دکتر همتی رئیس کل بانک مرکزی اخیرا پیرامون سیاست‌های ارزی این بانک در یادداشتی اظهار داشت: بانک مرکزی همچنان اعتقاد راسخ دارد که، نرخ ارز باید توسط سازوکار بازار و مستقل از سیاست‌های مالی و بودجه ای تعیین شود و انتظار دارد که با تصحیح انتظارات و تخیله اثر شوک‌های سیاسی، نرخ ارز در مسیر اصلاح توسط ساز و کار بازار قرار گیرد.
محمد لاهوتی؛ رییس کنفدراسیون صادرات ایران در اینباره با اشاره به سخنان رئیس کل بانک مرکزی در خصوص سازوکار بازار در تعیین نرخ ارز اظهار داشت: این موضوع که عرضه و تقاضا در تعیین نرخ ارز نقش اساسی دارد، یک واقعیت اقتصادی است که اقتصاددان و یا هر کارشناس و فعال اقتصادی به آن ایمان دارد و به هر حال قیمت واقعی بر اساس عرضه و تقاضا در بازار شکل خواهد گرفت. سیاست بانک مرکزی هم بر اساس قوانین مصوب در کشور، کنترل نقدینگی و مهار تورم و حفظ ارزش پول ملی است. به همین جهت است که در بعضی از مواقع بانک مرکزی شرایط مدیریتش برای ارز ممکن است متفاوت شود.
لاهوتی افزود: به این معنی که وقتی منابع ارزی کم می شود و عرضه در بازار کمتر از تقاضا می‌شود ناخودآگاه قیمت ارز افزایش پیدا می کند و بر اساس قانون مدیریت شناور که بانک مرکزی باید نرخ ارز را در یک کانال مشخص، کف و سقف آن را تعیین کند، به ناچار مجبور می‌شود سیاست‌هایی را اتخاذ کند که شاید خودش هم علاقه مند به آن نباشد، مثل همین موضوع چند نرخی که در سال های گذشته تجربه کردیم و کماکان اقتصاد ایران با این چالش مواجه است که ارزهای چند نرخی شرایط اقتصادی را تحت تاثیر خودشان قرار می‌دهند و در بعضی از مواقع ایجاد رانت و فساد می کند، لذا از این جهت است که بانک مرکزی معتقد است که نرخ ارز باید بر اساس عرضه و تقاضا تعیین شود و اگر این اتفاق بیفتد قطعاً تک نرخی شدن ارز محقق می شود و موضوعی که سال هاست که پیش بینی می شود که اتفاق بیفتد، ولی هنوز اتفاق نیفتاده است.
وی اظهار داشت: لذا تک نرخی شدن ارز هم فاکتور های خاص خودش را دارد به این معنی که ضمن مدیریت واردات و مدیریت منابع ارزی و صیانت از منابع ارزی، عرضه ارز باید به میزان تقاضایی که در جامعه وجود دارد حالا چه تقاضای واقعی و چه تقاضای کاذب که در بعضی از مواقع در بازار اتفاق می‌افتد، باید باشد تا موضوع عرضه و تقاضا بتواند بازار را تنظیم کند در غیر اینصورت اگر تقاضا به هر دلیلی چه شوک روانی و چه تقاضای کاذب افزایش پیدا کند و عرضه به میزان کافی نباشد آن وقت نرخ‌ها آنقدر بالا خواهد رفت که باز بانک مرکزی مجبور خواهد شد مجدداً به بازار ورود پیدا کند و برای کنترل حفظ قدرت خرید مردم مجدداً شرایط را تغییر دهد؛ بنابراین این بحث که عرضه و تقاضا قیمت را تعیین می‌کند یک موضوع به رسمیت شناخته شده در اقتصاد هست ولی باید فاکتورها و زیرساخت ها و بسترهای آن فراهم باشد تا منجر به شسکت نشود و آن اتفاقی که در خصوص ارز ۴۲۰۰ تومانی اتفاق افتاد، مجدداً تکرار نشود.
ایبِنا
