محمود نیلی احمدآبادی، رئیس دانشگاه تهران در آیین اختتامیه جشنواره ترویج مسئولیت اجتماعی با تاکید بر استفاده از همه ظرفیتهای ملی برای مقابله با همه گیری ویروس کرونا که امروز ۲۱ اردیبهشت برگزار شد، اظهار کرد: دانشگاه تهران بدون اینکه درخواستی از سوی مدیریت کلان کشور داشته باشد، راساً برای کمک به حل این مسئله وارد عمل شد.
او افزود: با آغاز همهگیری ویروس کرونا در کشور، دانشگاهیان و به خصوص دانشگاه تهران هم وظایف خودشان را در درون دانشگاه انجام دادند و هم سعی کردند در قالب خوشههای فکری برای کمک به جامعه هم راه کار ارائه بدهند و ما هم در همین قالب و با ایجاد شبکه سازی با دانشگاههای علوم پزشکی سعی کردیم در حوزه علم و فناوری وارد بشویم و به حل مشکلات جامعه در این برهه کمک بکنیم بدون اینکه دستگاهی از دانشگاه کمک بخواهد.
نیلی احمدآبادی تصریح کرد: در واقع دانشگاه راساً وارد این موضوع شد و در حال حاضر هم به نظر میرسد مدیریت کلان کشور به استفاده از همه ظرفیتهای ملی برای غلبه بر ویروس کرونا اقدام نکرده است، ولی خوشبختانه دانشگاه تهران سعی کرده تا اقدامات متعددی انجام بدهد و در این موضوع هم اقدامات گستردهای انجام داده است که نتایج آن از سوی معاونت پژوهشی به اطلاع عموم مردم خواهد رسید.
او اضافه کرد: خدا را شاکریم که این توفیق را داد تا دانشگاه تهران بتواند در برنامه توسعه سوم خود موضوع اخلاق حرفهای و مسئولیت اجتماعی را در برنامههای خود قرار بدهد و البته بحثهای دیگری مثل نوآوری، فناوری و کارآفرینی آن هم از این موضوع جدا نیست و میتوانم بگویم هم دانشگاه کارآفرین، دانشگاه خلاق و نوآور و مسئولیت پذیری اجتماعی، اخلاق حرفهای همه اینها مکمل هم و در راستای هم هستند.
نیلی احمدآبادی با تاکید بر پیادهسازی برنامه توسعه سوم دانشگاه گفت: نکتهای که برای ما بسیار مهم بود، این بود که وقتی برنامهای نوشته میشود، آن برنامه پیاده بشود و صرفاً در قالب شعار ادامه پیدا نکند و بیش از آنکه یک فرهنگ گفتمانی را ایجاد بکند، یک فرهنگ پیادهسازی شده را هم در پی داشته باشد. به همین دلیل سعی شد که اقدامات در حوزههای مختلف رصد بشود که خوشبختانه معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه هم در حوزه خودش سعی کرد این موضوع را پیگیری بکند و این جشنواره نیز ماحصل آن است.
رئیس دانشگاه تهران با بیان اینکه مسئولیتپذیری اجتماعی ریشه در فرهنگ و آداب و سنن ما دارد، اضافه کرد: مسئولیتپذیری اجتماعی و اخلاق رابطه بسیار تنگاتنگی باهم دارند و این دو به گونهای با هم تعریف میشوند و مکمل هم هستند و شاید اوج این در شعر سعدی است که میگوید: بنی آدم اعضای یکدیگرند که در آفرینش ز یک گوهرند.
نیلی احمدآبادی درباره لزوم گسترش مسئولیتپذیری اجتماعی به سایر حوزه ها و فعالیتهای اجتماعی، گفت: مسئولیت پذیری اجتماعی امروز، از روابط بین انسانها و فرد خارج شده و بحث نهادی هم شکل گرفته است و وقتی وارد دانشگاه میشود باید این موضوع جزئی از آموزش و پژوهش قرار بگیرد؛ یعنی ما نمیتوانیم بگوییم ما یک بحث آموزش داریم، یک بحث پژوهش داریم، یک بحث نوآوری داریم و یک بحث مسئولیت اجتماعی داریم، اگرچه میشود به شکل منفرد هم مسئولیت اجتماعی را انجام داد و دنبال کرد، اما وقتی این میتواند جزو ذات فعالیت دانشگاه بشود که به عنوان یک امر مستمر، دائمی و ذاتی در جامعه توسعه پیدا بکند که در کلیه فعالیتهای دانشگاه وارد بشود؛ یعنی استاد ما، دانشجوی ما و کلیه فعالیتهای ما توجه به اخلاق و مسئولیت اجتماعی در آن موج بزند و همراه باشد.
رئیس دانشگاه تهران با بیان اهمیت مسئولیتپذیری اجتماعی در دانشگاهها تاکید کرد: اینکه موضوع مسئولیتپذیری تا این اندازه در دانشگاهها مهم است، به این دلیل است که دانشگاه تأمین کننده اصلی منابع انسانی جامعه است، توسعه کشور منوط به توسعه منابع انسانی است و هرچه بهتر و بیشتر روی منابع انسانی سرمایهگذاری کنیم، طبیعتاً توسعه کشور هم پایدارتر، منطقیتر، اصولیتر و و بهتر خواهد بود.
نیلی احمدآبادی افزود: پس فردی که در دانشگاه آموزش میبیند و دانشآموخته میشود، دانشگاه باید کمک کند تمام جنبههای فردی، علمی، انسانی و اخلاقی این فرد ارتقا پیدا کند. این هم یک فعالیت یک سویه نیست و امروز ما آموزش را به جای آموزش استاد محور، دانشجو محور قرار دادیم؛ یعنی امروز آموزش ما آموزش دو سویه است و محور دانشجوست و همه ما در واقع یادگیرنده هستیم، حتی در بحث آموزش هم یادگیرنده و یادگیری به آن اضافه شده است، بنابراین وقتی ما میگوئیم آموزش دانشگاه، پژوهش دانشگاه و سایر حوزههای فعالیت دانشگاه، باید این مسئولیت اجتماعی، بخشی از این فعالیتها قرار بگیرد و طبیعتاً نقش خود دانشجو هم بسیار پررنگتر خواهد بود.
اهمیت تاثیرگذاری دانشگاه در جامعه
رئیس دانشگاه تهران افزود: تاثیرگذاری دانشگاه در جامعه بسیار مهم است و نباید از آن غافل شد، موضوع مسئولیت اجتماعی بخشی در آموزش و در دانشگاه تجربه میشود و بخش مهمتر آن در جامعه تجربه میشود. خوشبختانه دانشجویان و استادان ما نشان دادند که هم در دانشگاه سعی میکنند این موضوع را رواج و توسعه بدهند و هم مسئولیت اجتماعیشان را در جامعه انجام بدهند که هم اثر آن فعالیت مهم خواهد بود و هم فرهنگی که در جامعه اشاعه پیدا میکند.
او با بیان اینکه نخبگان جامعه همواره به عنوان گروههای مرجع و مورد احترام جامعه هستند اظهارکرد: بنابراین اقداماتی که از گروه مرجع سرمیزند و صورت میگیرد برای خود جامعه الهام آفرین و الهام بخش است، پس هم خود اثر و اقدامی که صورت میگیرد مهم است و هم آموزشها و فرهنگی که به جامعه پیرامونی خود القا میکند، اهمیت دارد.
نیلی احمدآبادی در ادامه با تاکید بر شبکهسازی در پذیرش مسئولیت اجتماعی از سوی دانشگاه، تصریح کرد: چیزی که در دانشگاه به عنوان مسئولیت اجتماعی مطرح شد طبیعتاً پاسخ دانشگاه به نیازهای جامعه در همه حوزهها بود، بخشی از آن که دانشگاه سعی کرده است به عنوان جزئی از وظایف قطعی و دائمی خود قرار بدهد و بخشی را سعی کرده است به صورت داوطلبانه انجام بدهد و در بخش دیگر هم سعی کرده است بقیه بخشهای جامعه را به کمک بطلبد و در قالب شبکهسازی این کار را انجام بدهد.
او بیان کرد: امروزه یکی از ظرفیتهای که دانشگاه تهران روی آن متمرکز شده است توسعه ظرفیتها از طریق شبکهسازی است، دانشگاه راساً همه این اقدامات را نمیتواند انجام بدهد، ولی میتواند با استفاده از سازمان قدرتمند خود، با استفاده از منابع انسانی فرهیخته، آموزش دیده و دانشمند خود، با استفاده از جایگاه اجتماعی که دارد بتواند با بقیه بخشهای جامعه ارتباط برقرار کند، شبکهسازی بکند و از این شبکهها برای توسعه بهتر و ارائه خدمات بیشتر استفاده بکند.
رئیس دانشگاه تهران با اشاره به مسئولیت اجتماعی دانشگاه در همه بخشها، تصریح کرد: مسئولیت اجتماعی دانشگاه را فقط در حوزه آموزش و پژوهش نمیبینیم و این مسئولیتپذیری در حوزههای نوآوری و کارآفرینی هم وجود دارد، چون باز فکر میکنیم یکی از جنبههای مسئولیت اجتماعی دانشگاه این است که دانشآموختگان ما علاوه بر مهارتهای که در حوزه آموزش و پژوهش فرا میگیرند در حوزه مهارتهای نرم هم مثل خلاقیت، کارآفرینی، کارگروهی و خودمدیریتی را هم فرا بگیرند و هرچه این فرد قابلیتهایش بهتر باشد ما حس میکنیم که دانشگاه مسئولیت اجتماعی خود را بهتر و بیشتر انجام داده است.
نیلی احمدآبادی در ادامه به کمکها و فعالیتهای داوطلبانه دانشگاه در بحرانهایی مثل کمک به سیلزدگان، زلزلهزدهها و کمک به محرومان اشاره کرد و گفت: همکاران و دانشجویان دانشگاه تهران سعی کردهاند با استفاده از دانش و تجارب خود در مناطق مختلف وارد بشوند و با ایجاد شبکههایی با گروههای مختلف ارتباط برقرار کنند، سازماندهی بکنند و با همیاری و همکاری اقدامات داوطلبانه خودشان را انجام بدهند و این نکته مهمی است که اقدامات به کمک خود مردم و همراهی سایر دستگاهها انجام شده است و همانگونه که عرض کردم تأثیرات جانبی بیشتری خواهد داشت که گاهی اوقات این تأثیرات جنبی از خود فعالیت هم گستردهتر است.
او با اشاره به بحران به وجود آمده ناشی از همهگیری ویروس کرونا در کشور، گفت: در همین دوره کرونا، دانشگاه از مسائل و مشکلات دانشجویان غافل نبود و با استفاده از شیوههای مختلف مثل طرح «همدلی» که با تک تک دانشجویان ارتباط برقرار شد و نیازهای آنها را مورد توجه قرار دادیم و سعی شد به دانشجویان کمک بشود.
نیلی احمدآبادی گفت: یکی از شبکههایی که در دانشگاه شکل گرفته نشان دهنده مسئولیت پذیری دانشآموختگان دانشگاه تهران است، بنیاد حامیان و کانونهای دانشآموختگان دانشگاه است که خوشبختانه بنیاد حامیان دانشگاه ضمن اینکه به دانشگاه کمک میکند، فرهنگ کار داوطلبانه و کمک به دیگران را بهخوبی در بین دانشجویان توسعه داده است؛ یعنی تمام بخشهای که از این کمکها بهرهمند شدهاند خودشان به اشاعه دهندگان کمک داوطلبانه میشوند و این در واقع بخشی از آموزشی است که در حوزه تجربه بوجود میآید؛ چرا که کمکهای داوطلبانه مثل سایر وظایف خیلی در چارچوب و قواعد خاصی نیست و دستورالعملهای دقیقی وجود ندارد و بسیاری از این کمکها بهطور ناگهانی ایجاد میشود که نیاز به اقدام سریع دارند.
رئیس دانشگاه تهران در پایان یادآوری کرد: بنابراین خود فراگیری آموزشهای لازم و کسب تجربه در اینگونه موارد بسیار ضروری است و این در عمل اتفاق میافتد که بستر آن در دانشگاه تهران فراهم شده است و ما شاهد آن هستیم که دانشجویان ما در این زمینه بسیار موفق عمل کردند و این فرهنگ را در دانشگاهها و کشور توسعه میدهند.
باشگاه خبرنگاران جوان