امین رضا ذوالقدر روز پنجشنبه در گفت و گو با خبرنگار گروه علم و آموزش ایران اکونومیست درباره برنامه های پارک علم و فناوری استان فارس برای تحقق شعار امسال با عنوان «تولید؛ دانش بنیان، اشتغال آفرین» و چالش های پیش رو اظهار داشت: پارک علم و فناوری این استان برنامه‌هایی را با همکاری وزارت علوم و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تدوین کرده است که از سوی معاون وزیر علوم اعلام شد.
وی افزود: در حال حاضر نزدیک به هفت هزار شرکت دانش بنیان از طریق معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری شناسایی شده اند ولی شرکت هایی که ظرفیت دانش بنیانی را دارند، بیش از این تعداد است. اگر ارزیابی این معاونت تسهیل شود، شعار سال محقق می شود و شمار شرکت های دانش بنیان فعال در این زمینه ۲ برابر می شود.
رییس پارک علم و فناوری استان فارس خاطرنشان کرد: اگر می خواهیم این روند در سال های آینده ادامه یابد باید به صورت پایه‌ای و اساسی کار انجام شود. اگر این موضوع را از مدارس و دانشگاه ها شروع کنیم، آموزش های لازم را بدهیم، تشویق های لازم را ایجاد کنیم و دانشجویان پایان نامه خود را به سمت تولید و دانش بنیان ببرند، شعار سال محقق می شود.
با اجرای طرح دستیار فناوری و پسادکتری دانشجویان به سمت تولید هدایت می‌شوند
ذوالقدر تاکید کرد: اگر می خواهیم تحولی را در کشور ببینیم، فرهنگ سازی باید از آموزش و پرورش شروع شود و برای این کار هم نیاز به برنامه ریزی پایه ای از مدارس و بعد دانشگاه ها داریم البته امسال با طرح دستیار فناوری و پسادکتری و نوآوری وزارت علوم دانشجویان که گنجینه دانشگاه ها هستند، به سمت فناوری و تولید هدایت می شوند.
وی افزود: یکی از اقدامات در راستای نام گذاری سال و اشتغال آفرینی اجرای طرح دستیار فناوری است که از ۲۸ اردیبهشت با حضور روسای پارک های علم و فناوری در کشور شروع می شود. براساس این طرح دانشجویان می‌توانند در شرکت‌های فناور و دانش بنیان در یک بازه زمانی ۶ ماهه با حقوقی که وزارت علوم در نظر می گیرد، مشغول به فعالیت شوند.
رییس پارک و فناوری استان فارس ادامه داد: این طرح باعث می شود دانشجویان وارد شرکت های فناور و دانش بنیان شوند و به همین دلیل سامانه ای طراحی شد که دانشجویان و شرکت‌ها در آن ثبت نام کنند و شرکت ها هم می‌توانند نیروهای توانمند را از این بستر انتخاب کنند.
طرح‌های پسادکتری نوآوری و فن‌آموزی، دانش‌آموختگان دانشگاه‌ها را به شرکت‌های فناور متصل می‌کند
ذوالقدر از دیگر برنامه ها را اجرای طرح پسادکتری نوآوری و طرح فن‌آموزی دانش آموختگان ذکر کرد که وزارت علوم آن را تهیه و در راستای تحقق شعار سال به پارک های علم و فناوری ابلاغ کرد.
وی افزود: براساس این طرح ها فارغ التحصیلان دانشگاه ها به شرکت‌های فناور متصل می‌شوند البته این برنامه‌های کلانی است که وزارت علوم برای کل کشور تنظیم کرده است که امسال اجرایی می شود.
محدودیت فضا از مشکلات پارک‌های علم و فناوری
وی یکی از مشکلات پارک های علم و فناوری را محدودیت فضا عنوان کرد و گفت: شهرک های صنعتی اکثرا با زیرساخت‌های دولتی آماده شده‌اند و بخش خصوصی در آنجا سرمایه گذاری کرده است اما درصد زیادی از این فضاها درشهرک‌های صنعتی غیرفعال یا نیمه فعال است.
رییس پارک علم و فناوری استان فارس خاطرنشان کرد: بر همین اساس طرحی را در استان فارس آماده و به استاندار اعلام کردیم که با توجه به این که پارک علم و فناوری این استان محدودیت فضا دارد و شرکت های دانش بنیان هم برای توسعه نیاز به فضا دارند، شرکت های دانش بنیانی که در آن شهرک‌های صنعتی فضایی را اجاره کنند، پارک علم و فناوری بخشی از هزینه را به آنها به صورت تسهیلات پرداخت می کند تا شرکت ها بتوانند در بازده یک ساله یا دو ساله محصول خود را تجاری سازی کنند.
ذوالقدر ادامه داد: این کار باعث می شود که شرکت های دانش بنیان در شهرک های صنعتی نفوذ کنند و زمینه‌ای فراهم شود تا این شهرک‌ها به سمت دانش بنیان شدن بروند.
وی یادآور شد: البته مکانیزم های دیگری هم پیش بینی‌کردیم از جمله این که اگر شرکت‌های شهرک صنعتی درصدی از سهام خود را در اختیار شرکت‌های فناور و دانش بنیان بگذارند، ما هم آنها را در تسهیلات قانونی که در قانون بودجه مانند تبصره ۱۸ یا ۱۶ یا تسهیلات دیگر وجود دارد کمک کنیم تا واحد خود را فعال کنند.
رییس پارک علم و فناوری استان فارس همچنین گفت: بهره برداری از پروژه بزرگ برج فناوری در ۱۰ طبقه و ۷۰ واحد است در دستور کار این پارک است که شروع به کار این برج بستری را برای استقرار شرکت‌ها فراهم می کند. فاز اول این برج با اعتباری که در اواخر سال گذشته با سفر رییس جمهور به استان فارس اختصاص یافت ۲۸ اردیبهشت به بهره برداری می رسد.
ذوالقدر در ادامه یکی دیگر از مشکلات را پرداخت تسهیلات بانکی عنوان کرد و گفت: یکی از برنامه های ما معرفی شرکت ها به بانک ها برای دریافت تسهیلات است، بر همین اساس سال گذشته تعداد زیادی از شرکت ها را به بانک ها معرفی کردیم برای این که بتوانند تسهیلات تبصره ۱۸ را دریافت کنند اما بانک ها وثایقی مانند سند ملکی می‌خواهند که بعضی شرکت ها نتوانستند، فراهم کنند چرا که سرمایه این شرکت ها دانش آنها است به همین دلیل بعضی شرکت ها موفق به دریافت تسهیلات مربوط به تبصره ۱۸ نشدند.
وی تاکید کرد: اگر می خواهیم حمایت کنیم این حمایت ها واقعا باید جنبه حمایتی داشته باشد چرا که با این سختگیری های بانکی مواجه باشیم این حمایت ها معنی ندارد. شرکت‌ها برای توسعه و پیشرفت نیاز به تسهیلات ارزان قیمت دارند، البته پارک ها هم سالانه تسهیلاتی را پرداخت می‌کنند اما این رقم خیلی کم است و جوابگو نیست بنابراین یکی از مشکلات دیگر تسهیلات ارزان قیمت است.
میز خدمت در پارک‌های علم و فناوری ایجاد شود
رییس پارک علم و فناوری استان فارس یکی دیگر از چالش های شرکت ها را مساله بیمه و مالیات عنوان کرد و گفت: با توجه به این که قوانین خوبی در زمینه بیمه و مالیات داریم اما پرداخت بیمه و مالیات به صورت یکنواخت توسط مسوولان بیمه و مالیات و کارشناسان انجام نمی‌شود و تفاوت وجود دارد به همین دلیل از مسوولان مربوطه می خواهیم که میزخدمتی را در پارک علم و فناوری ایجاد کنند که شرکت های دانش بنیان برای حل مسایل بیمه و مالیات نیاز مراجعه مکرر به کارشناسان متعدد نداشته باشند و بعضا پاسخ های متفاوتی را دریافت نکنند. این کار می تواند به زیست بوم رونق بیشتری بدهد و شرکت ها درگیر مسایل اداری کمتری باشند.
ذوالقدر ادامه داد: براساس درخواست های ارایه شده وزارتخانه های جهاد کشاورزی و صنعت و معدن فضایی را در پارک علم و فناوری در اختیار آنها قرار داده است که دو روز در هفته حضور پیدا می کنند و دیگر شرکت ها برای پیگیری مجوز نیاز به مراجعه به بیرون از پارک ندارند. امیدواریم در حوزه مالیات و بیمه هم این اتفاق بیفتد و در پارک حضور پیدا کنند این کار خود یکی از کارهایی است که موجب توسعه فناوری و زیست بوم می شود.
وی درباره بودجه این پارک هم گفت: بودجه پارک در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال ۹۹ افزایش نسبتا خوبی داشت و نزدیک به ۸۷ درصد آن هم محقق شد. اما بودجه امسال پارک ها افزایش چشمگیری نداشته است البته مجلس و سازمان برنامه و بودجه، در این زمینه بودجه ای را به معاونت فناوری اختصاص داده اند که بتوانند به پارک ها کمک کنند که به نوعی می تواند گفت این مساله را جبران می‌کند.
رییس پارک علم و فناوری شیراز درباره راه کار برای صادرات محصولات هم گفت: باید کریدورهای صادراتی ایجاد کنیم به عنوان نمونه در شهرستان لارستان در استان فارس خیرینی حضور دارند و بخش عمده تجارت آنها در کشورهای حوزه خلیج فارس است ، در سال ۱۴۰۰ برج علم و فناوری را در لارستان با هزینه ای نزدیک به ۴۰ میلیارد تومان احداث کردند. مبلغ سه میلیارد تومان هم از سفر رییس جمهور به استان فارس برای تجهیز در اختیار ما گذاشتند و مبلغ ۲ میلیارد تومان هم معاونت ریاست جمهوری کمک کرد.
ذوالقدر افزود: این برج آماده بهره برداری است و بنا داریم با کمک این خیرین و بخش خصوصی کریدورهای صادراتی را ایجاد کنیم و محصولات دانش بنیان را برای صادرات ارایه کنیم.
وی ادامه داد: پارک علم و فناوری استان فارس در سال ۹۹ نزدیک به پنج میلیون دلار صادرات داشت که البته در سال ۱۴۰۰ با کاهش رو به رو شد که این کاهش به خاطر اعمال تحریم ها است.
استقرار ۳۵۰ شرکت در پارک علم و فناوری استان فارس
رییس پارک علم و فناوری استان فارس در پاسخ به این سوال که آیا محصولات شرکت های دانش بنیان و فناور مستقر در این پارک متناسب با نیازهای جامعه است، گفت: تیم هایی که حضور پیدا می‌کنند حتی در همان جلسات ارزیابی هم به موضوع بازار آنها توجه می‌کنیم. اگر تیمی محصولی داشته باشد که نیاز به بازار نباشد، پذیرش نمی‌شود لذا شرکت‌ها در پاسخ به نیازهای کشور در پارک شکل گرفته است.
ذوالقدر درباره تعداد شرکت های مستقر در پارک علم و فناوری استان فارس گفت: در این پارک ۳۵۰ شرکت مستقر است که ۲۰۰ آن شرکت دانش بنیان است.
وی افزود: شرکت هایی دانش بنیان متقاضی توسط معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری مورد بررسی قرار می گیرند.این شرکت ها در سامانه ای ثبت نام می کنند و آن سامانه آنها را به کارگزاران معاونت علمی ارجاع می دهد که داوری و بررسی می شوند.
رییس پارک علم و فناوری استان فارس تصریح کرد: البته از سوی پارک های علم و فناوری پیشنهادهایی به معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ارایه شد که اگر استان ها هم بتوانند در این حوزه کمک کنند، می توان در راستای تحقق بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی گام های مهم برداشت اما این معاونت ریاست جمهوری به دلیل این که ارزیابی ها به نوعی سلیقه ای نباشد فعلا ترجیح داده است که این کار به طور متمرکز در تهران انجام شود.
ذوالقدر یادآور شد: البته این اقدام مزایا و معایبی دارد، اگر اختیارات به استان ها واگذار شود دست ما بازتر است تا شرکت هایی که واقعا ظرفیت دانش بنیان شدن را دارند، از طرف دیگر ممکن است در استان های مختلف سلیقه ها متقاوت باشد و نظم موجود بهم بخورد.
به گزارش ایران اکونومیست، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی به مناسبت آغاز سال ۱۴۰۱، سال جدید را سال «تولید؛ دانش‌بنیان، اشتغال‌آفرین» نام‌گذاری کردند.
ایشان در پیام نوروزی خود بر تولید دانش‌بنیان و متّکی بر دانش و پیشرفت های علمی و همچنین تولید اشتغال‌آفرین تاکید کردند.
پارک های علم و فناوری در سراسر دنیا با هدف کلی توسعه فناوری و کسب و کارهای دانش محور تشکیل می شوند و با توجه به وضعیت محیطی و سیاست گذاری های کلان در سطح داخلی و خارجی این پارک ها، چشم‌اندازها و مأموریت‌های متفاوتی را دنبال می‌کنند.
پارک های علم و فناوری دارای مکانیسم های زیرساختی مهمی هستند که باعث انتقال یافته‌های تحقیقات دانشگاهی و تولید دانش مضاعف شده، در نهایت عامل تسریع رشد اقتصادی در سطح ملی و منطقه‌ای می‌شوند.
این مهم به صورت گسترده‌ای در کشورهای مختلف به عنوان یک اصل به رسمیت شناخته شده‌است. در بسیاری از موارد، پارک های فناوری موجب ایجاد شغل، رشد درآمد و درگیر شدن در صنایع دارای رشد می‌شوند. از طرفی، پارک های فناوری و مراکز رشد برای تجزیه و تحلیل در سطح ملی یا محلی در زنجیره ارزش کارآفرینی، مراکز مهمی به‌شمار می آیند.
پارک‌های علم و فناوری معمولاً توسط دانشگاه‌ها در فضایی مناسب در نزدیکی دانشگاه ها برپا می‌شود و همکاری متقابلی بین صاحبان صنایع مستقر در پارک و دانشگاه به وجود می‌آید.
طبق نظر وزارت علوم و تحقیقات و فناوری تمامی استان‌ها باید نسبت به تأسیس پارک فناوری مجهز اقدام کنند.
