زمزمههای شروع پیک ششم کرونا شنیده میشود، بسیاری از متخصصان و اپیدمیولوژیست به دنبال توقف روند نزولی بیماری کرونا در کشور وقوع پیک ششم کرونا را محتمل دانستند، این در شرایطی است که روزانه حدود 200 بیمار مبتلا به کرونا جان خود را از دست میدهند که عدد بالایی محسوب میشود.
مجموع بیماران کووید۱۹ در کشور به ۵ میلیون و ۷۸۴ هزار و ۸۱۵ نفر و مجموع جان باختگان این بیماری به ۱۲۴ هزار و ۷۵ نفر رسید. بررسی آمارهای وزارت بهداشت نشان میدهد که طی ۱۰ روز اخیر (۱۳ تا ۲۴ مهر ماه ۱۴۰۰) به طور متوسط هر ساعت ۴۸۰ نفر در ایران مبتلا و ۹ نفر قربانی کرونا شدهاند و در هر ساعت حدود ۶۸۷ نفر نیز بهبود یافتهاند.
16 مهرماه بعد از 82 روز مرگ و میر ناشی از کرونا به زیر 200 نفر رسید اما میزان مرگ و میر همچنان نوساناتی دارد و برخی روزها بیش از 200 نفر و برخی روزها کمتر از 200 نفر است.
اکنون واکسیناسیون کرونا در ایران سرعت خوبی گرفته است و روزانه بیش از یک میلیون دوز واکسن تزریق میشود اما به نظر می رسد افزایش واکسیناسیون منجر به عادی انگاری و ساده انگاری بعضی افراد شده است و همین مسئله زنگ خطر پیک ششم کرونا را به صدا در میآورد چرا که تا ایمنی جمعی برای واکسیناسیون بسیار فاصله داریم،.
بنابر اعلام اپلیکیشن ماسک در ابتدای هفته تعداد شهرهای قرمز از 7 به 9 مورد افزایش پیدا کرد و بر اساس رنگبندی کرونایی ۲۴ مهر ۱۴۰۰ که در اپلیکیشن ماسک منتشر شده است، هم اکنون شهرستانهای اشنویه، بوکان، پیرانشهر، سردشت در آذربایجان غربی، استهبان در فارس، سنندج در کردستان، پاوه، جوانرود و سرپل ذهاب در کرمانشاه در وضعیت قرمز هستند.
بنابراین طبق آخرین آمار، اکنون ۹ شهرستان در وضعیت قرمز، ۱۰۶ شهرستان در وضعیت نارنجی، ۲۲۸ شهرستان در وضعیت زرد و ۱۰۵ شهرستان در وضعیت آبی قرار دارند.
توقف روند نزولی بیماری کرونا در کشور
یونسیان رئیس کمیته راهبری مطالعات واکسیناسیون وزارت بهداشت در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران جوان درباره روند بیماری کرونا اظهار کرد: در اکثر استان ها روند نزولی متوقف شده است و به مرحله پلاتو یا افقی انتهای موج رسیده ایم و آهنگ کاهشی کرونا در استان ها کم شده است و ما در سطحی به وضعیت پایدار رسیدهایم که سطح پایینی نیست و از طرفی در برخی نقاط کشور روند افزایشی را شاهد هستیم.
یونسیان ادامه داد: این احتمال وجود دارد، موج ششم در شرایطی در کشور شروع شود که هنوز به سطح پایینی از میزان ابتلا و مرگ و میر نرسیده ایم واین نگرانی وجود دارد که خیز مجدد بیماری کرونا رقم بخورد و در صورتیکه موج ششم به زودی آغاز نشود، در شرایطی به وضعیت با ثبات رسیدهایم که میزان بروز و بستری بالایی داریم و اینکه در بیش از یک استان ما روند افزایشی را شاهد هستیم می تواند زنگ خطر شروع موج ششم کرونا و خیز مجدد بیماری باشد.
رئیس کمیته پژوهش و اپیدمیلوژی کمیته علمی ستاد کرونا بیان کرد: راه کار پیشگیری از خیز مجدد کرونا در تمام کشور این است که در بازگشاییها و رفع محدودیتها احتیاط کنیم و واکسیناسیون را با سرعت ادامه دهیم، زیرا جمعیتی که افرادی که دو دز واکسن دریافت کردهاند و دو هفته از تزریق گذشته باشد، هنوز بالا نیست که بتواند ایمنی و مصونیت قابل ملاحظهای در جامعه ایجاد کند.
یونسیان گفت: اگر قرار باشد اکنون موج جدیدی سوار شود، قطعا هم سیستم بهداشت و درمان ما را مستهلک میکند که در حال حاضر خسته هستند و هم مجدد تعداد فوتیها بالا خواهد رفت. بنابراین همانطور که هنوز موج چهارم تمام نشده بود، وارد موج پنجم شدیم، این نگرانی وجود دارد که در حال حاضر هم هنوز موج پنجم تمام نشده است، موج ششم را تجربه کنیم. هرچند کسی نمیتواند دقیقا پیشبینی کند که چه زمانی این اتفاق رخ میدهد، اما باید همیشه آمادگی لازم را داشته باشیم.
یونسیان اظهار کرد: تعداد تست ها از ابتدای مهر ماه تاکنون ثابت مانده و میزان ابتلا نوساناتی داشته است و روند افزایشی و کاهشی در ابتلا داشته ایم و به نظر میرسد ما به سطح پایدار یا به پلاتو رسیده ایم.
رئیس کمیته راهبری مطالعات واکسیناسیون وزارت بهداشت بیان کرد: ما باید یاد بگیریم هر اقدام و رفتاری را در زمان و مکان مناسب رصد کنیم البته هنوز تست کرونا به عنوان یک عامل مهم اهمیت دارد و در آینده که پوشش واکسیناسیون افزایش پیدا کرد ممکن است بیش از آنکه به دنبال افراد مثبت و مبتلایان به کرونا باشیم به دنبال شناسایی موارد شدید و نیازمند بستری باشیم.
یونسیان بیان کرد: در صورتی که به پوشش بالای ۷۰ تا ۸۰ درصد جمعیت در واکسیناسیون دست پیدا کنیم، میتوانیم بسیاری از محدودیتها را به تدریج برداریم اما باید جمعیت بالایی دو دز واکسن زده باشند، همپنین باید دو هفته از آن تزریق دو دوز واکسن برای ایمنی کامل گذشته باشد و سوم هم اینکه بازگشاییها و رفع محدودیتها باید مرحله به مرحله و تدریجی باشد و به یکباره دست به بازگشایی نزنیم چون نمی دانیم بازگشایی ناگهانی مدارس و دانشگاهها، باشگاهها، ورزشگاهها و برگزاری مراسمهای فرهنگی همگی به یک باره چه نتیجه ای در بر خواهد داشت.
علائم مبتلایان به کرونا در شرایط فعلی
مهرناز رسولی نژاد ضو کمیته علمی کشوری کنترل و مقابله با کرونا انجام واکسیناسیون و رعایت نکات بهداشتی را دو بازوی اصلی کنترل کرونا دانست و ادامه داد: باید تقاضا برای تزریق واکسن از سوی مردم پیش از استفاده از ابزارهای حکومتی و منع ارائه خدمات اجتماعی به واکسن نزدهها و... افزایش یابد و در عین حال همچنان استفاده از ماسک را جدی گرفت. در عین حال اتخاذ تصمیماتی برای کاهش تجمعات در مجامع و وسایل نقلیه عمومی از اهمیت بالایی برخوردار است.
وی افزود: بسیاری از اپیدمیولوژیستها بروز پیک ششم را محتمل دانستند اما احتمالا با توجه به گسترش واکسیناسیون پیک ششم نسبت به پیک پنجم سبکتر باشد.
عضو هیات علمی گروه عفونی دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره علائم مبتلایان به کرونا در شرایط فعلی، تصریح کرد: بیماران اکنون بیشتر با علائم سرماخوردگی مراجعه میکنند. تب، بدن درد و آبریزش بینی شدید از علائم فعلی است که این علائم حدود پنج ماه پیش خیلی کمتر بود. همچنان افراد چاق، کسانی که زمینه دیابت دارند، مصرف کنندگان دخانیات و بیماران زمینهای فرمهای شدیدتر بیماری را تجربه میکنند. نمیتوان گفت شرایط بیماران بدتر شده است اما نکته مهم این است که با کاهش مراجعات و بستریها، ارائه خدمت در بیمارستان و رسیدگی به بیماران بهبود یافته است.
وی با تاکید بر اهمیت تزریق واکسن کرونا، اظهارکرد: به جرات میتوان گفت حتی کسانی که در فاصله دریافت دوز یک و دو مبتلا میشوند و تنها یک دوز واکسن تزریق کردند، با وجود ابتلا به کووید۱۹ شرایط خیلی بهتری نسبت به واکسن نزدهها دارند.
آماده باش بیمارستانها برای مقابله با موج ششم کرونا
عیناللهی وزیر بهداشت هم از آماده باش بیمارستانها برای مقابله با موج ششم کرونا گفت و افزود: از مردم تقاضا دارم که از ماسک استفاده و فاصله اجتماعی را رعایت کنند. امیدوارم با رعایت شیوهنامهها از سوی مردم نگرانی زیادی برای موج بعدی نداشته باشیم. برای موج ششم تمهیدات لازم انجام گرفته و بیمارستانها در حال آماده باش قرار دارند. پرسنل، پزشکان، پرستاران و کمیتههای علمی ما نیز در حال آمادگی هستند اما در مجموع و با تجربیاتی که از قبل داشتهایم، نگرانی بابت درمان وجود ندارد.
وی عنوان کرد: اگر مردم شیوهنامهها را رعایت نکنند، زحمات ما نتیجه نخواهد داد. از مردم تقاضا دارم شیوهنامهها را رعایت کنند تا موج بعدی از موج پنجم سبکتر باشد. هدف اصلی ما کاهش میزان مرگومیر است. ثابت شده که واکسیناسیون میزان مرگومیر را کاهش میدهد. در صورت واکسیناسیون اگر ابتلا به بیماری هم باشد، قدرت دفاعی بدن با آن مقابله میکند.
وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: مطالعات علمی در دنیا نشان داده واکسیناسیون در کاهش مرگومیر موثر است. منتها یک تصور غلط میان برخی از مردم وجود دارد که فکر میکنند تزریق واکسن به معنای تمام شدن کروناست. واکسیناسیون یک قدرت دفاعی در بدن انسان ایجاد میکند؛ همانطور که در جبهه جنگ برای دفاع از حملات دشمن خاکریز میزنند. این ویروس در دنیا کماکان فعالیت دارد و به این زودیها هم از بین نمیرود؛ بنابراین ویروس کرونا تهاجم خود را انجام میدهد و این قدرت دفاعی ماست که باید افزایش یابد تا بتوانیم با آن مقابله کنیم.
پوشش ۷۵ درصدی در جامعه تا اوایل آذر ماه
جماعتی دبیر کمیته علمی کشوری کرونا درباره میزان جمعیتی که باید واکسینه شوند تا بتوان گفت که کرونا در جامعه کنترل شده است، گفت: ما شاخصی به نام R۰ که این شاخص میزان سرایتزایی یک بیماری عفونی را نشان میدهد. به عنوان مثال در این شاخص درباره نوع آلفای ویروس کرونا ۲.۵ تا ۳ است؛ به این معنا که یک فرد مبتلا میتواند ۲.۵ تا ۳ نفر را مبتلا کند. حال اگر ۱۰ سیکل از افرادی که مبتلا هستند، بگذرد، یک نفر میتواند بعد از ۱۰ سیکل حدود ۹۵۰۰ نفر را مبتلا کند. درباره ویروس دلتا این شاخص 6 است؛ یعنی یک نفر میتواند 6 نفر را مبتلا کند و بعد از ۱۰ سیکل ۶۰ میلیون نفر میتوانند مبتلا شوند و به همین دلیل در هندوستان کشتار عجیبی که کرونا توانست انجام دهد، به دلیل این قدرت سرایتزایی دلتا بود.
جماعتی بیان کرد: اگر دلتا ویروس در جامعه رواج داشته باشد، طبق محاسبات اگر ۸۳ درصد جامعه به عفونت دلتا مبتلا شده یا واکسینه شوند، آن جامعه ایمنی جمعی پیدا میکند. از آنجایی که در کشور ما مقداری سوش آلفا و مقداری هم سوش دلتا وجود دارد، وزارت بهداشت اعلام کرده که هدف ما برای پوشش واکسیناسیون حدود ۷۵ درصد است تا بتواند بیماری را مدیریت کند. بنابراین اگر در ۷۵ درصد از جمعیت تقریبا ۸۴ میلیونی ایران واکسن تزریق شود، باعث میشود که ایمنی جمعی در کل کشور ایجاد شود.
دبیر کمیته علمی کشوری کرونا با اشاره به بازگشاییها و اجرای قرنطینه هوشمند، گفت: مهمترین اصل این است که ما به ایمنی جمعی برسیم که برای آن بهترین وسیله این است که ۷۵ درصد جمعیت را واکسینه کنیم. طبق پیشبینیهای انجام شده و با سرعت واکسیناسیونی که در ۱.۵ ماه اخیر انجام میشود، امیدواریم تا اوایل آذر ماه بتوانیم به میزان پوشش واکسیناسیون ۷۵ درصدی در جامعه برسیم.
در شرایط کنونی در صورتی که موج جدید آغاز شود، تنها راهبرد برای اینکه موج ششم کرونا را با میزان ابتلا، بستری و مرگ و میر کمتر پشت سر بگذاریم، این است که در موج جدید جزو افراد واکسن زده باشیم تا در صورت مواجهه با ویروس کمترین آسیب را ببینم همچنین با توجه به اینکه به گفته متخصصان بین 75 تا 85 درصد افراد باید واکسینه شوند تا زنجیره انتقال ویروس قطع شود، تا آن زمان همچنان باید میزان رعایت فاصله گذاری اجتماعی، استفاده از ماسک و تهویه مناسب حداکثری باشد و فکر نکنیم که چون واکسن زده ایم کامل ایمن شده ایم چرا که همچنان با وجود تزریق دو دوز واکسن امکان ابتلا وجود دارد.