محمدعلی دهقان دهنوی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در برنامه گفتگوی ویژه خبری با بیان اینکه دستکاری قیمتی در بورس صحت ندارد، گفت: دامنه نوسان باید بازتر از آن چیزی باشد که اکنون هست، چراکه کارایی بازار این را حکم می‌کند.
دستکاری قیمتی در بورس صحت ندارد
وی افزود: متغیرهای اقتصادی و تحولات سیاسی پیش رو، فضای نااطمینانی را برای سهامداران و سرمایه گذاران ایجاد کرده بود که بر این اساس، در فضای نااطمینانی، وقتی که قدرت تصمیم گیری کاهش می‌یابد، باید به سهامداران فرصت داد، پس تعیین دامنه نوسان به این دلیل بود که آرامش در فضای بازار ایجاد شود.
دهقان دهنوی گفت: دستکاری قیمتی را در جایی می‌توانیم به کار بریم که برای اهداف نادرستی، منافعی را متوجه عده‌ای کنیم؛ اما ما دامنه نوسان نامتقارن را تعیین کردیم که بتوانیم فضای نااطمینانی را مدیریت کنیم.
وی در خصوص هزینه تعیین دامنه نوسان نامتقارن، گفت: هر نوع تصمیم و تغییری جوانب خود را دارد، اما اینجا در تعیین دامنه نوسان نامتقارن، موضوع هزینه و فایده مطرح است تا رفع نگرانی از سهامدارانی صورت گیرد که به جای اینکه به سودآوری و ارزشمندی سهام خود توجه کنند، به هیجانات توجه می‌کنند.
دامنه نوسان محدود، نقدشوندگی را کاهش می‌دهد
دهقان دهنوی با بیان اینکه هر چقدر دامنه نوسان محدود شود، نقدشوندگی محدود می‌شود، گفت: سازمان بورس در صدد است کمک کند تا نقدشوندگی بازار بالا رود. در ابتدای امسال به خاطر اینکه روند صعودی شدیدی در بازار سرمایه وجود داشت، نصاب صندوق‌های سرمایه گذاری و سقف سهام آنها را تغییر داده‌ایم.
وی افزود: نمی‌توان از سازمان بورس انتظار داشت که تنظیم گری صورت دهد و اسم کارها و اقدامات آن را دستکاری قیمتی بدانیم.
دهقان دهنوی در خصوص انتقادات مطرح شده به صندوق‌های سرمایه گذاری و نحوه خرید سهام از سوی آنها، گفت: صندوق‌های سرمایه گذاری خود تشخیص می‌دهند که چه سهامی را بخرند.
دستورالعمل بازارگردانی در حال بازنگری است
وی افزود: بازارگردانی تجربه جدیدی در سطح وسیع در بازار سرمایه به شمار می‌رود که البته نقایصی هم دارد و دستورالعمل آن نیز در حال بازنگری است؛ این در حالی است که بازارگردانی مسئولیت پذیری در مورد بازار سرمایه است.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: وقتی که دامنه نوسان منفی ۵ بوده و فضای بازار هیجانی و به دور از تحلیل است، بازارگردان تبدیل به نوسان گیر می‌شود و روی منفی ۵ سهام را از دست مردم می‌گیرد و با کوچک‌ترین فضای مثبت، بازدهی بالایی را کسب می‌کند؛ لذا باید توجه داشت که هر تصمیمی هزینه و فایده دارد؛ ما در این مقطع از زمان به این نتیجه رسیدیم که فایده دامنه نوسان منفی ۲ و مثبت ۲ کمتر از زیان آن است.
باید برای دامنه نوسان یک بسته جامع تهیه کرد
وی افزود: ما برای شرایط موقت، تصمیم موقت می‌گیریم و هر ماه گزارشی را به شورای عالی بورس ارائه می‌دهیم، اما پیشنهاد ما به شورای عالی بورس این است که تصمیم دامنه نامتقارن که آرامش نسبی ایجاد کرده را بررسی کنیم؛ ضمن اینکه انتظارات اکنون به سمتی رفته است که آینده اقتصاد را می‌توان بهتر از قبل ترسیم کرد؛ ضمن اینکه دو فصل متوالی رشد اقتصادی مثبت داشتیم، پس فضا دیگر غبارآلود نیست؛ اما باید توجه داشت که اگرچه ما یک تصمیم موقت در شرایط خاص داشتیم، اما تغییرات متعدد هم خود هزینه و فایده دارد؛ لذا اینکه مرتب تصمیمات را تغییر دهیم، هزینه‌ها را افزایش می‌دهد.
دهقان دهنوی گفت: سازمان بورس اعتقاد دارد که باید یک بسته برای دامنه نوسان طراحی شود؛ بنابراین چشم انداز حذف دامنه نوسان است؛ البته باید گفت که در خیلی از بورس‌های دنیا، دامنه نوسان وجود دارد؛ اما خیلی دامنه بزرگی است و به ندرت به چشم می‌آید.
وی افزود: باید بتوان شرایط تعریف شده بر روی دامنه نوسان گذاشت تا در مواقع خاص انعطاف پذیری لازم را داشته باشد؛ بنابراین باید مصلحت بازار را در نظر گرفت.
رئیس سازمان بورس گفت: سازمان بورس به شورای عالی بورس پیشنهاد خواهد داد تا یک بسته خاصی را برای دامنه نوسان در نظر بگیرد؛ اما به هر حال نظرات شورای عالی بورس متفاوت است.
سهامداران از طریق صندوق‌های سرمایه گذاری وارد بازار شوند
وی افزود: ما همواره به سهامداران پیشنهاد می‌دهیم که اگر می‌خواهند وارد بازار سرمایه شوند، مشاوره بگیرند و گزارشها را بخوانند و نسبت به سهم‌های انتخابی خود آگاه باشند. برای این گروه از افراد، روش‌های غیرمستقیم سرمایه گذاری در بورس را پیشنهاد خواهیم داد.
دهقان دهنوی گفت: سرمایه گذاری غیرمستقیم را می‌توان در صندوق‌های سرمایه گذاری دید؛ این در حالی است که باید نهادهای سرمایه گذاری را گسترش داد؛ ضمن اینکه امروز در جلسه هیأت مدیره بورس ۸ نهاد مالی را تصویب کرده‌ایم و به همکاران اعلام کرده‌ام که به سرعت نهادهای مالی را توسعه دهند.
وی اظهار داشت: قبل از اینکه به سازمان بورس بیایم، دبیر هیأت مقررات زدایی بودم و آنجا از سازمان بورس درخواست کردیم که اجازه ورود صندوق‌های سرمایه گذاری را بدهیم. از این پس مصوبات هیأت مدیره سازمان بورس را دنبال کنید و گزارش هم خواهیم داد که چه طور کار را سرعت خواهیم داد.
دستورالعمل کارگزاری‌ها بازنگری می‌شود
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: دستورالعمل کارگزاری‌ها بازنگری خواهد شد و تا فروردین و اردیبهشت کار بازنگری را صورت خواهیم داد و امیدواریم از اردیبهشت ۱۴۰۰ بتوانیم مجوز کارگزاری‌های جدید را صادر کنیم.
وی اظهار داشت: بازدهی بازار سرمایه در همه بازارها طی سنوات گذشته بسیار بالا بوده؛ پس سرمایه گذاری غیرمستقیم سودآوری بسیار بالایی دارد؛ پس مردم با نگاه بلندمدت به استفاده از صندوق‌های سرمایه گذاری رو بیاورند و خود را از دغدغه‌های روزانه بورس رها کنند.
دهقان دهنوی گفت: ماینینگ و استخراج رمزارز قانونی است ولی استفاده از رمزارز در خرید و فروش و راه اندازی سایت‌ها برای خرید و فروش غیرقانونی است؛ پس درخواست ما این است که مراجع نظارتی با تخلفات برخورد کنند.
وی افزود: بورس تلاطم زیادی را در سال جاری تجربه کرد؛ به این معنا که یک رشد تند و تیز و یک نزول قابل توجه را تجربه کرده است، پس اگر عواملی که در صعود و نزول را از هم جدا نکنیم، ممکن است در تحلیل خود دچار مشکل شویم؛ واقعیت آن است که انتظارات نسبت به آینده اقتصادی ابتدا به یک شکل بوده و پس از آن تغییر شکل داده است؛ ضمن اینکه تحولات اقتصادی نیز در بورس اثرگذار بوده است؛ قسمت دیگری از ماجرا هم البته مربوط به عوامل غیراقتصادی و بعضاً غیرلازم بوده که باید با آنها مقابله کنیم.
اعلام رقم برای شاخص از سوی سیاستمداران و مسئولان اشتباه است
دهقان دهنوی گفت: یکی از این عوامل اظهارنظرهای سیاسی است که اگرچه ممکن است از روی خیرخواهی باشد، اما بدون توجه به حساسیت‌ها و مناسبات بازار سرمایه صورت می‌گیرد؛ این در حالی است راجع به شاخص صحبت کردن از سوی مسئولان صحیح نیست.
وی افزود: بخش دیگری نیز راجع به قانونگذاری ها و مقررات گذاری ها در بازار سرمایه اشکال وجود دارد؛ ضمن اینکه نمی‌توان بر اساس آنکه در مجلس بودجه را افزایش دهیم، مناسبات سرمایه گذاری را دستخوش تغییر کرده و نرخ‌های سرمایه گذاری را غیرمتعارف تغییر دهیم.
دهقان دهنوی در خصوص صندوق پالایشی یکم گفت: نمی‌توان راجع به اطلاعات امروز راجع به تصمیمات دیروز قضاوت کنید. نباید طوری راجع به دولت کرد که گویی دولت از صندوق پالایشی یکم قصد کسب سود دارد. پس باید نوع اظهارنظر و قضاوت خود را بر اساس منطق و واقعیت صورت دهیم.
وی اظهار داشت: دولت آمده ۲۰ درصد زیر قیمت سهام خود را فروخته است، اما بعد از آن اتفاقاتی رخ داده و بر اساس تغییر شرایط اقتصادی قیمت بازار سهام نزول کرده است؛ این در حالی است که دولت وقتی که دارایکم را فروخته ۲۰ درصد زیر قیمت فروخته و اکنون بالای ۳۰ تا ۴۰ درصد سود دارد.
دهقان دهنوی گفت: ما قانونی در بازار سرمایه داریم که از ناشر می‌خواهیم حداقل یکسال قیمت زیر عرضه اولیه نیاید، پس جایی دولت به خاطر بازار سرمایه‌ای که کانال تأمین مالی در اقتصاد است از بازار سرمایه حمایت می‌کند و یک جا هم دستگاه‌های دولتی اقدام به عرضه اموال و دارایی‌های خود را عرضه می‌کند؛ پس دولت اینجا نقش ناشر دارد؛ پس از دولت انتظار داریم که در نقش ناشر به وظایف خود عمل کند.
رئیس سازمان بورس و اوراق ادامه داد: این فرضیه که دولت و سازمان بورس بازار سرمایه را صعود و رشد زیاد داده‌اند، پس الان هم باید آن را نزولی کند، غلط است. این در حالی است که انتظارات فعالان اقتصادی و عوامل اقتصادی را هم نباید در تحلیل‌ها نادیده گرفت.
وی افزود: چرا وقتی یک بازار بازدهی خوب داشته و منبعی برای تأمین مالی وجود دارد، دولتمردان مردم را تشویق به حضور در بازار نکنند؟
آینده بورس چه می‌شود؟
دهقان دهنوی بازار سرمایه را آینه اقتصادی دانست و گفت: اگر اوضاع اقتصادی بهتر شود، بورس هم بهتر خواهد شد؛ آنچه که چشم انداز اقتصادی است، رشد اقتصادی مثبت بوده و در مورد شرکتها نیز اطلاعات نشان می‌دهد که سود خوبی نصیب شرکتها شده است؛ ضمن اینکه می‌خواهیم ای پی اس ها را به شکلی که اطلاعات با قابلیت تصمیم گیری به مردم دهد، منتشر خواهیم کرد.
وی افزود: فروش سهام عدالت با توجه به شرایط بازار است و البته بر روی روش‌های غیرمستقیم نیز بهره برداری می‌کنیم تا سهامداران عدالت سهامداری خود را ادامه دهند؛ البته در حال کار کردن بر روی ابعاد آن هستیم.
دهقان دهنوی در خصوص فضای میان حقیقی‌ها و حقوقی‌ها در بورس گفت: حتماً در بین حقیقی‌ها و حقوقی‌ها افرادی وجود دارند که تخلف کرده‌اند و وظیفه سازمان بورس نیز این است که تخلفات آنها را شناسایی کند؛ بنابراین اگر حقوقی‌ها بخواهند منافع سهامداران خرد را تأمین نکند، با آن برخورد خواهد شد؛ این در حالی است که اکنون بخش عمده‌ای از خرید و فروش‌ها از سوی حقیقی‌ها صورت می‌گیرد.
رئیس سازمان بورس گفت: بازار سرمایه نیاز به آرامش دارد و سیاستمداران باید از تنش‌ها دوری کنند و حرف‌هایی نزنند که به شایعات دامن بزنند؛ پس نباید فکر کرد که سازمان بورس وضعیت سهامداران متضرر را نمی فهمد؛ بنابراین باید همه دست به دست دهند تا بازار سرمایه که مورد استقبال قرار گرفته برای اقتصاد و بلندمدت گسترش دهیم.
دهقان دهنوی گفت: حقوقی‌ها در بازار حضور دارند و مسئولیت پذیری لازم را باید داشته باشند؛ ضمن اینکه از حقوقی‌ها مطالبه خواهیم کرد که نسبت به مسئولیت‌های خود را پایبند باشند.
مهر
