بازارگردان‌ها باید از بورس حمایت کنند نه حقوقی‌ها

 در هفته های اخیر مدیر عامل بورس تهران، خواستار حمایت حقوقی ها از بازار سرمایه بود، از این راستا با حقوقی های مختلفی تماس گرفتیم، بسیاری از آنان حاضر به مصاحبه نشدند و برخی از آنان هم گفتند، اگر از حقوقی های بزرگ صحبت شود، موجب ناراحتی آنان می شود. در همین راستا به بررسی این موضوع با کارشناسان و یک فرد حقوقی در بازار سرمایه پرداختیم.

بازارگردان‌ها باید به حمایت بپردازند نه حقوقی‌ها!

حسین کرمی کارشناس بازار سرمایه و از حقوقی های فعال در بازار سرمایه  در پاسخ به این پرسش که، مدیر عامل بورس تهران از حقوقی ها در خواست حمایت از بازار سرمایه کرد، در حال حاضر چرا حقوقی‌ها تمایل به حمایت ندارند؟ اظهار کرد: حقوقی‌ها نه اینکه تمایل به حمایت نداشته باشند، بلکه با توجه به صندوق‌های بازارگردانی که روی سهام ایجاد شده، انتظار حقوقی این است که، ابتدا بازارگردان‌ها اقدام به حمایت از بازار سرمایه کنند.

وی بیان کرد: در حال حاضر برای اکثر شرکت‌هایی که در بورس و فرابورس ناشر هستند، بازارگردان تعریف شده و حقوقی‌ها که اکثرا سهامدار شرکت‌ها هستند، انتظار دارند، در ابتدا فشاری که توسط مسئولان وارد شد که هر نمادی ملزم به داشتن بازارگردان است بنابراین بازارگردان باید وظیفه خود را به درستی انجام دهد و از بازار سرمایه حمایت و صف خرید‌ها را عرضه و صف فروش‌ها را جمع کند.

وی افزود: مکانیزم بازار، مکانیزم عرضه و تقاضاست. اینکه ارکان فرابورس یا شرکت بورس به صورت دستوری القا کنند که حقوقی‌ها باید از بازار حمایت کنند، نمی‌شود. زیرا، حقوقی‌ها سهامداران حقوقی و حقیقی دارند و یکسری انتظاراتی دارند و باید در مجمع پاسخگوی سهامداران خود باشند.
اعتماد مجددا باید به بازار برگردد

کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که چرا در سال گذشته با وجود اُفت قیمت سهام، حقوقی‌ها اقدام به حمایت از بازار سرمایه نکردند؟ گفت: در این دورانی که شاخص شروع به ریزش کرد، شاخص از دو میلیون به یک میلیون و هشتصد هزار واحد و سپس به یک میلیون و ششصد هزار واحد رسید، بسیاری از حقوقی‌ها منابع نقدی خود را تبدیل به سهام کردند و بسیاری از آنان فول سهم هستند.

وی بیان کرد: بعضی از حقوقی‌ها نقدینگی دارند و یا پول زیادی از بازار خارج کردند و شرایط فعلی بازار را زیاد با ثبات نمی‌بینند و در واقع ورود خود به بازار را خوب نمی‌دانند.

کرمی در رابطه با اینکه حقوقی برای حمایت از بازار سرمایه چه توقعاتی دارند؟ تشریح کرد: در ابتدا انتظارشان این است که، دولت به عنوان اولین بهره‌بردار از بازار سرمایه، حجم زیادی سهام فروخته و حجم زیادی پول از بازار خارج کرده، دولت باید ابتدا در راستای حمایت از بازار سرمایه گام بردارد و در مرحله بعد دولت قول‌هایی که در رابطه با واریز بخشی از منابع صندوق توسعه ملی به بازار سرمایه داده بود، پرداخت نشده؛ که باید ابتدا این گام‌ها برداشته شود تا در مرحله بعدی جو اعتماد در بازار سرمایه ایجاد شود، تا سهامداران حقوقی و حقیقی به بازار سرمایه ورود و حمایت کنند.

وی بیان کرد: اینکه صرفاً دستوری القاء به حمایت کنند و توجه نکنند به وجود منابع، به نظر من خیلی پاسخگو نخواهد بود. همانطور که در یک سال گذشته، جلساتی با حقوقی بابت حمایت از بازار برگزار کردند، اما جوابگو نبود و این نیز به همین منوال خواهد بود.

کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که، چه تصمیماتی به ساماندهی بازار سرمایه کمک می‌کند؟ گفت: باید خلاء پولی که از بازار خارج شده پر شود. این هم در واقع با حمایت بازار، مجلس، بانک مرکزی، وزارت اقتصاد و سیستم بانکی که تا این نهاد‌ها جلو نیایند و حمایت نکنند و جو اعتماد ایجاد نشود و به ویژه واریز منابعی که از سمت صندوق توسعه ملی وعده داده بودند، باید این منابع تزریق شود تا اعتماد به بازار سرمایه بازگردد.

وی افزود: در حال حاضر سمت تقاضا بسیار ضعیف شده و فشار فروش در بازار سرمایه نسبت به زمانی که شاخص در محدود یک میلیون و هشتصد هزار واحد بود، کم شده، ولی به علت ضعف در تقاضا، اکثر سهام به سمت صف فروش می‌روند.
مدیران فعلی نمی توانند با دستورات به نتیجه برسند

فرزانه نادعلی کارشناس بازار سرمایه  در پاسخ به این پرسش که، مدیر عامل بورس تهران از حقوقی درخواست حمایت از بازار سرمایه کرد، در حال حاضر چرا حقوقی‌ها تمایل به حمایت ندارند؟ اظهار کرد: مدیران فعلی بازار سرمایه قدرت و توان این را ندارند که، مدیران حقوقی را مجاب به خرید کنند. از طرفی وقتی حقوقی‌ها می‌بینند که مردم به بازار بی اعتماد شدند، لذا اشتیاقی به خرید ندارند و خود حقوقی‌ها هم احتیاج به منابع برای خرید دارند و باید بررسی کرد که آیا این منابع را در اختیار دارند و ممکن است خیلی از این حقوقی‌ها درگیر ابطال هم باشند و منابع لازم مالی را هم نداشته باشند.

وی بیان کرد: بنابراین، اینکه حقوقی‌ها حمایت کنند، کافی نیست و وقتی خیلی از این حقوقی‌ها می‌ببینند که دولت بی مهابا در حال فروش سهام عدالت، عرضه بیش از حد سهم‌های دولتی هست؛ لذا برای خرید در بازار سرمایه احتیاط کنند.

وی افزود: لازم به ذکر است، منابع حقوقی‌ها نیز محدود است. البته شاید اکثر سهام با وجود این میزان ریزش، هنوز ارزنده نیستند و قیمت‌های بالایی دارند که هنوز مجاب به خرید نشدند.

کارشناس بازار سرمایه در رابطه با اینکه اتخاذ چه تصمیماتی سبب به سامان رسیدن بازار سرمایه می‌شود؟ تشریح کرد: سازمان بورس و نهاد‌های نظارتی بایستی به سهامداران عمده و هیات مدیره شرکت‌هایی که مدت هاست سهم شرکتشان در بازار سرمایه قفل در صف فروش هستند، نامه بزنند و دستور بدهند، روزانه بخشی از حجم مبنای سهام خود و شرکت‌های زیرمجموعه را خریداری کنند.

وی بیان کرد: مخصوصا آن سهامداران عمده‌ای که تابستان ۹۹ به صورت سنگین در صف خرید سهام تحت مدیریت خود را عرضه کردند. مثلا، روزانه نصف یا یک سوم حجم مبنا را بخرند، تا به مرور زمان سایر سهامداران خرد بازار هم این خرید‌ها را همراهی کنند و فشار عرضه کاسته شود.

وی افزود: مطمئنا بخش زیادی از این صف‌های فروش، فروشندگان مرددی هستند که با اولین حرکت سهامدار عمده، از فروش و عرضه سهام خود منصرف می‌شوند.

بخشنامه‌هایی که هر روز سازمان اعلام می‌کند بلای اصلی بازار است از جمله، دامنه نوسان که نقد شوندگی بازار را کاهش داده است.
حقوقی‌ها پر هیجان‌تر از سهامداران خرد

احسان رضاپور نیکرو کارشناس بازار سرمایه  در رابطه با علت عدم حمایت از سوی حقوقی‌ها عنوان کرد: حقوقی‌هایی که در حوزه سرمایه‌گذاری فعالیت می‌کنند، ممکن است سهامدار برخی شرکت‌های سهامی عام باشند و الزام حقوقی‌ها به حمایت از بازار سرمایه، بر خلاف تجزیه و تحلیل، مشابه قیمت گذاری در کارخانه‌های تولیدی است که طبیعتا مخالف‌هایی نیز دارد و کار درستی نیست.

وی بیان کرد: در بسیاری از اوقات، شرکت حقوقی، سرمایه‌گذار شرکت‌هایی است که ماهیت حاکمیتی دارد و در بازار سرمایه منافع بزرگی برای خود توانسته ایجاد کند و یا تامین مالی بزرگی از بازار سرمایه انجام بدهند. امروز که بازار به این وضعیت دچار شده انتظار می‌رود، بازارگردان‌ها مشارکت فعال داشته باشند تا بازار سرمایه به شرایط عادی و متعارف خود برگردد. شرکت‌های حقوقی می‌توانند به حمایت از بازار بپردازند که، سهامدار خرد و سهامی عام ندارند و در این مدت، تامین مالی گسترده برای خود انجام دهند.

وی افزود: شرکت سرمایه‌گذاری اشخاص حقوقی که در بازار فعال هستند، متاسفانه در بعضی موارد، رفتار‌های هیجانی‌تر از سرمایه‌گذاران خرد دارند و در صف‌های خرید، خریدار و در صف‌های فروش تشدید کننده فشار عرضه هستند. انتظار می‌رود که طبیعتاً این شرکت‌ها با توجه به منابع که در اختیار دارند و ارزندگی سهام مشارکت فعال تری داشته باشند، تا بازار سرمایه راحت‌تر به شرایط متعارف و متعادل برگردانده شود.

وی گفت: در حال حاضر احتیاط بیشتری را در رفتار مدیران نسبت به قبل، مشاهده می‌کنیم که این احتیاط ناشی از وجود ابهامات در حوزه‌های مدیریتی از جمله، بلاتکلیفی در موضوع برجام، بلاتکلیفی در نرخ دلار است.

کارشناس بازار سرمایه در رابطه با علت کاهش تقاضا در بازار سرمایه گفت: احتیاط مدیران، باعث کاهش تقاضا در بازار سرمایه شده است. برای بهبود اوضاع بازار سرمایه باید نقدشوندگی در بازار افزایش یابد و بحث نقدشوندگی، به واسطه تصمیماتی که در چند وقت اخیر گرفته شده با چالش مواجه شده است.

وی بیان کرد: خروج قابل ملاحظه منابع از سمت بازار سرمایه به سمت سایر بازار‌ها سبب بدتر شدن اوضاع بازار سرمایه شده است که شاید اگر این اتفاق نمی‌افتاد و دامنه نوسان از ابتدا تغییر پیدا می‌کرد، در شاخص یک میلیون و ششصد بازار سرمایه مجددا باز می‌گشت.

رضاپور نیکرو در پاسخ به این پرسش که، چه تصمیماتی به ساماندهی بازار سرمایه کمک می‌کند؟ تشریح کرد: ۴ اتفاق باید اتفاق بیفتد برای سامان دهی اوضاع بازار سرمایه، بهتر شدن وضعیت نقدشوندگی در بازار سرمایه بازار، شفاف شدن یکسری از ریسک فاکتور‌های مهم و اثرگذار بر ارزش شرکت ها، استفاده از روش‌های اطمینان بخش برای تقویت تقاضا. مدیران شرکت‌های سرمایه‌گذاری حتیاط کمتری به خرج دهند و وارد بازار سرمایه بشوند.

شرکت‌های حقوقی از نظر ملاحظات منافع تفاوت زیادی با اشخاص حقیقی ندارد و آن‌ها با نگرش‌های بلندمدت، سرمایه‌گذاری می‌کنند. انتظار می‌رود که، افراد در سرمایه گذاری، نگرش بلندمدت و به دور از رفتار‌های هیجانی انجام دهند.

گزارش از مریم فدایی

 باشگاه خبرنگاران جوان