دکتر سید محسن صدری عضو هیات مدیره مجمع تشکلهای دانش بنیان ایران و مدیر عامل یکی از شرکتهای دانش بنیان فعال در صنایع انرژی در گفتوگو با ایران اکونومیست، شرکتهای دانشبنیان را شرکتهایی دانست که از دانش، خلق ثروت میکنند و گفت: از جمله شاخصهای این دسته از شرکتها این است که داراییهای ناملموس زیادی دارند و پرسنل آنها از میان افراد تحصیلکرده هستند و همچنین فعالیتهای آنها همراه با ارزش افزوده بالایی است.
وی با اشاره به شعار سال، اظهار کرد: اگر بخواهیم تولید کشور دانشبنیان شود به این مفهوم نیست که ما ماشین آلات را از خارج خریداری و اقدام به واردات کنیم؛ چرا که در این صورت نیاز به متخصصان و افراد تحصیلکرده نداریم.
صدری با بیان اینکه در تولید دانشبنیان نیاز به فناوری، تحقیق و توسعه داریم و باید در لبه فناوری حرکت کنیم، یادآور شد: علاوه بر آن تولید دانشبنیان زمانی اشتغال آفرین خواهد شد که بازار مورد نیاز محصولات دانشبنیان فراهم باشد که برای این منظور دو بازار "داخلی" و "صادراتی" باید مد نظر قرار گیرد.
عضو هیات مدیره مجمع تشکلهای دانشبنیان ایران با بیان اینکه بسیاری از کشورها اقداماتی را برای صیانت از بازار داخل اعمال کردهاند، خاطرنشان کرد: کشورهایی مانند آمریکا و یا اتحادیه اروپا مشوقهایی را برای خرید داخل در نظر گرفتهاند. این مشوقها به معنای حذف رقابتپذیری شرکتها و یا منع واردات برخی از کالاها نیست که انحصار ایجاد کند، بلکه به این معنا است افرادی که اقدام به خرید تولیدات داخل کنند، مشوقهایی را دریافت خواهند کرد.
صدری پایین نگهداشتن قیمت تمام شده محصولات دانش بنیان را از دیگر راهکارهای اشتغال آفرینی شرکتهای دانشبنیان نام برد و افزود: علاوه بر آن توجه به کیفیت محصولات نیز حائز اهمیت است. موضوع کیفیت محصولات نیز به این صورت حل میشود که بخش خصوصی در این زمینه فعال شود و از سوی دیگر نهادهایی چون معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و سازمان ملی استاندارد از این شرکتها حمایت کنند.
وی اضافه کرد: تعریف نشان ملی کیفیت، گارانتی و بیمه محصولات دانشبنیان در این زمینه میتواند موثر باشد ضمن آنکه نیاز داریم برای محصولات دانش پایه نشان بینالمللی برای صادرات تعریف شود و برای این منظور این محصولات در آزمایشگاههای مرجعی مورد ارزیابی قرار گیرد و توسط نهادهایی، گواهینامههای بینالمللی صادر شود.
مدیرعامل این شرکت دانشبنیان، اظهار کرد: با این روشها اگر بتوانیم کالاهای دانش بنیان را ارتقا دهیم و قیمت تمام شده را پایین نگهداریم میل به خرید محصولات دانش بنیان ایرانی در بازار داخل و همچنین در بازارهای جهانی افزایش خواهد یافت.
به گفته وی برای اشتغال آفرینی شرکتهای دانش بنیان، بازار داخلی به تنهایی کافی نیست.
راهکارهای تقویت شرکتهای دانش پایه
وی به بیان راهکارهای تقویت شرکتهای دانشبنیان پرداخت و گفت: طرح جهش دانشبنیان در دستور کار مسوولان است و در صورتی که این قانون نهایی شود، ریلگذاری خوبی برای نهضت دانشبنیان شدن صنعت و اقتصاد کشور ایجاد خواهد شد.
صدری، راهکار بی اثر کردن تحریمها و و رفع مشکلات اقتصادی را در گرو تقویت شرکتهای دانش بنیان عنوان کرد و افزود: یکی از راهکارهای تقویت شرکتهای دانش بنیان این است که داراییهای نامشهود شرکتهای دانش بنیان توسط بانکها به رسمیت شناخته شود و این داراییها به عنوان وثیقه مورد پذیرش قرار گیرد.
عضو هیات مدیره مجمع تشکلهای دانشبنیان ایران تقویت بیش از پیش صندوق نوآوری و شکوفایی را از دیگر راهکارهای تقویت شرکتهای دانش بنیان نام برد و یادآور شد: برخی از حمایتهایی که برای شرکتهای دانشبنیان در نظر گرفته شده است، در دسترس همه شرکتها نیست و باید مورد بازبینی قرار گیرد.
صدری یکی از چالشهای شرکتهای دانشبنیان را فضای کار آنها دانست و در این باره توضیح داد: بسیاری از تولیدکنندگان تمایل دارند فعالیت خود را به کشورهایی مانند امارات منتقل کنند؛ چرا که این کشور اراضی رایگان و تسهیلات کمبهره به تولید کنندگان ارائه میدهد و این در حالی است که شرکتهای دانشبنیان در شهرکهای صنعتی با صرف هزینههای زیاد مستقر میشوند.
جلوی خام فروشی نیروی انسانی و منابع گرفته شود
وی با تاکید بر اینکه برای تقویت شرکتهای دانش بنیان لازم است که جلوی هر نوع خام فروشی گرفته شود، گفت: به اعتقاد من دو نوع خام فروشی "نیروی انسانی" و "مواد زیر زمینی و معدنی" داریم که باید از این منابع خدادادی در جهت توسعه اقتصادی بهره برداری کنیم.
صدری اضافه کرد: یک نوع از خام فروشی ما در حوزه نیروی انسانی است به این معنا که نیروی انسانی تربیت میشود ولی با مهاجرت آنها، به آسانی این منابع و ثروت را در اختیار سایر کشورها قرار میدهیم. در این شرایط ما به جای آنکه از این سرمایه در جهت تولید بیشتر در کشور استفاده کنیم، آنها را صادر میکنیم.
مدیر عامل این شرکت دانشبنیان در حوزه صنایع انرژی با بیان اینکه منابع زیر زمینی و معدنی به صورت خام صادر میشود، اظهار کرد: این مواد بعد از آنکه در سایر کشورها تبدیل به محصول شد ما محصول نهایی را با چندین برابر قیمت به کشور وارد میکنیم و این در حالی است که ما باید از این منابع برای تولید محصولات در داخل کشور بهره ببریم تا بتوانیم اقتصادمان را دانش بنیان کنیم.