به گزارش ایران اکونومیست، حرمت‌الله رفیعی با انتقاد از مداخله دولت در تشکل‌زایی و تورگردانی، درباره تور جام جهانی، شکایت‌های مسافران و فعالیت آژانس‌نماها، و مالیات بر ارزش افزوده در پروازهای خارجی توضیحاتی داد.
رییس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی با اشاره به رکود و بی‌توجهی که به صنعت گردشگری در دو سال گذشته شده و آن را به صنعتی مظلوم تبدیل کرده است، در جمع خبرنگاران، اظهار کرد: گردشگری مثل گوسفند عزا و عروسی شده است، همه می‌خواهند از این صنعت به جایگاه بالا دست پیدا کنند.
کرونا تعداد آژانس‌های گردشگری را نصف کرد
او درباره اثرات کرونا بر دفاتر خدمات مسافرتی، گفت: بیش از ۵۰ درصد دفاتر تا کنون آسیب دیده‌اند و تعداد زیادی نیروی انسانی درحالی از این صنعت خارج شده‌اند که بازگشتی برای آن‌ها متصور نیستیم، به طوری‌که یکی از شرکت‌های گردشگری حدود یک ماه است آگهی جذب نیروی کار منتشر کرده است، اما فقط دو نفر مراجعه کرده‌اند.
او به طور تخمینی گفت: درحال حاضر حدود ۲۵۰۰ دفتر خدمات مسافرتی از مجموع بیش از پنج‌هزار دفتری که وجود داشت، فعال هستند.
وام کرونا خیلی‌ها را بدهکار کرد، عواقب آن را هشدار داده بودیم، ریس وقت بانک مرکزی اما می‌گفت چرا این‌قدر نگاه مخالف دارید، وام را بگیرید و در بانک بخوابانید و سودش را بگیریدرفیعی برای مدیریت این بحران، اظهار کرد: برای حل بعضی از مشکلات می‌شد اقداماتی را انجام داد و نیروی انسانی را حفظ کرد، اما به حرف ما گوش ندادند. در جلسه معاونت ریاست‌جمهوری که سال ۹۹ برگزار شد گزارش جامعی از آسیب‌های واردشده دادیم، بعد آن‌ها وام کرونا را به عنوان راه‌حل پیشنهاد کردند. در همان نشست درباره عواقب این کار که شبیه ارز ۴۲۰۰ تومانی بود و اجحاف می‌شد، هشدار دادم، اما توجهی نشد. در مقابل، وام با سه ماه امهال اختصاص دادند و تعداد زیادی را بدهکار کردند.
رییس هیأت مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران بیان کرد: وام کرونا دست و پای صنعت گردشگری را گرفت و به آن آسیب زد. بهره آن به بالای ۲۰ درصد رسید. ضمن این‌که کرونا هم تمام نشد و همچنان ادامه دارد. ما پیشنهاد کردیم وام کم‌بهره یک‌ساله بدهند، نه یک وام سه‌ماهه. خاطرم هست ریس وقت بانک مرکزی در همان جلسه گفت چرا این‌قدر نگاه مخالف دارید، وام را بگیرید و در بانک بخوابانید و سودش را بگیرید.
او درباره سهم دفاتر خدمات مسافرتی از سفرهای نوروزی، اظهار کرد: آن‌هایی که این دو سال دوام آوردند تلاش کردند این صنعت احیا شود، قطعا ضرر دوساله آن‌ها با ۱۵ روز نوروز جبران نمی‌شود، دفاتر خدمات مسافرتی فقط به آینده امید پیدا کردند، سودی کسب نکردند و سهمی از درآمد سفرهای نوروزی نداشتند.
از ۸۵ میلیون نفر جمعیت ایران چند نفر توانستند سفر بروند؟
رفیعی همچنین آمار سفرهای نوروزی را زیر سوال برد و گفت: درحالی که نوروز ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ سفر ممنوع بود و مسؤولان مدام از مردم درخواست می‌کردند سفر نروند و آمار آن دو سال تقریبا صفر بود، معلوم است آمار ۵۰ میلیون "نفر شب اقامت" که اعلام شده در مقایسه با آن دو سال رشد قابل ملاحظه‌ای را نشان دهد.
او افزود: اگر میانگین اقامت مسافران نوروزی را درنظر بگیریم، شاید از جمعیت ۸۵ میلیون نفری حدود ۱۵ میلیون نفر سفر رفته باشند. البته این عدد تخمینی است. اما سوال این است از آن ۵۰ میلیون نفر شب اقامتی که اعلام کردند، چند نفر واقعا گردشگر بودند و درآمدزایی داشتد؟ بیشتر مردم که چادر زدند، با اتومبیل شخصی سفر رفتند و اتفاقا به فضاهای عمومی آسیب زدند. سفرهای چادرخوابی اصلا در شأن مردم ما نیست. این وضعیت نشان می‌دهد اتفاقا در نوروز امسال بستر درستی برای سفر فراهم نشده بود. هرچند در ستاد خدمات سفر مسؤولان دولتی به خاطر رشد آمار سفر از یکدیگر تشکر و تقدیر کردند، درحالی‌که به وظایف خودشان عمل کرده بودند و باید همیشه آماده باشند.
رفیعی بیان کرد: شخصا معتقدم آقای ضرغامی وزیر قدرتمندی است، اما این وزیر قدرتمند از بخش خصوصی آمار ۱۵ روز سفرهای نوروزی را گرفته است یا فقط به گزارش‌های دولتی‌ها که از پشت درهای بسته گردآوری شده است، اکتفا کرده‌اند؟
بساط بلیت‌فروشی‌های غیرمجاز از مشهد تا لباس‌فروشی‌ها
رییس هیأت مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران درباره شکایت‌های نوروزی نیز اظهار کرد: به واقع امسال تعداد شکایت‌ها زیاد نبود و در مقایسه با سال ۹۸ کمتر هم بود، شاید حدود ۳۰ شکایت که از طریق سامانه قوه قضاییه اطلاع داده شد. تعداد شکایت‌هایی هم که در ادارات استانی ثبت شده، بعید است زیاد باشد.
رفیعی همچنین گفت: بیشتر شکایت‌ها به دفاتر غیرمجاز ارتباط دارد. مشکل هم از آنجا ناشی می‌شود که وزارتخانه با افراد و مراکز بدون مجوز تاکنون خیلی جدی برخورد نکرده است. همین حالا در مشهد، اطراف حرم امام رضا (ع) کلی دفتر بلیت‌فروشی بدون مجوز وجود دارد، در شهرستان‌ها لباس‌فروشی‌ها بلیت سفر می‌فروشند. خیلی از آژانس‌نماها هم دارای پروانه کسب نیستند. از طرفی برخی شکایت‌ها به شرکت‌های دولتی ربط دارد؛ شرکت‌هایی که زیر مجموعه بانک‌ها، وزارتخانه‌ها و سازمان‌ها ایجاد شده‌اند، درحالی‌که دستگاه‌های دولتی اجازه ندارند آژانس داشته باشند. همین شهرداری که در ارائه خدمات به شهروندان بازمانده است، آژانس مسافرتی دارد، وزارت میراث فرهنگی و گردشگری هم که متولی ما است آژانس دارد، درحالی که بالاترین مقام کشور تاکید کرده‌اند دستگاه‌های دولتی حق بنگاه‌داری ندارند.
او در ادامه درباره تعلیق مجوز یکی از آژانس‌های بزرگ در نوروز، گفت: معتقدم هیچ گران‌فروشی‌ای صورت نمی‌گیرد، مگر این‌که یک آژانس با یک شرکت هواپیمایی دست در دست هم داده باشند. اگر معتقدند آژانس بلیت را گران فروخته چرا بررسی نمی‌کنند تا مشخص شود کدام ایرلاین بوده که بلیت را گران کرده است؟ اگر شرکت هواپیمایی تخلف کرده باید با او هم برخورد شود.
رفیعی درباره فروشندگان آنلاین خدمات سفر و مشکلاتی که پدید آمده است، یادآور شد: صنعت گردشگری ۴۰ سال است که آنلاین فعالیت می‌کند و اتفاق جدیدی رخ نداده است، هر چند بعضاً گلایه‌هایی پیش می‌آید که مسافر به حقوق خود نرسیده است، اما این مشکل بیشتر به بخش‌هایی برمی‌گردد که شناسنامه و پروانه کسب ندارند، وگرنه تمام دفاتر که مجوز دارند ملزم به پاسخگویی هستند.
دستگاه‌های دولتی اجازه ندارند آژانس مسافرتی داشته باشند. همین شهرداری که در ارائه خدمات به شهروندان باز مانده است، آژانس مسافرتی دارد، وزارت میراث فرهنگی و گردشگری هم که متولی گردشگری است آژانس مسافرتی دارد، درحالی که بالاترین مقام کشور تاکید کرده‌اند دستگاه‌های دولتی حق بنگاه‌داری ندارنداو با تاکید بر این‌که مردم نباید اسیر تبلیغات کاذب فضای مجازی شوند، به مردم توصیه کرد: بهترین راه حل برای آن‌که فریب فروشندگان بدون مجوز را نخورید این است که از همان شرکتی که از قدیم خرید می‌کردید همچنان خرید کنید، چون الان همه شرکت‌ها فروش آنلاین دارند و موظف به پاسخگویی هستند.
رفیعی همچنین به این نکته اشاره کرد که محصول یک شرکت هواپیمایی این‌گونه نیست که تا وقتی به دست مصرف‌کننده برسد قیمتش تغییر کند و اگر قیمت این محصول تغییر کرد، یعنی یک جای کار می‌لنگد و به چنین تبلیغاتی حتما باید شک کرد.
رییس هیأت مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران در عین حال که به توافق با اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برای انتقال مسؤولیت رسیدگی به شکایت‌ها به محل انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی اشاره کرد، درباره شائبه تضییع حقوق مردم درحالی که شعبه رسیدگی به شکایات و تخلفات گردشگری در انجمن آژانس‌های مسافرتی ایجاد شده است، توضیح داد: این شعبه با مجوز و نظارت شورای حل اختلاف ایجاد شده است، تابلو قوه قضاییه دارد و اعضای آن مورد تایید دادگاه هستند و افرادی در آن عضویت دارند مشرف به امور گردشگری هستند و تلاش می‌کنند حقوق مسافر مسترد شود. در واقع شیوه قبلی رسیدگی به شکایت‌ها در ادارت کل استانی غیرقانونی بود، نه این روش. تا کنون هم حتی یک مورد حقوق مسافر ضایع نشده است. حتی یک بار هم توصیه و سفارش آژانسی را به این شعبه نکرده‌ایم.
رفیعی در بخش دیگری از سخنانش به مداخلات دولت در بخش خصوصی اشاره کرد و درباره تصدی‌گری دولت، اظهار کرد: دولت به لحاظ قانونی اجازه ندارد تشکل‌زایی کند. تا زمانی که دولت خود را مجری بداند، مشکلات بخش خصوصی هرگز حل نمی‌شود. دولت نمی‌خواهد تصدی‌گری را واگذار کند، چون بقاء خود را در تصدی‌گری می‌داند. درحالی‌که اعتقاد دارم دولت و بخش خصوصی باید بازوی یکدیگر باشند که البته تا الان نبوده‌اند.
گردشگر را ما وارد می‌کنیم پُز آن را دولت می‌دهد
او همچنین با اشاره به تمرکز و رویکرد این انجمن به جذب گردشگر از کشورهای همسایه، چین، هند و کشورهایی که تا کنون کمتر برای جذب گردشگران آن‌ها تلاش شده است، اظهار کرد: تا کنون مکرر در نمایشگاه‌های اروپایی حضور داشتیم، اما یک بار شنیده‌اید در نمایشگاه آذربایجان شرکت کرده باشیم، درحالی که تعداد مسافران ورودی از جمهوری آذربایجان تا پیش از کرونا به یک میلیون نفر رسیده بود. یا مثلا عمان که این همه با آن در تعامل هستیم، یک بار شنیده‌اید در نمایشگاه گردشگری این کشور شرکت کرده باشیم؛ عمان که بعد از سفر هیأت گردشگری ایران تعداد پروازهای بین دو کشور به ۴۰ پرواز در هفته رسید و ۹۵ درصد رشد ورود مسافر از این کشور را تجربه کردیم و یا حتی عراق که تعداد ورودی از آن به چهار میلیون نفر رسیده بود، ولی برنامه‌ای برای آن نداشتیم. ما از بعضی از این کشورها گردشگر نداشتیم و بیشتر آن‌ها گذری بودند، برای همین کمیته‌هایی را با تمرکز بر این بازارها در انجمن صنفی تشکیل دادیم، اگرچه کرونا به روند بازاریابی در این کشورها آسیب زد، اما همه این اتفاق‌ها با پیگیری بخش خصوصی افتاد و ادامه خواهد داشت، هرچند که پُز آمار آن را دولت می‌دهد.
رفیعی درباره حذف مالیات بر ارزش افزوده از قیمت بلیت پروازهای خارجی که خلاف قانون یاتا بود و از دی ماه به اجرا گذاشته شد، اظهار کرد: با پیگیری‌های صورت گرفته به جز یک شرکت هواپیمایی خارجی (لوفت‌هانزا)، مالیات بر ارزش افزوده از نرخ بلیت پروازهای خارجی حذف شده است. هرچند براساس اطلاعاتی که داریم شرکت‌هایی که تا کنون این مالیات را از مسافران گرفته‌اند به اداره مالیات نپرداخته‌اند و باید آن را به مردم بازگردانند.
