جواد فلاح در خصوص شرایط عرضه کالاها در بازار فرعی بورس کالای ایران گفت: یک سری از کالاها وجود دارند که بنا به دلایلی استمرار عرضه ندارند و عملا طبق مقررات، امکان پذیرش و معامله آن‌ها در بازار اصلی بورس کالا وجود ندارد، مانند کالاهای وارداتی که محموله‌ای هستند یا کالاهایی مانند آهن آلات قراضه که یک مقطعی در یک شرکتی ممکن است ایجاد شود و دیگر وجود نداشته باشد. این کالاها بر اساس دستورالعمل امکان پذیرش در بورس کالا را ندارند.
فلاح افزود: گروه دیگری از کالاها هستند که مشخصات آن‌ها با توضیحات نوشتاری قابل تشخیص نبود و نیاز بود این کالاها از نزدیک بررسی شوند مانند اموال غیر منقول یا قراضه که نیازمند بررسی حضوری کالا از نزدیک هستند و در کل برای این دست کالاها شرط بازدید برای احراز کیفیت کالا وجود دارد که این گروه نیز امکان معامله در بازار اصلی بورس کالا را ندارند. در همین زمینه معمولا کالاهایی که دارای استاندارد مشخصی نیستند مانند قراضه آهن و همچنین کالاهای آف گرید که نسبت به کالای اصلی یک یا چند مشخصه متفاوت دارند نیز راهی بازار فرعی می شوند.
وی ادامه داد: گروه سوم نیز عرضه کنندگانی بودند که در بازار اصلی پذیرش شان تعلیق می‌شد و باید اقداماتی را انجام می‌دادند که بورس کالا متوجه شود اصلاح در رفتار آن‌ها صورت گرفته است همه این‌ها سبب شد بورس کالا به این فکر بیفتد که یک بازار دومی را تحت عنوان بازار فرعی نیاز دارد.
به گفته فلاح، تفاوت عمده بازار فیزیکی و بازار فرعی در مدل پذیرش است در بازار اصلی یک مرتبه کالا پذیرش می‌شود و به صورت مستمر تا زمانی که شرایط پذیرش توسط عرضه کننده رعایت شود کالا عرضه می‌شود، اما در بازار فرعی کالا به صورت محموله‌ای پذیرش می‌شود.
وی گفت: اگر عرضه کنندگانی باشند که استمرار عرضه خودشان را در بازار فرعی نشان دهند و کالا نیز شرایط پذیرش را داشته باشد قطعا امکان پذیرش کالای آن‌ها در بازار اصلی وجود دارد.
مدیر توسعه بازار فیزیکی بورس کالای ایران در ادامه در پاسخ به این پرسش که رب گوجه فرنگی از جمله کالاهای بازار فرعی به شمار می رود؟ گفت: رب گوجه فرنگی یکی از کالاهایی است که از گذشته در بورس کالای ایران در حال معامله بوده و امسال نیز ۹۷۳ تن از این محصول مورد معامله قرار گرفته اما به علت اینکه رب گوجه فرنگی به طور مستمر عرضه نشده به همین سبب در بازار فرعی پذیرش شده است.
فلاح در پایان یادآور شد: بورس کالا بستری است برای این که عرضه و تقاضا به صورت شفاف و در قالب مکانیزم حراج در مقابل هم قرار گیرند و کشف نرخ مبتنی بر عرضه و تقاضا باشد؛ اقتصاددان ها معتقد هستند و تجربه نیز اثبات کرده که برای عمده کالاها این روش بهترین روش تخصیص است که با شفافیت همراه خواهد بود.
باشگاه خبرنگاران جوان
