محققان دانشگاه نورثوسترن دریافتند پخش صدای ضبطشده از نام افراد حین عمیقترین نقطهی خواب شب، حافظهی افراد را تقویت کرده و صبح آن روز توانایی آنها را در بخاطر سپردن نامها و چهرهها بهبود میبخشد.
به گزارش فرادید؛ کِن پالِر (Ken Paller) نویسندهی ارشد و پروفسور روانشناسی و مدیر برنامهی علوم عصبشناسی شناختی در دانشگاه نورثوسترن میگوید: «پژوهش ما نشان داد هنگامی که خاطرات ما حین خواب دوباره فعال میشوند، قدرت حافظه میتواند پس از بیداری بهبود یابد.»
درواقع، مشخص شد افراد در خواب بطور متوسط یک و نیم برابر بیشتر از زمان قبل خواب نامها را بیاد آوردند. اما پالر افزود که این بهبود زمانی اتفاق میافتد که «هنگام فعالسازی مجدد حافظه، خواب مختل نشده باشد».
مراحل خواب
اگر به خاطر سروصدا یا آپنهی خواب یا ادرار کردن به کرات از خواب بیدار میشوید، چرخهی خواب شما مختل میشود و بدن از خواب نیروبخشی که به آن احتیاج دارد محروم میماند.
چرخهی خواب بدن هر شب چهار تا شش بار در چهار مرحله حرکت میکند. در مراحل ۱ و ۲، ریتم بدن شروع به کاستن میکند. ضربان قلب و تنفس کند میشود، دمای بدن کاهش مییابد و حرکات چشم متوقف میشود. این تغییرات شما را برای مرحلهی بعدی آماده میکند، یعنی خواب عمیق با موج آهسته که خواب دلتا (Delta Sleep) نامیده میشود. بدن حین خواب عمیق خودش را در سطح سلولی ترمیم میکند: آسیب ناشی از فرسودگیها را برطرف میکند و خاطرات را در ذخیرهی بلندمدت تقویت میکند.
حرکت تند چشم در خواب یا REM مرحلهی بعدی است، مرحلهای که در آن خواب میبینیم. مطالعات نشان داده است که کمبود خواب REM ممکن است منجر به کمبود حافظه و ضعف شناختی، همچنین بیماریهای قلبی و سایر بیماریهای مزمن و مرگ زودرس شود.
ازآنجاکه هر چرخهی خواب تقریباً ۹۰ دقیقه طول میکشد، بیشتر مردم به هفت تا هشت ساعت خواب بدون وقفه نیاز دارند تا خواب آنها خاصیت ترمیمی پیدا کند. کمبود مزمن خواب بر توانایی توجه، یادگیری چیزهای جدید، خلاقیت، حل مسئله و تصمیمگیری اثر میگذارد.
چرت سیمی
پالر و تیمش از یک گروه کوچک ۲۴ نفره خواستند تا برای بخاطر سپردن تصاویر ۸۰ صورت و نامهای مربوط به آنها تلاش کنند: گفته شد نیمی از تصاویر، دانش آموزان کلاس تاریخ آمریکای لاتین و نیمی دیگر دانشآموزان کلاس تاریخ ژاپن هستند.
سپس هر یک از افراد با سیم به دستگاه EEG (دستگاهی که فعالیت الکتریکی مغز را ثبت میکند) متصل شد و اجازهی چرت روزانه داشت. محققان حین چرت آنها، با دقت فعالیت مغزشان را زیرنظر گرفتند. زمانی که امواج مغزی نشان میداد فرد در موج کند یا خواب عمیق است، برخی از نامهایی که فردِ خوابیده مطالعه کرده بود با صدای آهسته از بلندگو پخش میشد.
موسیقی متناسب با فرهنگ ژاپنی و لاتین هم برای کمک پخش میشد. ثابت شده است که موسیقی هیپوکامپ را تحریک میکند، بخشی از مغز که با ذخیرهی بلندمدت حافظه مرتبط است. پالر میگوید: «وقتی شرکتکنندگان ما از خواب بیدار شدند، در قیاس با قبل از فعالسازی دوباره حین خواب، چهرهی افراد و نام آنها را تااندازهای بهتر بیاد آوردند.»
در این مطالعه دریافتیم بهترین یادآوری حافظه مربوط به افرادی است که دورههای خواب عمیق طولانیتری دارند.
بااینحال، اگر امواج مغزی نشان میداد خواب فرد در طول چرت مختل شده است، بهبودی هم در یادآوری حاصل نمیشد. به نقل از ناتان ویتمور، کاندیدای دکترا در برنامهی علوم عصبشناسی میانبخشی در نورثوسترن این یافتهی مهمی است: «این یافتهی جدید و جالبی دربارهی خواب است، چون نشان میدهد شیوهای که اطلاعات برای بهبود ذخیرهی حافظه حین خواب فعالسازی مجدد میشود با خوابی که کیفیت بالا دارد مرتبط است.»
آیا این یافته آنقدر هیجانانگیز است که بخواهیم آن را در خانه امتحان کنیم؟ به عقیدهی پالر: هنوز نه! «ما هماکنون در حال آزمودن روشهایی برای انجام این آزمایش در خانه هستیم. بااینحال هنوز شواهد کافی نداریم که با اطمینان بگوییم این روش چقدر فایده دارد. شاید مطالعات آینده در مورد نحوهی بکارگیری موثر این تکنیکها کمک کند. در حال حاضر اطمینان داریم کلید حافظهی خوب، داشتنِ خوابِ بدون وقفه با کیفیت بالاست. خوابِ باکیفیت احتمالِ یاریِ حافظه را در صورت نیاز بالا میبرد تا از ما برای تصمیمگیری، خلاقیت و حل مسئله پشتیانی کند.»