مذاکرات وین به ایستگاه پایانی نزدیک می‌شود. تیم ایران اسیر ضرب‌الاجل‌های تکراری بلوک غرب نیست امّا دیگر وقتی برای تلف کردن باقی نمانده است. واشنگتن باید طی روزهای آتی تصمیم نهایی خود را بگیرد: توافق یا فروپاشی برجام.
نگاهی به مواضع و تحرکات داخلی آمریکا می‌تواند رویکرد و نگاه سیاستمداران و تصمیم‌گیرانش را برای ما روشن‌تر کند. گزاره‌هایی که نشان می‌دهد احتمال زیر میز زدن آمریکایی‌ها در این مذاکرات کم نیست.
۸ بهمن ۱۴۰۰| اتحاد جمهوری‌خواه و دموکرات در تحریم ایران
هشتم بهمن ماه ۱۴۰۰ هیئت‌های مذاکراتی حاضر در وین برای مشورت با سران سیاسی خود عازم پایتخت‌ها شدند. همزمان، «تام کاتن» سناتور کنگره به همراه ۹ سناتور دیگر با ارسال نامه‌ای به رئیس‌جمهور آمریکا خواهان اجرای تحریم‌ها علیه نفتکش‌های حامل نفت ایران و خریداران نفت ایران شدند.
در این نامه آمده است: «رشد فروش نفت، خزانه رژیم ایران که زمانی خالی بود را مجدداً پر کرده و اهرم مهم آمریکا در قبال ایران را از بین برده است.»
سناتورهای کنگره در ادامه اظهار کردند: «دیگر وقت آن رسیده که تردید را کنار بگذارید.»
در ادامه نامه ضمن اشاره به اتحاد دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان درباره فشار بر ایران آمده است: «هر روز تأخیر، پول بیشتری برای تأمین مالی فعالیت‌های تروریستی در اختیار ایران قرار می‌دهد و زمان بیشتری به این کشور برای تولید سلاح هسته‌ای می‌دهد. یادآور می‌شویم که تحریم‌ها علیه صادرات نفت ایران اجباری و با اکثریت دو حزب به تصویب رسیده است.»
۱۲ بهمن ۱۴۰۰| مذاکرات وین را متوقف کنید!
سناتور «باب منندز» هم حزبی رئیس جمهور آمریکا و رئیس کمیته روابط خارجی سنا است که نقش اساسی در سوگیری خطوط سیاست خارجی ایالات متحده دارد. این سناتور ارشد دموکرات «ضمن مخالفت با ادامه مذاکرات وین برای رفع تحریم‌های ایران» گفته «در سال گذشته، چین تا ۶۵۰ هزار بشکه نفت خام در روز از ایران خریداری کرده که معادل انتقال ۱۰ میلیارد دلار به ایران می‌شود.»
«باب منندز» در ادامه بر «اجرای شدیدتر تحریم‌ها علیه ایران» تاکید کرد.
رئیس کمیته روابط خارجی سنا حتی پا را فراتر گذاشت و رسماً ایران را تهدید به جنگ کرد. به نقل از «دویچه وله»، منندز گفت: «ما اینک چه چیزی را می‌خواهیم نجات دهیم؟ برای تغییر رفتار رهبران ایران، باید از تهدید معتبر نظامی به روشنی سخن گفت.»
۱۹ بهمن ۱۴۰۰| مانع اجرای توافق خواهیم شد
همزمان با شروع دور جدید مذاکرات وین ۸، سی‌وسه تن از سناتورهای جمهوری‌خواه کنگره نامه‌ای سرگشاده منتشر کردند. «تد کروز» بانی نامه ۳۳ سناتور است. اصل کلام نامه مذکور این است: «موافقت سنا برای بازگشت به برجام لازم است.»
این سناتورهای اعلام کردند که از تمام اهرم‌های موجود استفاده خواهند کرد تا اطمینان حاصل کنند که دولت به قوانین حاکم بر هرگونه توافق جدید با ایران پایبند بوده است. در این نامه آمده که اگر بایدن در مورد نظارت کنگره بر تغییرات برجام ۲۰۱۵ عمل نکند، به شکل جدی در اجرای آن ممانعت خواهند کرد.
۲۰ بهمن ۱۴۰۰| واکنش شورایعالی امنیت ملّی ایران: عزمی برای توافق نیست
«علی شمخانی» دبیر شورایعالی امنیت ملّی در واکنش به نامه‌های سرگشاده متعدد سناتورهای کنگره آمریکا، توئیتی به ۵ زبان فارسی، انگلیسی، عربی، روسی و عبری منتشر کرد.
«شمخانی» نوشت: «صداهایی که از هیئت حاکمه آمریکا شنیده می‌شود نشان می‌دهد که انسجام لازم در این کشور برای اتخاذ تصمیمات سیاسی در مسیر پیشبرد مذاکرات وین وجود ندارد.»
۲۸ بهمن ۱۴۰۰| هشدار ۲۰۰ نماینده کنگره آمریکا: تضمینی در کار نیست
جمعی متشکل از ۲۰۰ نماینده مجلس نمایندگان آمریکا نامه‌ای سرگشاده منتشر کردند. در این نامه صریحاً اعلام شد «هرگونه توافق با ایران بدون تایید کنگره به همان سرنوشت توافق ۲۰۱۵ دچار خواهد شد.» در بخشی از این نامه خطاب به بایدن آمده است: «ما خود را ناگزیر می‌دانیم به شما یادآوری کنیم که شما قدرت ارائه تضمینی (مبنی بر خروج آمریکا از توافقنامه) را ندارید.»
۴ اسفند ۱۴۰۰| آمریکا مسئول شکست احتمالی مذاکرات است
«حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه کشورمان در مصاحبه با شبکه «سی‌اِن‌اِن» آمریکا گفت: «در این لحظات حساس و شرایط حساس مذاکرات ما در وین، اگر آمریکا و طرف غربی [واقع‌گرایانه] برخورد نکنند، حتما مسئول شکست احتمالی مذاکرات خواهند بود.»
آنچه که در واشنگتن مشاهده می‌کنیم، ادامه بازی «توافق با دموکرات» و «خروج از آن توسط جمهوری‌خواه» است. بر همین اساس، اگر تضمین‌های لازم از واشنگتن گرفته نشود، توافق چندان سودی برای ایران نخواهد داشت.
از طرفی تکلیف پرونده ادعایی طرف مقابل تحت عنوان PMD (ابعاد نظامی احتمالی در برنامه هسته‌ای) باید مشخص شود. اگر بحث پرونده مطالعات ادعایی در چارچوب پادمان و PMD در آژانس بسته نشود و در آینده به‌واسطه هر ادعای ریز و درشتی، پرونده ایران مجدداً به شورای حکام ارجاع شود، چنین توافقی نیز چندان قابل اعتنا نیست.
رهبر تیم مذاکره کننده ایران نیز که چهارشنبه شب ۵ اسفند وارد تهران شد، صبح پنجشنبه در توئیتر خود موضع نهایی را اعلام کرد: «بعد از هفته‌ها مذاکرات فشرده، بیش از هر زمان به توافق نزدیک شده‌ایم اما تا وقتی درباره همه‌چیز توافق نشده باشد، درباره هیچ چیز توافق نشده است. واقع‌بینی، خودداری از زیاده‌خواهی و توجه به تجربه ۴ سال گذشته لازمه تحقق این هدف است.»
«علی باقری» در پایان نوشت: «زمان تصمیم‌گیری طرف‌های مذاکراتی ما فرا رسیده است». باقری در توییت دیگری اعلام کرد: «برای اتمام کار، تصمیم‌های مشخصی وجود دارد که طرف‌های غربی باید بگیرند.»
