یکی از سئوالاتی که در زمان کودکی از اغلب ما میپرسند این است که "بزرگ شدی، میخوای چی کاره بشی؟ "
اغلب کودکان در پاسخ به این سئوال پاسخ میدهند: "میخوام دکتر شم". این روند پیش زمینه ادامه پیدا میکند تا اینکه آن کودک،در نوجوانی هم سودای پزشک شدن را در سر میپروارند. به هنگام انتخاب رشته، بسیاری از دانشاموزان در آرزوی پزشک شدن، رشته تجربی را انتخاب کرده و تحصیل در این رشته را آغاز میکنند، تا بتوانند در آینده پزشک شوند. رویایی که تحقق آن در چندین سال اخیر بسیار سختتر شده و بعضا به دلیل عدم قبولی باعث سرخوردگی این نوجوانان میشود.
مسئلهای که در این رابطه وجود دارد این است که گویی خانوادهها و جامعه از همان ابتدا به فرزندان خود القاء میکنند که تو باید پزشک شوی چراکه آینده خوب در این رشته است!
این در حالی است که در اغلب کشورهای پیشرفته دنیا همچون آمریکا یا حتی در کشورهای قاره خودمان در کشورهایی مانند هند یا سنگاپور که از نظر فناوری در جایگاه خوبی در دنیا قرار دارند، رشته مهندسی طرفداران بسیاری دارد و جوانان از سنین پایین مهندس شدن را آرزوی خود میدانند.
رشته مهندسی به دلیل تنوع گوناگون در شاخههای متفاوتی که دارد، دانشجویان زیادی را جذب میکند. در اغلب کشورهای دنیا رشتههای مهندسی به دلیل سطح اجتماعی و درآمدی که دارد، بسیار پرطرفدار هستند. چیزی که شاید در کشور ما چندان وجود نداشته باشد!
نظامهای رتبهبندی گوناگون، علاوه بر رتبهبندی کلی دانشگاههای جهان، دانشگاهها را به تفکیک رشتههای مهندسی نیز رتبهبندی میکنند.
در این راستا و در آستانه پنجم اسفندماه و روز مهندس به معرفی برترین دانشگاههای رشته مهندسی دنیا بر اساس نظام رتبهبندی "کیو اِس " پرداختهایم.
این رتبه بندی برای رشتههای گوناگون مهندسی اعلام شده که تقریبا تمام رشتههای مهندسی معروف و پرطرفدار دنیا را دربرمیگیرد.
نظام رتبه بندی "کیواِس"( QS) در رتبه بندی موضوعی خود دانشگاههای جهان را بر اساس شهرت علمی، ارزیابی کارفرمایان و تاثیر تحقیقاتی رتبه بندی میکند.
نتایج این رتبهبندی برای رشتههای مختلف مهندسی به شرح ذیل است:
مهندسی عمران
مهندسی عمران یکی از شاخههای مهندسی است، که به مسائلی همچون طراحی، نگهداری و ساخت سازههای طبیعی و مصنوعی شامل جادهها، پلها، کانالها، سدها و ساختمانها میپردازد.
این رشته، پس از مهندسی جنگ، قدیمیترین رشته نظام مهندسی بهشمار میآید و امروزه حد واسط مهندسی نظامی و مهندسی غیرنظامی محسوب میگردد.
اسامی برترین دانشگاههای جهان در رشته مهندسی عمران به شرح ذیل است:
۱- موسسه فناوری ماساچوست(آمریکا)
۲- دانشگاه ملی سنگاپور (سنگاپور)
۳- دانشگاه فنی دلفت(هلند)
۴- دانشگاه کالیفرنیا، برکلی (آمریکا)
۵- دانشگاه کمبریج (انگلیس)
۶- کالج سلطنتی لندن (انگلیس)
۷- دانشگاه فنی نانیانگ(سنگاپور) و دانشگاه شینهوا(چین) (هفتم مشترک)
*دانشگاهی حائز رتبه هشتم نشد.
۹-موسسه فناوری فدرال زوریخ (سوئیس)
۱۰- اکول پلیتکنیک فدرال لوزان (سوئیس)
مهندسی مکانیک و هوانوردی
مهندسی مکانیک شاخهای از مهندسی است که فیزیک مهندسی و ریاضیات را با دانش مواد تلفیق نموده و با طراحی، آنالیز، ساخت سیستمهای مکانیکی سروکار دارد.این رشته کهنترین و گستردهترین رشته علوم مهندسی است و به "مادر علوم مهندسی " شهرت دارد.
مهندسی مکانیک نیازمند درک مفاهیمی همانند مکانیک، دینامیک، ترمودینامیک، دانش مواد، آنالیز سازهها و الکتریسیته است.
برترین دانشگاههای این رشته از دید کیواِس به این شرح هستند:
۱- موسسه فناوری ماساچوست (آمریکا)
۲- دانشگاه استنفورد (آمریکا)
۳- دانشگاه کمبریج (انگلیس)
۴- دانشگاه هاروارد (آمریکا)
۵- دانشگاه صنعتی نانیانگ (سنگاپور)
۶- دانشگاه کالیفرنیا،برکلی (آمریکا)
۷- دانشگاه فناوری دِلفت(هلند)
۸- کالج سلطنتی لندن (انگلیس)
۹- دانشگاه ملی سنگاپور (سنگاپور)
۱۰- دانشگاه آکسفورد (انگلیس)
مهندسی نفت
رشته مهندسی نفت، دانش و فناوری در فرایند اکتشاف، محاسبات،بهرهبرداری از منابع زیرزمینی نفت و گاز و انتقال آنها به سطح زمین است.
بسیاری از دانشگاهها همچون استنفورد و دانشگاه کالیفرنیا این رشته را به مهندسی منابع انرژی تغییر نام دادهاند، چرا که مباحث طرحشده در انرژی زمینگرمایی و سایر انرژیهای نوین کماکان بسیار نزدیک بهاین رشته است.
مهندسین نفت در مورد اکتشاف دنبال راههایی هستند که بیشترین میزان استخراج و کمترین میزان خطر و آلودگی برای محیط زیست را داشته باشد.
در مهندسی نفت دروسی همچون ریاضیات، فیزیک، مکانیک سیالات، استاتیک، ترمودینامیک، زمینشناسی، انتقال حرارت، انتقال جرم، خواص سنگها و سیالات، چاه آزمایی، چاه پیمایی و … تدریس میشود.
برترین دانشگاههایی که رشته " مهندسی نفت" در آنها تدریس میشود عبارتند از:
۱- دانشگاه ملی سنگاپور(سنگاپور)
۲- دانشگاه تگزاس در آستین (آمریکا)
۳- دانشگاه فنی دانمارک(دانمارک)
۴- دانشگاه استنفورد(آمریکا)
۵- دانشگاه تگزاس اِیاَنداِم (آمریکا)
۶- کالج سلطنتی لندن(انگلیس)
۷- دانشگاه نفت و مواد معدنی ملک فهد (عربستان سعودی)
۸- دانشگاه استرثکلاید ( اسکاتلند)
۹- دانشگاه آلبرتا(کانادا)
۱۰- دانشگاه هریوت-وات(اسکاتلند)
مهندسی علوم کامپیوتر و سیستم اطلاعات
"مهندسی کامپیوتر" دانشی است مرکب از مباحث نرمافزار. این رشته برخلاف مهندسی نرمافزار با طراحی و توسعه و تولید سیستمهای رایانهای در هر دو شاخهٔ سختافزار و نرمافزار سر و کار دارد.
بر ساس اعلام کیو اِس برترین دانشگاه ها در این رشته به شرح زیر هستند:
۱- موسسه فناوری ماساچوست (آمریکا)
۲- دانشگاه استنفورد (آمریکا)
۳- دانشگاه کارنگی ملون( آمریکا)
۴- دانشگاه ملی سنگاپور(سنگاپور)
۵-دانشگاه کالیفرنیا،برکلی (آمریکا)
۶- دانشگاه آکسفورد (انگلیس)
۷- دانشگاه هاروارد(آمریکا)
۸- دانشگاه کمبریج(انگلیس)
۹- اکول پلیتکنیک فدرال لوزان(سوئیس)
۱۰- موسسه فناوری فدرال زوریخ(سوئیس)
مهندسی شیمی
مهندسی شیمی به معنای فن به کارگیری علوم پایه (ریاضی، فیزیک، شیمی و زیستشناسی) برای پیادهسازی فرایندهای شیمیایی و فیزیکی در واحد صنعتی است. شاخهای از علوم مهندسی است که با طراحی، ساخت و بهرهبرداری از فرایندها و کارخانجات مرتبط با صنایع شیمیایی درگیر است.
دانشگاههای سرآمد در این رشته عبارتند از:
۱- موسسه فناوری ماساچوست (آمریکا)
۲- دانشگاه استنفورد (آمریکا)
۳- دانشگاه ملی سنگاپور(سنگاپور)
۴- دانشگاه کالیفرنیا،برکلی (آمریکا)
۵- دانشگاه کمبریج(انگلیس)
۶- دانشگاه صنعتی نانیانگ (سنگاپور)
۷- موسسه فناوری فدرال زوریخ(سوئیس)
دانشگاه آکسفورد (انگلیس)
موسسه فناوری کالیفرنیا(آمریکا)
کالج سلطنتی لندن( لنگلیس)
مهندسی برق و الکترونیک
مهندسی برق رشتهای از مهندسی است که به الکتریسیته، الکترومغناطیس و الکترونیک میپردازد. فراگیرتر شدن استفاده از انرژی الکتریکی و افزایش نیاز به انتقال سریعتر اطلاعات، مهندسی برق را به یکی از مهمترین زمینههای مهندسی و صنعت تبدیل کردهاست.
اسامی دانشگاههای برتر رشته مهندسی برق در دنیا به شرح زیر است:
۱- موسسه فناوری ماساچوست (آمریکا)
۲- دانشگاه استنفورد (آمریکا)
۳- دانشگاه کالیفرنیا،برکلی (آمریکا)
۴- دانشگاه صنعتی نانیانگ (سنگاپور)
۵- دانشگاه ملی سنگاپور(سنگاپور)
۶- دانشگاه کمبریج(انگلیس)
۷- موسسه فناوری فدرال زوریخ(سوئیس)
۷-دانشگاه آکسفورد (انگلیس) ( هفتم مشترک)
۹-کالج سلطنتی لندن( لنگلیس)
۱۰- اکول پلیتکنیک فدرال لوزان(سوئیس)
مهندسی معدن
مهندسی معدن به عنوان اولین رشته مهندسی آکادمیک تاریخ برای اولین بار در انگلستان پایه گذاری شده است. اولین علمی است که بشریت از ابتدای وجود خود تاکنون با آن ارتباط نزدیکی داشتهاست.
این حرفه به علت شرایط سخت کاری، یکی از ۱۰ حرفه دشوار جهان شناخته شدهاست.
دانشگاههای برتر رشته مهندسی معدن به این شرح هستند:
۱- مدرسه معادن کلرادو(آمریکا)
۲- دانشگاه کورتین(استرالیا)
۳- دانشگاه کوئینزلند(استرالیا)
۴- دانشگاه مکگیل (کانادا)
۵- دانشگاه نیوساوت ویلز(استرالیا)
۶- دانشگاه استرالیای غربی(استرالیا)
۷- دانشگاه کویینز(کانادا)
۸- دانشگاه اکستر(انگلیس)
۹- دانشگاه بریتیش کلمبیا(کانادا)
۱۰- دانشگا ایالتی پنسیلوانیا(آمریکا)