سازمان جهانی بهداشت (WHO) نوع دیگری از ویروس کرونا را برای نظارت بر لیست خود اضافه کرده و آن را واریانت «مو» نامیده است؛ این نوع به عنوان یک نوع مورد بررسی (VOI) تعیین شده است. این بدان معناست که «مو» تفاوت ژنتیکی با سایر انواع شناخته شده دارد و باعث ایجاد عفونت در چندین کشور می‌شود، بنابراین ممکن است تهدیدی ویژه برای سلامت عمومی باشد.
این احتمال وجود دارد که تغییرات ژنتیکی «مو» باعث انتقال بیشتر آن و تشدید بیماری شود و بتواند از پاسخ ایمنی ناشی از واکسن یا عفونت با انواع قبلی فرار کند. این به نوبه خود ممکن است آن را کمتر مستعد درمان کند.
به کلمه ممکن توجه کنید. VOI یک نوع نگرانی (VOC) نیست، این یک واریانت است که ثابت شده یکی از این ویژگی‌ها را کسب می‌کند که این امر آن را خطرناک‌تر و در نتیجه مهم‌تر می‌کند. «مو» تحت نظارت دقیق است تا ببیند آیا باید دوباره به عنوان VOC تعیین شود یا خیر.
چهار VOI دیگر تحت نظارت WHO قرار دارد از جمله کاپا، ایتا، آیوتا، و لامبدا؛ اما هیچ یک از آن‌ها به عنوان VOC طبقه بندی نشده است. این ممکن است در مورد سویه «مو» نیز صادق باشد، اما باید منتظر اطلاعات بیشتر باشیم.
چیزی که واریانت «مو» را نگران کننده می‌کند این است که دارای چیزی است که WHO آن را مجموعه‌ای از جهش‌ها می‌نامد که نشان دهنده خواص بالقوه فرار از ایمنی است؛ به عبارت دیگر واریانت «مو» این ویژگی را دارد که بتواند از حفاظت واکسن موجود محافظت کند.
واریانت «مو»کجا در حال گسترش است؟
«مو» اولین بار در ژانویه ۲۰۲۱ در کلمبیا مشاهده شد، هنگامی که نام B۱۶۲۱ به آن داده شد. از آن زمان در ۴۰ کشور شناسایی شده است، اما تصور می‌شود که در حال حاضر مسئول ۰.۱ درصد از عفونت‌ها در سطح جهان است.
این واریانت در کلمبیا بسیار بیشتر از هر جای دیگری رایج بوده است. هنگام مشاهده نمونه‌های کروناویروس که از نظر ژنتیکی توالی شده‌اند، ۳۹ درصد از کسانی که در کلمبیا مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند مبتلا به سویه «مو» بوده‌اند، اگرچه در چهار هفته گذشته هیچ موردی ابتلایی از این گونه در آنجا ثبت نشده است.
در مقابل، ۱۳ نمونه از نمونه‌های مورد تجزیه و تحلیل در اکوادور «مو» بوده‌اند، تعداد نمونه‌ها در چهار هفته گذشته تعیین شده است، این در حالی است که در شیلی تنها ۴۰ نمونه از نمونه‌های توالی شده در گذشته «مو» تشخیص داده شده است. این نشان می‌دهد که این ویروس دیگر در کلمبیا در گردش نیست، بلکه در سایر کشور‌های مجاور آمریکای جنوبی در حال انتقال است.
تا کنون ۴۵ مورد در انگلیس از طریق تجزیه و تحلیل ژنتیکی شناسایی شده است و به نظر می‌رسد که آن‌ها از خارج از این کشور آمده‌اند، با این حال از آنجا که همه موارد کووید-۱۹ برای تعیین نوع آن‌ها تعیین نمی‌شوند، ممکن است شیوع «مو» در انگلیس بیشتر باشد.
واریانت «مو» چقدر خطرناک است؟
یکی از سوالات کلیدی این است که آیا «مو» بیشتر از نوع فعلی غالب یعنی دلتا قابل انتقال است و آیا می‌تواند باعث بیماری شدیدتری شود؟
مو دارای جهشی به نام P۶۸۱H است که اولین بار در نوع آلفا گزارش شد و به طور بالقوه انتقال را سرعت می‌بخشد، با این حال این مطالعه هنوز در حال چاپ است به این معنی که یافته‌های آن هنوز به طور رسمی توسط سایر دانشمندان بررسی نشده است، بنابراین هنوز نمی‌توان از تاثیر P۶۸۱H بر رفتار ویروس مطمئن بود.
«مو» همچنین دارای جهش‌های E۴۸۴K و K۴۱۷N است که با فرار از آنتی بادی‌ها علیه ویروس کرونا همراه است، شواهد در این باره بیشتر مشخص است. این جهش‌ها در نوع بتا نیز رخ می‌دهد، بنابراین ممکن است «مو» مانند بتا رفتار کند که در این صورت اثربخشی برخی واکسن‌ها را کاهش می‌دهد.
«مو» جهش‌های دیگری نیز دارد از جمله R۳۴۶K و Y۱۴۴T که پیامد‌های آن‌ها ناشناخته است، بنابراین نیاز به تجزیه و تحلیل بیشتر دارد؛ اما آیا واقعا می‌توان از مصونیت قبلی فرار کرد؟ هنوز اطلاعات محدودی در این مورد وجود دارد، با مطالعه‌ای از آزمایشگاهی در رم که نشان می‌دهد واکسن فایزر در آزمایشی در مقایسه با سایر انواع آن در برابر این گونه کمتر موثر است؛ با وجود این، این مطالعه همچنان حفاظت ارائه شده در برابر «مو» توسط واکسن را قوی می‌داند. در واقع هنوز نمی‌توان گفت که آیا جهش‌های «مو» به افزایش عفونت و بیماری منجر می‌شود یا خیر.
هرچند گزارش‌های جالبی در مورد «مو» منتشر شده است. در اواخر ماه ژوئیه، یک ایستگاه خبری در فلوریدا گزارش داد که ۱۰ درصد از نمونه‌های تعیین شده در دانشگاه میامی «مو» بودند. در اوایل ماه اوت، رویترز نیز گزارش داد که هفت نفر از ساکنان خانه سالمندان واکسینه شده در بلژیک بر اثر شیوع بیماری «مو» جان خود را از دست داده‌اند، با این حال این‌ها نمونه‌های محدودی از رفتار این گونه است.
چه اتفاقی خواهد افتاد؟
«مو» اولین نوع جدید است که از ماه ژوئن به لیست WHO اضافه شده است. هنگامی که یک نوع مورد تایید تعیین می‌شود، WHO تجزیه و تحلیل مقایسه‌ای ویژگی‌های نوع جدید را انجام می‌دهد و با مقایسه با سایر اعضای مورد بررسی، با درخواست از کشور‌های عضو خود برای جمع آوری اطلاعات در مورد بروز و اثرات این نوع، ارزیابی می‌کند که در حال حاضر در دست انجام است.
تعیین «مو» به عنوان VOI (واریانت) نشان دهنده نگرانی گسترده در مورد احتمال ظهور انواع جدید است که ممکن است مشکل ساز شود. نوع دلتا قابل انتقال در بسیاری از کشور‌ها، به ویژه در میان افراد واکسینه نشده، بود که نشان می‌دهد چگونه انواع ویروسی به سرعت و به طور قابل توجهی می‌تواند مسیر همه گیری را تغییر دهد. در کنیا تنها ۱.۵ درصد از مردم به طور کامل در برابر کووید-۱۹ واکسینه شده‌اند.
هر بار که ویروس در داخل بدن فرد تکثیر می‌شود، احتمال جهش وجود داشته و نوع جدیدی از آن ظاهر می‌شود. این یک بازی اعداد است. این یک فرآیند تصادفی است، کمی شبیه انداختن تاس. هرچه بیشتر بچرخید، احتمال ظاهر شدن انواع جدید بیشتر است. راه اصلی جلوگیری از انواع مختلف واکسیناسیون جهانی است.
ظهور «مو» به ما یادآوری می‌کند که آن هدف چقدر مهم است. بسیاری از افراد به ویژه در کشور‌های در حال توسعه، هنوز واکسینه نشده‌اند. باید واکسن‌ها در اسرع وقت به دست این کشور‌ها برسد، هم برای کمک به افراد آسیب پذیر در آنجا و هم برای جلوگیری از ظهور انواع جدید؛ در غیر این صورت، خروج از همه گیری به احتمال زیاد برای ماه‌ها به تعویق خواهد افتاد.
باشگاه خبرنگاران جوان
