباید به کل جامعه تعمیم داده شود.
در این زمینه رسانههای جمعی از جمله رادیو، تلویزیون، روزنامهها، خبرگزاریها و سایتهای خبری نباید به این نفرت پراکنیها و اختلاف میان دو ملت دامن بزنند. به خصوص آنکه این دو کشور با هم همسایه هستند و هم دین مشترکی دارند. این موضوع باعث سواستفاده دشمنان ایران و افغانستان میشود.
اقدام قاطع دولت و پلیس هر دو کشور در شناسایی و مجازات متخلفان امر مهمی در اعتمادبخشی و آرامش جامعه خواهد بود.
هراز گاهی ویدیوهایی در شبکههای اجتماعی و پیامرسانهای موبایلی بازنشر میشود از آزار و اذیتهایی که علیه مهاجران افغانستانی صورت میگیرد. در اینجا پرسشی مطرح میشود که آیا این اختلافات در واقعیت و زندگی روزمره مردم ایران با مهاجران افغانی هم دیده میشود و آیا با انتشار همین چند کلیپ افغانهراسی و ایرانهراسی اتفاق خواهد افتاد؟
آنچه که در نفرتپراکنی محتوای منتشر شده در رسانههای اجتماعی در ایران و افغانستان صورت گرفته است، شک و تردید زیاد است و بیشتر منابع معتبر صحت آن را به واسطه اینکه در ایران اتفاق افتاده باشد، رد کردهاند. اما اگر فرض بگیریم این امر صحیح باشد هم این نوع موارد بسیار نادر است زیرا بیشتر مردم ایران همواره نسبت به مهاجران افغانستان به صورت محبتآمیز و مهماننوازانه رفتار میکنند.
بسیاری از این مهاجران، افراد باشخصیت و محترمی هستند که از روی اجبار و سختیهای زندگی در کشورشان، دشواری مهاجرت و کار سخت را پذیرفتهاند و به ایران آمدهاند. برخی از این آوارگان و مهاجران افغانستانی نیز فرهیخته و بعضا دانشجو هستند که هم صحبتی و معاشرت با آنها باعث مسرت و همدلی ما میشود.
همواره جریان سازیهایی در رسانههای اجتماعی هر دو کشور اتفاق میافتد و محتوایی وایرال یا به صورت گسترده پخش میشود که هدف اصلی از آن، منفی کردن اذهان عمومی مردم دو کشور ایران و افغانستان نسبت به یکدیگر است که مردم باید آگاهتر و هوشمندانهتر نسبت به این وقایع برخورد کنند، چراکه صحت این ادعاها مشخص نیست و همچنین اگر یک اتفاق و سانحه صحت هم داشته باشد نباید به همه جامعه تعمیم داده شود.
در جایی که مردم در اعتراض به این وقایع و کلیپها تجمعاتی حتی خشونتآمیز برگزار میکنند، نشان از تاثیر آن محتواهای چندرسانهای بر افکار عمومی دارد. بنابراین در موارد اخیری که در امسال در رسانههای اجتماعی دو کشور پخش و بازنشر شد میتوان گفت که تفکر ایرانهراسی در میان افکار عمومی مردم افغانستان، بیشتر موثر واقع شد تا تفکر افغانهراسی نزد مردم ایران.
در این زمینه رسانههای جمعی از جمله رادیو، تلویزیون، روزنامهها، خبرگزاریها و سایتهای خبری نباید به این نفرت پراکنیها و اختلاف میان دو ملت دامن بزنند. به خصوص آنکه این دو کشور با هم همسایه هستند و هم دین مشترکی دارند. این موضوع میتواند بستر سواستفاده دشمنان ملت ایران و افغانستان را فراهم آورد تا از مسایلی همچون شیعه و سنی بودن و مواردی از این قبیل سواستفاده کنند. مردم نیز میتوانند با قطع حلقه پخش دومینویی این محتواها نگذارند تا نفرتپراکنی در جامعه بیشتر شود.
البته در کنار رسانهها و مردم، اقدام قاطع دولت و پلیس هر دو کشور در شناسایی و مجازات متخلفان امر مهمی در اعتمادبخشی و آرامش جامعه خواهد بود.
*مدرس دانشگاه و پژوهشگر ارتباطات دیجیتال و عضو هیات مدیره انجمن متخصصان روابط عمومی ایران