بیشترین درخواست‌ها در مورد مجوز شرکت‌های سبدگردانی است که از جذابیت بالایی برخوردارند. این در حالی است که رونق بازار به این معنی است که سرمایه‌های بیشتری به سمت معاملات سهام در بازار متمایل می‌شوند و در صورتی که بسترهای لازم برای مدیریت این حجم از سرمایه‌ها در اختیار نباشد، تنش‌های خاص خود را بر نوسان قیمت‌ها بر جای می‌گذارد. به عبارت ساده‌تر در شرایط فعلی نیاز به افزایش تعداد نهادهای مالی با محوریت شرکت‌های مشاور سرمایه‌گذاری و سبدگردان حس می‌شود. این موارد موجب شد تا در گفت‌وگویی با دکتر میثم فدایی، مدیر نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار به بررسی این موارد بپردازیم. تحرک این بخش از بازار سرمایه که اعطای مجوزها را برعهده دارد مشهود بوده و می‌توان انتظار داشت تمامی درخواست‌های ارسال‌شده تا ماه‌های آینده به نتیجه برسد.
تسهیل روند اعطای مجوزها در بازار سرمایه
در ابتدای این گفت‌وگو میثم فدایی در خصوص حوزه عملکرد مدیریت نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار عنوان کرد: نظارت بر نهادهای مالی همچون (شرکت‌های) سبدگردان، مشاور سرمایه‌گذاری، تامین سرمایه، پردازش اطلاعات و رتبه‌بندی اعتباری در زمره فعالیت‌های این اداره است. این حوزه نظارت شامل صدور موافقت اصولی تاسیس، صدور تاییدیه تاسیس نهادهای مالی، صدور انواع مجوزهای فعالیت نهادهای مالی، تایید صلاحیت حرفه‌ای مدیران نهادهای مالی، تایید صورتجلسات، افزایش سرمایه نهادهای مالی و بازنگری در قوانین و مقررات است. هم‌اکنون۱۰شرکت تامین سرمایه، پنج شرکت پردازش اطلاعات مالی، ۲۰شرکت مشاور سرمایه‌گذاری ، سه شرکت رتبه‌بندی اعتباری و ۴۵شرکت سبدگردان در بازار سرمایه مجوز تاسیس و فعالیت داشته و در حال فعالیت هستند.
وی در ادامه عنوان کرد: با تصویب قانون بازار اوراق بهادار در سال۱۳۸۴ و سپس تصویب قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید در سال ۱۳۸۸، نهادهای مالی جدید شکل گرفتند. با توجه به گذشت حدود ۱۲سال از زمان تصویب قوانین و مقررات مذکور و تغییرات نوین در فضای مالی و پیشرفت‌های تکنولوژیکی و حوزه آی‌تی (فناوری اطلاعات)، برخی قوانین نیاز به بازبینی دارد. به‌عنوان مثال، یکی از خروجی‌های این بازنگری‌ها که مبتنی بر نیاز روز و تغییرات تکنولوژیکی بوده، دستورالعمل تاسیس و فعالیت شرکت‌های مشاور سرمایه‌گذاری نوع دوم در این راستا تدوین شده و مورد تصویب قرار گرفته است. مدیر نظارت بر نهادهای مالی در ادامه این گفت‌وگو اعلام کرد: دستورالعمل یادشده در راستای مدیریت و نظارت بر کانال‌های تلگرامی یا فعالیت‌های مشابه در فضای مجازی تصویب شده است. تسهیل صدور مجوز شرکت‌های مشاور سرمایه‌گذاری نوع دوم از طریق کاهش مبلغ سرمایه، کاهش بوروکراسی اداری و یکی‌کردن مجوز تاسیس و فعالیت مد نظر قرار گرفته است.
همچنین موضوع ارائه خدمات توسط دارندگان مجوز فعالیت سبدگردانی در قالب «سبد مشاع» در دست بررسی جهت طرح در هیات‌مدیره محترم سازمان بورس و اوراق بهادار است. از جمله فعالیت‌های این اداره، تایید صلاحیت حرفه‌ای مدیران نهادهای مالی است که با وجود حجم بالای درخواست تایید صلاحیت در این زمینه، این مجموعه همواره سعی داشته حداکثر ظرف دو هفته، صلاحیت حرفه‌ای متقاضیان را بررسی کند. تعداد افراد در صف تایید صلاحیت‌ها هم‌اکنون نزدیک به صفر رسیده است.
وی عنوان کرد: در بخش امور مربوط به تایید صلاحیت حرفه‌ای مدیران نهادهای مالی، مدارک تحصیلی و سوابق تجربی و صلاحیت علمی اشخاص داوطلب مورد بررسی قرار می‌گیرد. با بررسی مدارک و مستندات داوطلبان و محاسبه امتیازات مربوط به سوابق تجربی و تحصیلی و با توجه به جداول موجود در دستورالعمل تایید صلاحیت حرفه‌ای مدیران نهادهای مالی، در صورت کسب امتیازات لازم، اشخاص یا بدون نیاز به مصاحبه علمی تایید صلاحیت می‌شوند یا در صورت نیاز دعوت به مصاحبه می‌شوند. در پایان این فرآیند پس از بررسی صلاحیت حرفه‌ای توسط کمیته بررسی صلاحیت حرفه‌ای مدیران و در صورت احراز صلاحیت عمومی نتایج به ایشان اعلام می‌شود. میثم فدایی در ادامه این گفت‌وگو به بحث مهم این روزها یعنی انتقادات از روند اعطای مجوزها پرداخت و گفت: هم‌اکنون بیش از ۲۲۰شرکت، درخواست موافقت اصولی تاسیس نهادهای مالی شامل شرکت سبدگردان، تامین سرمایه، مشاور سرمایه‌گذاری و پردازش اطلاعات مالی را به سازمان بورس و اوراق بهادار ارائه کرده‌اند که همگی در جریان بررسی است، اما اغلب این درخواست‌ها با نقص مدارک از جمله نقص مدارک و مستندات هر یک از موسسان یا عدم تایید طرح تجاری (Business Plan) روبه‌رو بوده‌اند. درخواست‌های واصل‌شده تا ابتدای تیرماه، عمدتا مورد بررسی قرار گرفته و نواقص درخواست به نماینده موسسان اطلاع داده شده است.
وی در ادامه عنوان کرد: بعد از تکمیل مدارک و مستندات لازم درخواست‌های مذکور، استعلاماتی از نهادها، مدیریت‌ها و ادارات ذی‌ربط انجام می‌شود که در بیشتر مواقع، روند بررسی پرونده‌ها با توجه به زمانبر بودن تهیه پاسخ این استعلامات و با عنایت به حساسیت موضوع فعالیت نهادهای مالی طولانی می‌شود. در نهایت مرجع تصمیم‌گیری در خصوص صدور موافقت اصولی تاسیس نهادهای مالی هیات‌مدیره محترم سازمان است.
فدایی در ادامه گفت: در ماه‌های اخیر مجوز موافقت اصولی تأسیس یک شرکت تامین سرمایه، یک شرکت پردازش اطلاعات، یک شرکت مشاور سرمایه‌گذاری و ۱۰شرکت سبدگردان توسط هیات‌مدیره محترم سازمان مصوب شده است. همچنین از ابتدای سال جاری پنج مجوز تاسیس به‌منظور ثبت شرکت نزد مرجع ثبت شرکت‌ها و ۱۲مجوز فعالیت به شرکت‌های سبدگردان و ۲مجوز فعالیت مشاور سرمایه‌گذاری اعطا شده است. وی افزود: این در حالی است که از سال ۱۳۸۹ تا اواخر سال گذشته، ۳۵شرکت سبدگردان مجوز تاسیس و فعالیت گرفتند، ولی هم‌اکنون با اعطای مجوز موافقت اصولی تاسیس و مجوز تاسیس در ماه‌های اخیر ۲۷شرکت سبدگردانی دیگر در شرف اخذ مجوز فعالیت سبدگردانی هستند که به فهرست شرکت‌های دارای مجوز فعالیت اضافه می‌شوند.
مدیر نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار به برنامه‌های پیش‌روی این اداره اشاره کرد و گفت: تسهیل و تسریع فرآیندها و امور یکی از مهم‌ترین برنامه‌های پیش‌روی این اداره است و تلاش داریم تا پایان امسال تمامی درخواست‌ها تعیین تکلیف شود.
سنا
