نمایندگان در نشست علنی امروز (یکشنبه، ۵ دی ماه) مجلس شورای اسلامی با جزئیات طرح دو فوریتی اصلاح ماده (۱۸۲) قانون آیین‌نامه داخلی مجلس درباره نحوه رسیدگی به لایحه بودجه در مجلس موافقت کردند.
در ماده واحده این طرح آماده است که ماده ۱۸۲ قانون آئین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی به شرح زیر اصلاح می شود:
۱- در صدر ماده ۱۸۲ قانون، بعداز عبارت «تسلیم نماید» متن «به ترتیب زیر به صورت دوشوری رسیدگی می شود» جایگزین «عبارت نحوه رسیدگی به لایحه بودجه یک شوری خواهد بود» می گردد.
۲- جزء ۱ ماده ۱۸۲ قانون، به شرح زیر اصلاح می شود:
ابتدا لایحه بودجه به همراه پیوست ها و جداول به کمیسیون تلفیق ارجاع می شود.کمیسیون تلفیق موظف است حداکثرظرف مدت پنج روز از زمان وصول لایحه، گزارش خود را در مورد کلیات منتشر کند.گزارش کمیسیون تلفیق مطابق آئین نامه داخلی در اولین جلسه علنی مجلس مورد رسیدگی قرار می گیرد. در جلسه رسیدگی به کلیات، بعداز گزارش کمیسیون تلفیق، گزارش کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات نیز به مدت ده دقیقه استماع می شود، سپس مطابق بند ج ماده ۱۸۲ قانون آئین نامه داخلی در مورد کلیات لایحه بودجه دولت رأی گیری به عمل می آید، چنانچه کلیات به تصویب مجلس برسد، نمایندگان می توانند حداکثر ظرف مدت ده روز پیشنهادهای خود را به کمیسیون های تخصصی تقدیم نمایند.
پس از انتشار گزارش شور دوم نیز کمیسیون های تخصصی و نمایندگان ۱۰ روز فرصت دارند تا پیشنهادهای خود را ثبت کنند، در صورتیکه کلیات لایحه بودجه به تصویب مجلس نرسد، مراتب به دولت اعلام می شود تا حداکثر ظرف مدت ۱۵ روز لایحه را اصلاح و به مجلس ارائه کند تا در صورت تصویب کلیات در مجلس، رسیدگی به جزئیات مطابق فرایند این ماده انجام شود. این مدت با موافقت هیات رئیسه حداکثر تا مدت ۱۰ روز قابل تمدید است.
۳- در جزء ۴ ماده ۱۸۲ قانون، عبارت «پس از رسیدگی به کلیات بودجه و تصویب آن» حذف می شود.
۴- تبصره ۳ ماده ۱۸۲ قانون حذف می شود.
یک جزء الحاقی نیز به پیشنهاد مالک شریعتی و تصویب نمایندگان به این طرح، به این شرح اضافه شد که؛ در جزء دو ماده ۱۸۲ قانون عبارت «تصویب کلیات لایحه بودجه در صحن» جایگزین عبارت «چاپ و توزیع لایحه» می شود.
متن اصلاحیه ماده ۱۸۲ آیین نامه داخلی مجلس
به گزارش خانه ملت، طبق این مصوبه ماده ۱۸۲ قانون آیین نامه داخلی مجلس درباره نحوه رسیدگی به لایحه بودجه در مجلس به این شرح اصلاح خواهد شد:
ماده ۱۸۲- دولت موظف است لایحه بودجه سالانه کل کشور را حداکثر تا پانزدهم آذرماه هر سال به مجلس تسلیم نماید. به ترتیب زیر به صورت دوشوری رسیدگی می شود و ترتیب رسیدگی به شرح ذیل می‌باشد:
۱- ابتدا لایحه بودجه به همراه پیوست ها و جداول به کمیسیون تلفیق ارجاع می شود.کمیسیون تلفیق موظف است حداکثرظرف مدت پنج روز از زمان وصول لایحه، گزارش خود را در مورد کلیات منتشر کند.گزارش کمیسیون تلفیق مطابق آئین نامه داخلی در اولین جلسه علنی مجلس مورد رسیدگی قرار می گیرد. در جلسه رسیدگی به کلیات، بعداز گزارش کمیسیون تلفیق، گزارش کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات نیز به مدت ده دقیقه استماع می شود، سپس مطابق بند ج ماده ۱۸۲ قانون آئین نامه داخلی در مورد کلیات لایحه بودجه دولت رأی گیری به عمل می آید، چنانچه کلیات به تصویب مجلس برسد، نمایندگان می توانند حداکثر ظرف مدت ده روز پیشنهادهای خود را به کمیسیون های تخصصی تقدیم نمایند.
پس از انتشار گزارش شور دوم نیز کمیسیون های تخصصی و نمایندگان ۱۰ روز فرصت دارند تا پیشنهادهای خود را ثبت کنند، در صورتیکه کلیات لایحه بودجه به تصویب مجلس نرسد، مراتب به دولت اعلام می شود تا حداکثر ظرف مدت ۱۵ روز لایحه را اصلاح و به مجلس ارائه کند تا در صورت تصویب کلیات در مجلس، رسیدگی به جزئیات مطابق فرایند این ماده انجام شود. این مدت با موافقت هیات رئیسه حداکثر تا مدت ۱۰ روز قابل تمدید است.
۲- کمیسیونهای تخصصی موظفند حداکثر تا پانزده روز پس از تصویب کلیات لایحه بودجه در صحن، گزارش خود را به کمیسیون تلفیق تقدیم نمایند.
۳- کمیسیون تلفیق موظف است حداکثر ظرف پانزده روز پس از پایان مهلت گزارش کمیسیون تخصصی، ضمن رسیدگی به گزارش کمیسیونهای تخصصی گزارش نهائی خود را تنظیم و به مجلس شورای اسلامی تقدیم نماید. مهلت رسیدگی کمیسیون تلفیق حداکثر تا پانزده روز با موافقت هیأت رئیسه قابل تمدید می‌باشد.
۴- در جلسه علنی، به پیشنهادهای مربوط به درآمدها و سایر منابع تأمین اعتبار بودجه عمومی دولت رسیدگی و سقف آن به تصویب خواهد رسید. پس از آن پیشنهادهای مربوط به تبصرهها و ردیف‌ها رسیدگی میگردد.
تبصره ۱- در جلسه علنی، تنها پیشنهادهایی که توسط نمایندگان و کمیسیونها در زمان مقرر دریافت و به چاپ رسیده، مشروط به عدم مغایرت با قانون برنامه، قابل طرح می‌باشد. پیشنهادهایی که منبع درآمد مشخصی نداشته باشد قابل طرح نخواهد بود و پیشنهادهایی که مازاد بر سرجمع نباشد زمانی قابل طرح است که ردیف مشخص جایگزین را معین نماید. تشخیص موارد مذکور با رئیس جلسه خواهد بود.
تبصره ۲- نحوه رسیدگی به متمم، اصلاحیههای بودجه و سایر مواردی که در این ماده پیشبینی نشده طبق مقررات معمول در این آیین‌نامه خواهد بود.
تبصره۴- دولت مکلف است گزارش عملکرد بودجه سال گذشته و صورتهای مالی حسابرسی‌شده، بودجه تفصیلی سال‌جاری و عملکرد بودجه مصوب شش‌ماهه اول سال‌جاری تمامی شرکتهای دولتی، بانکها و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت و شرکتها و مؤسساتی که مستلزم ذکر یا تصریح نام است از قبیل: شرکتهای تابعه وزارت نفت، سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی، سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، بیمه مرکزی ایران، شرکت سهامی بیمه ایران، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، بانک ملی ایران و سازمان بنادر و دریانوردی و همچنین بودجه پیشنهادی سال آینده آنها و شاخصهای کلان کل بودجه را تا پانزدهم آبان‌ماه هر سال به همراه گزارش ارزیابی بر مبنای شاخصهای مالی و عملکردی به تفکیک به مجلس شورای اسلامی تسلیم کند.
کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات بلافاصله گزارشها را به دیوان محاسبات کشور ارجاع می‌دهد تا دیوان پس از بررسی و اظهارنظر، گزارش خود را ظرف مدت بیست روز جهت تصویب به کمیسیون مذکور ارائه کند. گزارش کمیسیون ملاک بررسی بودجه است و همزمان با لایحه بودجه کل کشور طبق مواد این قانون مورد رسیدگی قرار می‌گیرد.
