هفته گذشته وزارت امور خارجه ارمنستان، آرارات میرزویان، وزیر امور خارجه ارمنستان و عباس بدخشان ظهوری سفیر ایران در ایروان درباره گسترش قرارداد مبادله گاز در قبال برق بین دو کشور بحث و تبادل نظر کردند.
طرفین از مشارکت در بسترهای مختلف و توسعه روابط استقبال کردند و همچنین اهمیت گسترش همکاریها در زمینه تجاری و اقتصادی مورد تأکید قرار گرفت. این امر میتواند طرفین را قادر به افزایش گردش مالی به 1 میلیارد دلاری کند.
میرزویان و ظهوری همچنین امنیت و ثبات منطقه را مورد بررسی قرار دادند. موضوعی که ایران به عنوان دومین کشور دارای بزرگترین ذخایر گازی و برخورداری از رتبه چهاردهم جهانی در حوزه ظرفیت نصبشده نیروگاهی باید با جدیت مدنظر قرار دهد که در این راستا سواپ انرژی میتواند یک مسیر مطمئن نه تنها برای صاردات انرژی و ارزآوری باشد و بلکه به لحاظ ایجاد امنیت سیاسی و داشتن دست بالا در مذاکرات حائز است ضمن اینکه کشورهای منطقه نیز از منابع انرژی ما منتفع خواهند شد.
حمیدرضا صالحی در این خصوص گفت: ما به طور اساسی نیاز به تبادل انرژی با کشورهای منطقه را داریم و گاز و برق دو حامل انرژی هستند که میتوانند کشور ما را تبدیل به هاب انرژی کنند، در این راستا کریدور شمالی از طریق ایران- ارمنستان-گرجستان-روسیه و همچنین ایران- آذربایجان- روسیه میتواند منتج به تبادل شود و با توجه به اختلاف فصلی و تفاوت در زمان پیک مصرف برق و انرژی این امکان میسر است.
وی با بیان اینکه ما به جای احداث نیروگاه جدید با هزینه بالا میتوانیم از راهکار سواپ برای تامین برق ارزان بهره ببریم، افزود: خط انتقال برق ایران- ارمنستان در همین راستا و با فاینانس ایران در حال احداث است، اما به دلیل مسائل منطقهای و تحریمها هنوز این خط راهاندازی نشده است.
رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران پروژه سواپ میتواند بخشی از نیاز برق کشور را زمان پیک تامین کند، تصریح کرد: با توجه به هماهنگی شده بین تهران و ایروان قرار است به ازای گاز صادراتی به ارمنستان برق دریافت کنیم، اکنون منتظریم این کشور با توجه به میزان گازی که دریافت کرده تعهدات خود را انجام دهد و صادرات برق به ایران آغاز شود.
وی با بیان اینکه اگر بخواهیم هاب انرژی باشیم اتصال الکتریکی در منطقه بسیار ضروری است، خاطرنشان کرد: ما یک مسیر شمال به جنوب داریم که این امکان را داریم که به حاشیه کشورهای خلیجفارس سواپ داشته باشیم، حتی برنامه انتقال کابل زیردریایی طراحی و از بندر لنگه به دبی 183 کیلومتر خط ایجاد شد، خط دیگری به سمت عمان احداث شد.
صالحی با بیان اینکه ما اکنون با پاکستان و افغانستان ارتباط الکتریکی داریم اما میزان آن بسیار کم است و باید تقویت شود، ادامه داد: با پاکستان خط انتقال کویته به گوادر را داریم که حدود 700-600 کیلومتر خط انتقال است و میتواند حدود 1000 مگاوات برق را منتقل کند، یا خط انتقال تایباد به هرات را داریم که به خط 500 کیلوملت وصل میشود و میتواند انرژی ما را به افغانستان و دیگر کشورهای این منطقه بفرستد یا در غرب کشور که چند خط انتقال برق با عراق داریم که میتوانیم آنها را توسعه داده تا به سوریه، لبنان و مدیترانه برسد، همچنین خط انتقال به ترکیه را داریم که حدود 400 مگاوات ظرفیت دارد ولی به دلایلی استفاده نمیشود در حالی که این خط میتواند به اروپا برود.
وی با تاکید بر لزوم تقویت خطوط لوله گاز نیز اظهار کرد: ما میتوانیم از شمال و از کشورهای ارمنستان و گرجستان به دریای سیاه و اروپا برویم، اتحادیه اروپا هم بارها این موضوع را مطرح کرده، همچنین این امکان را داریم که خط لوله گاز را از طریق عراق و سوریه به مدیترانه ببریم.
رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران خاطرنشان کرد: بهرحال ما کشوری با ظرفیتهای بزرگ انرژی هستیم، ارتباطات الکتریکی و گاز هم امنیت ایجاد میکند و هم روابط بینالملل ما را در سطح بالاتری قرار میدهد، درواقع دیپلماسی انرژی به دیپلماسی سیاسی کمک و جایگاه ما را تقویت میکند به شرطی که رویکرد سیاستهای مصرف انرژی در کشور اصلاح شود.
وی یادآور شد: ما در زمستان گذشته حدود دوسوم گاز تولیدی را در منازل مصرف کردیم این هدررفت منابع بدون چارچوب درست مصرف به نوعی مسیری است که منجر به خالی شدن جیب مردم هم شده، بنابراین باید اقدامی صورت دهیم که از این منابع درآمد ارزی ایجاد و صادرات شود تا هم اقتدار بینالمللی ایجاد شود و هم بتوانیم بازیگر اصلی انرژی در منطقه باشیم، درست نیست که ما رتبه دوم گاز دنیا را داشته باشیم اما ترکیه بدون هیچ منابع گازی بازیگر اصلی باشد، ما این امکان را داریم که به جایگاه واقعی برگردیم به شرطی که در سیاستهای مصرف انرژی تجدیدنظر کنیم و مسیر درستی را در پیش بگیریم.
ایلنا