دبیر کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار، با اشاره به جلسه اخیر کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: در این جلسه، گواهی‌های صرفه‌جویی انرژی مطرح و ابعاد فقهی این ابزار مالی بررسی شد.
مجید پیره گواهی‌های صرفه‌جویی انرژی را اوراق بهاداری خواند که برای مدیریت مصرف انرژی به‌کار میروند و اذعان کرد: از طریق این اوراق می‌توان برای سیاست‌گذاری در حوزه انرژی و بهره‌وری مصرف انرژی، برنامه‌ریزی کرد.
وی با اشاره به اینکه گواهی‌های صرفه‌جویی انرژی در کشور، سابقه انتشار نداشته است، تاکید کرد: به موجب قوانین، مقررات و رویه‌هایی که در شرف نهایی شدن است، این فرصت مهیا شد تا با استفاده از ظرفیت بازار سرمایه، امکان توسعه و استفاده از این گواهی‌ها در راستای مدیریت مصرف انرژی و صرفه‌جویی آن فراهم شود.
به گفته دبیر کمیته فقهی سازمان بورس، گواهی‌های صرفه‌جویی انرژی، اوراق بهاداری است که بیانگر تعهد ناشر به ارائه مقدار معینی از حامل‌های انرژی مشخص به دارنده آن اوراق در سررسید معین است. همچنین، دارنده این گواهی‌ها، از این امکان برخوردار است که در مقطع سررسید، حامل انرژی مربوط به این گواهی‌ها را به صورت فیزیکی دریافت یا اینکه به صورت نقدی با ناشر تسویه کند.
وی افزود: در حقیقت، این گواهی‌ها نشان‌دهنده یک حامل انرژی مشخص است که از محل «صرفه‌جویی محقق شده» یا از محل «تعهد به صرفه‌جویی» صادر شده است. به بیانی دیگر، گواهی‌های صرفه‌جویی انرژی می‌توانند در دو قالب مورد استفاده قرار بگیرند: گواهی‌های صرفه‌جویی انرژی که بیانگر صرفه‌جویی محقق شده است و دیگری، گواهی‌های صرفه‌جویی انرژی که بیانگر تعهد به صرفه‌جویی است.
پیره با اشاره به ابعاد فقهی معاملات این نوع از گواهی‌ها در بازار سرمایه خاطرنشان کرد: کمیته فقهی با بیان ملاحظاتی، اصل و آثار این نوع از گواهی‌ها و معاملات آنها در بازار سرمایه را تایید کرد و پیرو آن، پیش‌نویس دستورالعمل و مقررات مربوط به تحقق معاملات این گواهی‌ها در بازار سرمایه آماده شد.
وی افزود: مطابق مصوبه کمیته فقهی، گواهی صرفه‌جویی انرژی که نشان‌دهنده صرفه‌جویی محقق شده است، انتشار و معامله آن در بازار و تسویه نقدی یا تحویل فیزیکی حامل انرژی در آن بدون مانع است. همچنین، گواهی صرفه‌جویی که بیانگر تعهد به صرفه‌جویی است، در قالب «بیع سلف» منتشر می‌شود و دارنده آن، طبق ضوابط سلف موازی می‌تواند گواهی را معامله کند.
دبیر کمیته فقهی سازمان بورس ادامه داد: در فرایندها و نظارت‌های فقهی مربوط به اجرای مصوبات کمیته فقهی مقرر شده که پیش‌نویس دستورالعمل‌هایی که پیرو مصوبات کمیته فقهی آماده می‌شوند، پیش از اینکه برای تصویب ارسال شوند، در کمیته فقهی بررسی شوند. این امر، درباره گواهی‌های صرفه‌جویی انرژی نیز انجام شد. درنتیجه، پیش‌نویس دستورالعمل مربوط به این نوع از گواهی‌نامه‌ها در جلسه پیشین کمیته فقهی بررسی و انطباق دستورالعمل آن با مصوبه کمیته فقهی تایید شد.
به گفته پیره، در صورتی که هیات‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار با انتشار این گواهی‌ها موافقت کند، زمینه توسعه ابزارهای مالی مرتبط با این گواهی‌ها در بازار سرمایه فراهم می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: با اجرایی شدن این نوع از گواهی‌ها، شرکت‌هایی همچون شرکت ملی گاز یا وزارت نیرو می‌توانند به‌صورت کاراتری از ظرفیت‌های مربوط به گواهی‌های صرفه‌جویی انرژی برای سیاست‌گذاری انرژی و مدیریت آن استفاده کنند.
دبیر کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار با بیان اینکه گواهی‌های صرفه‌جویی انرژی می‌توانند برای توسعه انرژی‌های پاک و اهداف محیط زیستی هم استفاده شوند، تصریح کرد: در بازارهای سرمایه توسعهیافته و همچنین در اقتصادهایی که به مسائل زیست‌محیطی توجه ویژه‌ای می‌شود، این گواهی‌ها به‌عنوان یک ورقه بهادار در بازارهای مالی استفاده می‌شوند.
وی افزود: بدیهی است هر چه در کاهش استفاده از سوخت‌های فسیلی و آن دسته از منابع انرژی که باعث تخریب محیط زیست می‌شوند، گام برداریم و بتوانیم این فرایند را تشویق و تسهیل کنیم، زمینه برای تحقق اهداف کلان زیست‌محیطی در کشور نیز فراهم می‌شود.
پیره خاطرنشان کرد: نوع دوم این گواهی‌ها که مبتنی بر تعهد به صرفه‌جویی انرژی هستند، زمینه مساعدی برای طرح‌های نوآورانه و مبتنی بر دانش‌بنیان فراهم می‌کنند. این طرح‌ها به مدیریت مصرف سوخت کمک می‌کنند و در راستای بهره‌وری مصرف سوخت گام برمی‌دارند.
وی ادامه داد: همچنین، استفاده از ظرفیت‌های بازار سرمایه برای گواهی‌های صرفه‌جویی انرژی، کمک شایانی به حمایت و تامین مالی طرح‌های یادشده می‌کند. از طرف دیگر، از طریق گواهی‌های صرفه‌جویی انرژی، دانشی که در این حوزه وجود دارد، می‌تواند به مرحله عمل برسد و تولید محصولات توسط کارخانه‌ها را با مصرف کمتری از انرژی میسر کند.
سنا
