اجرای طرح نسخه الکترونیک به آخرین گام خود رسید و از ابتدای دی ۱۴۰۰ به طور کامل اجرایی شد. تا پیش از این نسخه الکترونیک در کنار نسخههای کاغذی صادر میشدند و زیرساختهای کشور برای اجرای این طرح در حال آماده سازی بودند.
ناصحی، مدیر سازمان بیمه سلامت گفت: نسخه الکترونیکی یک پروژه ملی و بزرگ است که تغییری در نظام سلامت ایجاد میکند. در برخی از استانها میزان استفاده از نسخههای الکترونیکی به ۱۰۰ درصد رسیده است و میانگین کشوری نسخه نویسی کامل الکترونیکی در سال ۱۴۰۰ رقم ۷۳ درصد را نشان میدهد.
با اعلام مدیر سازمان بیمه سلامت حدود ۲۳ درصد از استانهای کشور یعنی بیش از ۷۰ درصد آنها، نسخ را به صورت تمام الکترونیک مینویسند و استانهایی مانند یزد، کهگیلویه و بویراحمد و ایلام جزو ۳ استان برتر از لحاظ اتصال به نسخه الکترونیکی و استانهایی مانند تهران، مازندران و فارس با کمترین میزان اتصال رو به رو هستند.
سازمان بیمه سلامت هشدار داده است اگر مراکز تشخیصی و درمانی کشور از اردیبهشت ۱۴۰۱ نسخههای خود را الکترونیکی نکنند، هزینه درمان آنها به مطبها پرداخت نمی شود. بر این اساس بحث تغییر قیمت و افزایش تعرفههای پزشکی در تمام مراکز درمانی، نیازمند نسخه نویسی الکترونیکی خواهد بود.
این موضوع در حالی مطرح است که برخی از پزشکان در نوشتن نسخههای الکترونیک با مشکلات فنی مواجه هستند و اکثر بیماران هم در تهیه داروهای خود با چالشهای زیادی دست و پنجه نرم میکنند؛ برای مثال در صورت نیاز فوری به دارو باید آن را به صورت آزاد خریداری کنند.
یکی از پرسنل داروخانه میگوید ضعیف بودن اینترنت از دیگر مشکلات نسخه الکترونیکی است که زمان زیادی میبرد تا داروخانهها آن را تایید کنند.
یکی دیگر از پرسنل داروخانه گفت: با اجرایی شدن نسخههای الکترونیکی در زمان مراجعه کننده، صرفه جویی میشود و درصد خطا هم کاهش مییابد. نبود تعامل با بیمارانی که دارای بیمه تکمیلی هستند، یکی از معایب نسخههای الکترونیکی است و این عامل باعث شده که ۹۰ درصد این افراد بعد از خریداری دارو، مجدد به داروخانهها مراجعه کنند. برخی از پزشکان هم سیستم ندارند و همچنان نسخ به صورت کاغذی نوشته میشوند.
مشکلات فنی و نبود اینترنت مناسب از جمله معضلات الکترونیکی شدن نسخه ها هستند که پزشکان را با چالشهای زیادی همراه کرده است؛ اگر این مشکلات حل نشوند کادر درمان و داروخانهها باید زمان زیادی را جهت تهیه چند قلم دارو و تحویل آنها به بیماران صرف کنند.
هدف از الکترونیکی کردن نسخههای پزشکی، هوشمند سازی و نظاممند کردن شیوه درمان، صرفهجویی در هزینهها، کاهش اشتباهات نسخه خوانی، کاهش تداخلات دارویی، کاهش مراجعات حضوری و افزایش فرهنگ مشاوره آنلاین پزشکی است.
اجرایی شدن طرح نسخه الکترونیک نیازمند زیرساخت مناسب
معاون فنی و نظارت نظام پزشکی تهران گفت: اگر نسخه الکترونیک بدون ایجاد زیرساختهای مربوطه اجرا شود، قطعا مشکلات آسیبزا در نظام سلامت ایجاد خواهد کرد که باید مسئولان مربوطه برای رفع این موضوع، راه حل ارائه دهند.
به گفته دباغ، اگر زیرساختها و امنیت شبکه در مواجه با الکترونیکی شدن نسخههای پزشکان رعایت نشود، کاربرد تسهیل در ارائه خدمات منجر به ایجاد مشکلات جدی خواهد شد که در نتیجه امکان استفاده مجدد از نسخههای کاغذی یا دستی وجود خواهد داشت.
معاون فنی و نظارت نظام پزشکی تهران بزرگ میگوید ساختار جامع و مشخص به اسم نظام ملی سلامت الکترونیک باعث میشود تا پروندههای الکترونیک و حذف کاغذ در نسخه نویسی به خوبی رعایت شود.
مهلت قانونی اتصال تمام مراکز درمانی در بخش دولتی و خصوصی تا پایان آذر ۱۴۰۰ بود که بیشتر پزشکان آن را جرایی کردند اما مرکز مدیریت آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت با توجه به همزمانی اجرای نسخه الکترونیک با شیوع واریانت امیکرون در کشور و برای جلوگیری از بروز مشکل به سازمانها و صندوقهای بیمهگر کل کشور اجازه داده است که در موارد استثناء مانند قطع برق یا مشکلات ناشی از نواقص موجود در زیرساخت و امثال آن که باعث تجمع مردم و قرار گرفتن در معرض خطر ابتلا به کرونا میشود، تا اول اردیبهشت ۱۴۰۱ نسبت به صدور، پذیرش و پرداخت نسخه کاغذی اقدام کنند.
با توجه به این که استفاده از نسخه الکترونیکی به صورت صد در صدی در تمام مراکز درمانی تا اول اردیبهشت سال آینده تمدید شده است اما به گفته متولیان نظام سلامت اگر مشکلاتی مانند قطعی اینترنت یا نبود تعامل داروخانه ها با بیمه های تکمیلی، نبود زیرساخت های لازم و ... رفع نشوند، منجر به ادامه استفاده از نسخه دستی یا کاغذی به جای نسخه الکترونیک میشود.