به تازگی مدیرکل دفتر شاخص قیمتهای مرکز آمار ایران در گفتگویی در پاسخ به این سوال که آیا تورم ۴۴ درصدی با واقعیات جامعه همخوانی دارد؟ گفته است: «در کشورهای نفتی نوسانات قیمتی بسیار بالاست و همین موضوع عامل متفاوت شدن احساس مردم از واقعیت است. در کشور ما نیز به دلیل پراکندگی گسترده جغرافیایی و همچنین نوسانات شدید قیمتی، بازه قیمتی یعنی سقف و کف قیمتها بسیار گسترده است و زمانی که ۴۷۵ قلم کالا و ۵۰۰ هزار قیمت را در قالب یک رقم بهعنوان نرخ تورم گزارش کنیم این احساس متفاوت خواهد بود.» اما در این میان، بررسی جزئیات گزارش اخیر مرکز آمار پیرامون شاخص قیمت مصرف کننده در تیر ١٤٠٠ بیانگر اتفاق قابل تاملی در خصوص تفاوت شاخص تورمی و گرانی در روستا و شهرهای کشورمان است.
بررسی نرخ تورم ۱۲ ماهه منتهی به تیرماه سال جاری نشان میدهد که نرخ تورم سالانه در شهرهای کشور به رقم ۴۳.۷ درصد است و این در حالی است که در همین مدت، نرخ تورم سالانه مربوط به روستاهای ایران ۴۷.۳ درصد برآورد شده است. این اختلاف در شرایطی است که نرخ تورم سالانه کل کشور نیز در این مدت به رقم ۴۴.۲ درصد رسیده است که بر این اساس نرخ تورم سالانه شهرنشینها از نرخ تورم کل کشور، پایین تر است. هرچند این گزارش نشان میدهد سبقت نرخ تورم سالانه روستا نسبت به شهر، تنها در تیرماه به ثبت نرسیده است و این اتفاق در ماه های گذشته نیز به طور نسبی با تفاوتهایی، رقم خورده است.
از سوی دیگر، علاوه بر نرخ تورم سالانه، اطلاعات منتشر شده توسط مرکز آمار نشان می دهد نرخ تورم نقطه ای نیز در این مدت، در روستاها بیشتر از مناطق شهری بوده است. به عنوان مثال، در حالی که نرخ تورم نقطه ای تیرماه ۱۴۰۰ نسبت به ماه مشابه سال قبل در کل کشور با کاهش نسبت به ماه قبل به رقم ۴۳.۶ درصد رسیده است، این نرخ تورمی در روستاها ۴۷.۷ درصد به ثبت رسیده است که نسبت به رقم ۴۲.۹ درصدی شهرهای کشور، بیشتر است. یعنی خانوارهای روستایی به طور میانگین ۴۷.۷ درصد بیشتر از تیر ۱۳۹۹ برای خرید یک مجموعه کالاها و خدمات هزینه کرده اند ولی شهرنشین ها در اولین ماه تابستان امسال تنها ۴۲.۹ درصد بیشتر از تیرماه سال گذشته، هزینه کرده اند.
در پاسخ به چرایی و دلایل اختلاف تورم شهری و روستایی، پیش تر در خرداد ۱۳۹۶، جواد حسین زاده، معاون وقت اقتصادی و محاسبات ملی مرکز آمار ایران و رئیس فعلی مرکز آمار ایران گفته بود: «نتایج طرح آمارگیری از قیمت کالاها و خدمات مصرفی خانوارهای شهری و روستایی نشان میدهد شکاف بین شاخص قیمت کالاها و خدمات مصرفی (CPI) در مناطق شهری و مناطق روستایی در طول سال های اخیر کماکان وجود دارد عوامل مختلفی مانند هزینه حمل و نقل، آثار سیاست های اقتصادی دولت، تفاوت زیرساخت های اقتصادی در کلان شهرها و مناطق روستایی، اختلاف درآمد، تفاوت الگوی مصرف و ... باعث اختلاف قیمت ها در مناطق مختلف کشور می شود.»