هاشم اورعی درباره صادرات برق و جایگاهی که ایران دارد، اظهار داشت: سهم و حجم صادرات برق ما نسبت به برق مصرفی بسیار ناچیز است و بیشتر به عنوان دکور مطرح میشود، بنابراین ما به دو دلیل حجم چندانی برای صادرات نداریم؛ دلیل اول اینکه ما در برخی مواقع سال حتی نمیتوانیم نیاز خودمان را تامین کنیم چه برسد به اینکه صادرات داشته باشیبم، وقتی قرار است برق و گاز صادر کنیم یکی از مباحث مهم امنیت تامین انرژی است یعنی باید قول بدهیم که در همه طول سال انرژی کشور مقصد را تامین کنیم نه این که هر زمان خودمان نیاز داشتیم، صادر کنیم. بنابراین به طور کلی یکی از دلایل اصلی که صادرات برق ما به هیچ کشوری پا نخواهد گرفت این است که اصلا به میزانی برق تولید نمیکنیم که بتوانیم با امنیت کافی صادر کنیم.
وی افزود: موضوع دومی که مانع پا گرفتن صادرات ایران شده اینکه در صحنه بینالملل کشور ما در شرایطی است که نه میتوانیم چیزی بخریم و نه بفروشیم مثال آن اینکه فلفل ایران را از روسیه برگرداندند. بعبارت دیگر واقعیت این است که ما به نظام جهانی و تجارت بینالمللی متصل نیستیم و به همین دلیل وقتی برق را به عراق صادر میکنیم پول آن را به ما نمیدهند، مادامی که به معنی واقعی کلمه به شبکه تجارت بینالمللی متصل نباشیم و در WTO عضویت نداشته باشیم در درازمدت و به مقدار قابل توجه نباید روی تجارت انرژی حساب کنیم، از سوی دیگر باتوجه به محدودیتهایی که داریم مسلما کشورهای دیگر سعی میکنند جای خالی ما را در بازارهای منطقه پر کنند از جمله این کشورها عربستان است.
این کارشناس حوزه برق تصریح کرد: کشور عربستان برنامههای درازمدتی در حوزه برق دارد به طوری که خط ارتباطی خود را تقویت میکند و به راحتی جای ایران را در بازارهای انرژی کشورهایی مثل عراق اشغال میکند، همان کاری که ترکیه هم انجام میدهد، یعنی نه کشورهای صادرکننده و نه واردکننده منتظر نمیشوند که شرایط ما فراهم شود که بتوانیم صادرات انرژی داشته باشیم.
وی گفت: اکنون ما میتوانیم به افغانستان، پاکستان، ترکمنستان، ارمنستان، ترکیه و عراق صادرات برق داشته باشیم، به کشورهای حاشیه خلیجفارس مثل امارات و عمان هم از طریق کابل زیردریایی میتوانیم ارتباط انرژی برقرار کنیم، در هر حال ما ظرفیت زیادی برای تبادل انرژی داریم کما اینکه چند دهه است که هاب انرژی شدن ایران و تبدیل به مرکز تبادل انرژی در منطقه مطرح است، ظرفیت را هم داریم اما الزامات حداقلی را نداریم.
استاد دانشگاه صنعتیشریف یادآور شد: فرض کنیم تا ما بخواهیم یک خط ارتباطی با ظرفیت بالا بین ایران و پاکستان و یا هر کشور دیگری که نیاز به برق دارد، ایجاد کنیم زمان میبرد و بلافاصله یک کشور دیگر جای ما را میگیرد و یا موضوع سیاسی میشود. در هر حال ما نه سریع و نه خوب عمل میکنیم.
وی افزود: واقعیت اینکه به سختی میتوانیم بازارهای برق منطقه را بدست بیاوریم، کما اینکه تاکنون هم موفق نبودهایم، اما در هر حال میتوانیم با خیلی کشورها خط ارتباطی داشته و ظرفیتها را با سرمایهگذاری بخش خصوصی بالا ببریم که البته منوط به حل مباحث بینالملل و تولید و مصرف داخلی است.
ایلنا