به گزارش ايسنا، مصرف سرانه روغن زيتون از 160 گرم سال 87 به 200 گرم افزايش يافته كه سالانه بيش از يك ميليون و 400 هزار تن روغن زيتون مورد نياز جامعه است.
در سال گذشته با توجه به آور بودن درختان زيتون 30 هزار تن ارقام روغني زيتون برداشت شد كه حدود شش هزار تن، روغن از اين ميزان دانه استحصال شده است.
طبق آمار گمرك سال گذشته هفت هزار تن روغن زيتون با تعرفه 50 درصدي از طريق مبادي رسمي از كشورهاي اسپانيا، امارات، ايتاليا، تركيه، سوريه و يونان وارد بازار مصرف شده كه ميتوان گفت تنها 13 هزار تن از روغن زيتون مورد نياز كشور از طريق واردات رسمي و توليد داخلي تامين شده و مابقي نياز جامعه به صورت غيررسمي وارد شده است.
با توجه به اينكه روغن زيتون در بازار مصرف از قيمت مناسبي برخوردار بوده و واردات رسمي و توليد داخل جوابگوي نياز نيست و همچنين 50 درصد تعرفه براي واردات روغن زيتون اعمال ميشود، واردات غير رسمي به ويژه از كشور سوريه كه چهارمين توليدكننده روغن زيتون در جهان به شمار ميرود و در همسايگي ايران است، مورد استقبال واقع شده و از مبادي مالرو و تركيه به صورت صندوقي ـ اتوبوسي وارد ميشود.
در اين زمينه رييس انجمن روغن زيتون و زيتون شور به ايسنا گفت: اين واردات غيرمجاز به منظور عدم پرداخت تعرفه و سود بازرگاني انجام ميشود.
محمدرضا هاتفي مينايي اظهار كرد: با توجه به اينكه از تفاله زيتون، روغن توليد ميشود كه مشكل بهداشتي و سلامتي دارد، به مصرفكنندگان توصيه ميشود روغن توليدي را كه نشاني كارخانه، شماره پروانه ساخت و گواهينامه استاندارد دارد، خريداري كنند و محصولات وارداتي را كه مجوز وزارت بهداشت دارند، مصرف كنند اما عملا با مراجعه به فروشگاهها هيچ يك از اين موارد ديده نميشود.
به گفته رييس شوراي ملي زيتون هر كيلو روغن زيتون در بازار مصرف بسته به نوع كيفيت بايد كيلويي 6000 تا 10000 تومان فروخته شود اما قيمتهاي موجود در بازار مصرف بسيار بالاتر است.
با توجه به افزايش سرانه مصرف روغن زيتون و كاهش توليد اين محصول در سال جاري به دليل سال ناآوري باغات زيتون، امسال نياز بيشتري به واردات روغن زيتون و كنسرو اين محصول است لذا با توجه به نياز كشور و بالا بودن قيمت اين محصول، اعمال تعرفه 50 درصدي سوءاستفادهكنندگان بازار را به واردات غير رسمي ترغيب ميكند كه لازم است براي جلوگيري از توسعه شبكه قاچاق و همچنين جلوگيري از عرضه محصول غير بهداشتي يا تقلبي در تعرفهگذاري اين محصول تجديد نظر شود.
رييس شوراي ملي نيز در اين باره معتقد است: "با توجه به اينكه توليد داخل جوابگوي نياز و بازار نيست، افزايش تعرفه واردات روغن زيتون شبكه قاچاق را تقويت ميكند لذا بايد در شش ماهه اول سال كه توليد داخلي نداريم، تعرفه كاهش يابد تا مصرفكنندگان با قيمتهاي بالاي محصول وارداتي يا محصول غير بهداشتي قاچاق مواجه نباشند."
به گفته سيد احمد بلندنظر عليرغم مصرف پايين مصرف زيتون و فرآوردههاي آن در كشور تا 10 سال آينده نيازمند به واردات روغن و كنسرو زيتون هستيم.
در حال حاضر 104 هزار هكتار سطح زيركشت زيتون در كشور وجود دارد كه سالانه حدود 100 هزار تن ميوه برداشت ميشود و از اين ميزان 60 هزار تن براي توليد کنسرو و بقيه براي توليد روغن استفاده ميشود.
بر اساس برنامهريزيهاي وزارت جهاد كشاورزي تا پايان برنامه پنجم توسعه بايد 85 هزار هکتار و تا افق 1404 بايد 530 هزار هکتار به سطح باغات زيتون کشور افزوده شود و توسعه باغات زيتون با اولويت ارقام روغني صورت گيرد و 85 درصد باغات زيتون براي توليد روغن کشت شود.
با توجه به اينكه ايران کشوري نيمه خشک بوده و با کمبود آب مواجه است و زيتون محصولي با نياز آبي بسيار پايين است که در هر هكتار پنج هزار متر مکعب آب لازم دارد، توليد اين محصول را براي كشور اقتصادي كرده است.
هماکنون در 26 استان کشور زيتون توليد ميشود كه پنج استان گيلان، زنجان، قزوين، گلستان و فارس 86 درصد از توليد و سطح زيركشت زيتون كشور را در اختيار دارند كه البته استان زنجان قطب توليد زيتون ايران محسوب ميشود.
هماكنون 33 واحد روغنکشي با ظرفيت 66 هزار تن در كشور موجود است و مصرف سرانه اين محصول بايد از 200 گرم فعلي تا پايان برنامه پنجم توسعه بايد به 350 گرم برسد.
اسپانيا، ايتاليا، يونان و سوريه به ترتيب رتبههاي اول تا چهارم توليد روغن زيتون در جهان را دارند.
روغن زيتون طبيعي و بكر بوي ميوه زيتون يا علف يا گوجه فرنگي ميدهد. رنگ روغن زيتون طبيعي، سبز مايل به زرد است. همچنين روغن زيتون اصل طعم تلخ و تند داشته و كام را مي سوزاند؛ روغن زيتون اصل بايد تمام فاكتورهاي اصل بودن را كنار هم داشته باشد.