دارایی‌های بلوکه شده ایران در اتحادیه اروپا چقدر است؟

محمدحسن دیده‌ور در مورد وضعیت تجارت با هلند اظهار داشت: تا 10 ماه منتهی به اکتبر 2020 تجارت ایران با اتحادیه اروپا 3 میلیارد و 600 میلیون یورو بوده است. از این حجم تجارت، تنها 600 میلیون یورو متعلق به صادرات بوده و 3 میلیارد یورو واردات انجام شده است. دومین مقصد صادراتی ایران در اتحادیه اروپا، هلند است که در این بازه زمانی صادراتی معادل 110 میلیون و 300 هزار یورو به این کشور صورت گرفته است.

وی ادامه داد: سهم هلند از کل ارزش صادرات به اتحادیه اروپا 18.2 درصد است. که قبل از آن آلمان بعنوان اولین مقصد صادراتی و بعد از آن (یعنی هلند) ایتالیا در رده سوم قرار دارد. طبق آمارها می‌توان گفت هلند در 9 ماهه سال 2019 نهمین مقاصد صادراتی ایران در اروپا بوده است، اما در مدت مشابه سال 2020 صادرات ایران به این کشور حدود 8 برابر شده و در نتیجه این کشور به جایگاه دومین مقصد عمده صادراتی ایران در اتحادیه اروپا انتقال یافته است.

دیده ور تصریح کرد: همچنین سومین مبدا واردات ایران در اتحادیه اروپا، هلند است. واردات از این کشور در 10 ماهه 2020 ارزشی معادل 298 میلیون و 500 هزار یورو داشته و سهم آن از کل واردات در 10 ماهه سال 2020 به 9.8 درصد می‌رسد.

عضو هیات مدیره اتاق بازرگانی ایران و هلند در مورد تاثیر تحریم‌ها بر تجارت دو کشور گفت: با وجود همه فشارها و تحریم‌ها، همکاری‌های تجاری ایران و اروپا به دلیل ریشه‌های همکاری‌های گسترده قبلی همچنان وجود دارد. در زمینه تجاری، کشور هلند سال‌های متمادی است که در میان پنج شریک اصلی ایران در اتحادیه اروپا قرار دارد. درست است که با توجه به وضعیت نامناسب اقتصادی ایران، سطح تجارت ایران و هلند در سال‌های اخیر کاهش داشته، اما این کشور مهم اروپایی همواره ثابت کرده خواهان رابطه‌ای باثبات و مطلوب با ایران است. این موضوع نشان می‌دهد، با وجود فشارها، همچنان ظرفیت بسیار جدی بین دو طرف وجود دارد.

وی ادامه داد: می‌توان به این نکته اشاره کرد که میزان واردات هلند از ایران در سال 2015 معادل 31 میلیون یورو بوده است که در سال 2016 به 252 میلیون یورو و در سال 2017 این رقم 591 میلیون یورو شده است و در سال 2018 به 202 میلیون یورو افزایش یافته است. متاسفانه پس از آغاز تحریم‌های جدید در سال 2019 به 14 میلیون یورو تنزل پیدا کرده و در 10 ماهه سال 2020 تا ماه اکتبر این رقم فقط 37 میلیون یورو می‌باشد.

دیده‌ور تصریح کرد: همچنین در مورد صادرات هلند به ایران در سال‌های 2016 میزان صادرات این کشور به ایران 706 میلیون یورو، سال 2017 رقم 1061 میلیون یورو و 2018 این رقم 718 میلیون یورو بوده که در سال 2019 به 463 میلیون یورو و در سال 2020 به 285 میلیون یورو کاهش پیدا کرده است. به عبارت دیگر در سال 2016، 2017 و 2018 آثار برداشتن تحریم‌ها نمایانگر افزایش تجارت بین دو کشور می‌باشد و در سال‌های 2019 و 2020 به علت تحریم‌های مجدد کاهش چشمگیری مشاهده می‌شود.

وی در پاسخ به این پرسش که چه برنامه‌ای برای گسترش تجارت با این کشور دارید؟ اظهار داشت: طی دو سال گذشته به دلیل تحریم‌های آمریکا، تنش در منطقه دو همه‌گیری ویروس کرونا سطح تجارت اتحادیه اروپا و ایران کاهش قابل توجهی داشته و بر همین اساس بر لزوم فعال شدن بیشتر اینستکس تاکید می‌شود. می‌توان گفت در صورت آماده بودن همه شرایط بخصوص برداشتن تحریم‌های یکجانبه آمریکا، کشور هلند و شرکت‌های آن آماده سرمایه‌گذاری در زمینه‌های صنایع نفت و گاز، انرژی‌های تجدیدپذیر، کشاورزی و صنایع مرتبط و نیز دامپروری و گرایش‌های مرتبط با آن را دارا هستند.

این عضو اتاق بازرگانی تهران اظهار داشت: همچنین پیشنهاد برای مرحله پس از بازگشت به برجام، می‌تواند «تهیه نقشه راه» توسط اتاق بازرگانی ایران باشد؛ به این ترتیب که برای ارتباطات دوسویه میان ایران و تمامی کشورهای اتحادیه اروپا (از جمله هلند) چهارچوب‌های مشخص و پیشنهادی جهت تجارت در نظر گرفته شود. در این نقشه راه، شناسایی موانع احتمالی تجارت و نیز چاره‌اندیشی برای رفع آنها می‌تواند از ارکان اصلی در نظر گرفته شود.

وی در مورد پول های بلوکه شده ایران در کشورهای اروپایی گفت: به دلیل فروش اکثریت نفت ایران به کشورهای آسیایی همانند ژاپن، چین و کره جنوبی، بیشترین میزان پول‌های بلوکه شده ایران نیز در این کشورها قرار دارند. از این رو، دارایی‌های کمتری از ایران در اتحادیه اروپا بلوکه شده است که در این میان می‌توان به حدود 1.7 میلیارد دلار در لوکزامبورگ اشاره کرد. به دلیل نزدیک‌تر شدن دیپلماسی ایالات متحده با اتحادیه اروپا در دوره بایدن، می‌توان همین مقدار را نیز با رایزنی فعال با کشورهای اروپایی، به سادگی به چرخه اقتصاد ایران باز گرداند.

بی‌شک آمدن دولت جدید آمریکا قدمی مثبت به جلو در رفع تحریم‌های یکجانبه دولت قبلی (ترامپ) است و امید است که دولت جدید آمریکا به تدریج تحریم‌ها را برداشته و راه برای تجارت ایران با هلند باز شود. ولی باید به این نکته توجه کرد که با خواسته‌های دولت بایدن و شروط مطرح شده از سوی ایران، بازگشت به برجام زمان‌بر بوده و به سادگی امکان‌پذیر نخواهد بود.امیدواریم پس از رفع مشکل تحریم‌ها و همچنین پیوستن ایران به FATF تجارت دوجانبه در کشور افزایش چشمگیری داشته باشد.

ایلنا