محمد عبده زاده، در نشست افتتاحیه ششمین نمایشگاه دارویی ایران فارما در مصلای تهران، گفت: ۷ ماه است که از سال ۱۴۰۰ می گذرد، وزارتخانه های مختلف و مرتبط با تولید باید در خصوص اجرای فرمایشات مقام معظم رهبری برنامه های عملیاتی و رویکردشان را به مجلس شورای اسلامی و نهاد های نظارتی ارائه بدهند تا مشخص شود در خصوص مانع زدایی از تولید چند بخش نامه هایی را کم کرده اند؟ چقدر پروسه ها را کوتاه کرده اند؟ چه پشتیبانی هایی در حوزه های مختلف تولید انجام داده اند؟ باید وضعیتشان را شفاف عنوان کنند.
وی تصریح کرد: در حال حاضر در ۱۷۰ عضو در سندیکای تولید کنندگان دارو داریم که ۱۲۰ عضو کارخانه فعال و ۴۵ عضو وابسته هستند که تولید قرار دادی انجام می دهند. حدود ۷۵ شرکت تولید کننده ماده اولیه و بسته بندی داریم، حدود ۵۰ شرکت توزیع کننده دارو و ۱۳۵۰۰ داروخانه فعال داریم. بازار دارویی کشور در سال گذشته ۳۵ هزار میلیارد تومان بود که بیش از ۳۰ هزار میلیارد آن در اختیار تولید دارویی کشور با ارز بری ۲/۲ و ۳/۲ دهم میلیارد دلار که از این ارز بری یک میلیارد دلار آن مربوط به تولید دارویی کشور با بیش از ۹۷ درصد سهم از بازار است.
عبده زاده ادامه داد: با این حال در حال حاضر تنها بخشی از مواد مؤثره دارویی، ارز یارانه ای دریافت می کنند و سایر نهاده های صنعت تولید دارو ارز نیما دریافت می کنند.این در حالی است که خروج باقی مانده صنعت دارو از ارز حمایتی موجب واقعی شدن قیمت، جلوگیری از قاچاق معکوس و نیزتسهیل نقل و انتقالات ارزی می شود. همچنین این امر به شرکتهای دارویی فرصت می دهد تا با ورود به اقتصاد واقعی بتوانند سرمایه گذاری کنند چون بخش زیادی از اقتصاد آنها مثل سرمایه گذرای در ماشین آلات، هزینه های عمومی و اداری بر مبنای تورم عمومی جامعه و نرخ ارز بازار نیما تغییر می نمایند.
وی افزود: رویکرد قیمت گذاری در سازمان غذا و دارو با نگاه بر هزینه تمام شده شرکت ها و اضافه شدن درصد سودی ثابت به آن است. ایراد اصلی این روش در این است که هزینه بیشتر به معنی قیمت بالاتر و سودآوری بهتر است! این روش مغایر کارایی است و ارزش ایجاد شده توسط دارو در درمان بیماری نادیده گرفته می شود. در قیمت گذاری داروها بعد از نیمایی شدن نیز باید ارزش دارو بر اساس درصدی از قیمت آن در کشورهای مرجع مورد قبول سازمان غذا و دارو (قیمت گذاری رفرنس) لحاظ شود. برای کاهش تأثیر بر مصرف کنندگان، پس از افزایش قیمت به دلیل نیمایی شدن ارز مابقی داروها، ضرروی است مابالتفاوت عاید حاصله توسط دولت، به سازمان های بیمه گر پرداخت و آنها نیز نسبت به افزایش میزان پوشش بیمه داروها اقدام کنند. با افزایش نرخ ارز مواد اولیه، شرکت های دارویی برای حفظ سطح موجودی خود باید چندین برابر قبل سرمایه در گردش به کار گیرند و این موضوع وام بانکی و هزینه بهره آنها را به شدت اضافه خواهد نمود که لازم است هزینه آن در قیمتگذاری داروها لحاظ شود.
عبده زاده ادامه داد: از حدود سه ماه پیش سازمان غذا و دارو اقدام به قیمت گذاری برخی مواد اولیه دارویی کرده است. با این وجود شرکت های تولید کننده ماده اولیه این قیمت ها را اعمال نمی کنند و با قیمت بالاتری نسبت به فروش محصولات خود اقدام می کنند. با این وجود سازمان غذا و دارو با اصرار بر اینکه این مواد قیمت گذاری شده اند، قیمت داروهای مرتبط با این مواد را بر اساس قیمتهای اعلامی که مورد اجرا قرار نگرفته اند، تعیین می کند که عملاً باعث ایجاد بن بست برای شرکتهای دارویی شده است. از سوی دیگر با این استدلال که این مواد اولیه در داخل تولید می شوند عملاً راه برای واردات آنها نیز بسته شده و انحصار برای تولید کننده «گران فروش» ایجاد شده است.
وی افزود: در حال حاضر کسی در صنعت داروسازی کشور سرمایه گذاری نمی کند چون سودآوری از آن رفته است. دولت و مجلس باید به هر طریقی پشت این صنعت بایستند. اگر این صنعت به همین روش ادامه پیدا کند تا ۵ سال آینده هیچ چیزی از آن باقی نخواهد ماند. وضعیت صنعت دارو در کشور ما بسیار شکننده است. بدون شک صنعت دارو سازی یکی از ستون های نظام سلامت است و تغییر نگاه از سوی مسئولین و سیاست گذاران در خصوص آن ضرورت دارد.
