علی سعدوندی با اشاره به اعلام دولت مبنی بر افزایش درآمدهای نفتی طی ماههای گذشته از یک سو و احتمال شکلگیری بیماری هلندی گفت: مهمترین مشکلی که اقتصاد ایران طی ۵۰ سال گذشته با آن مواجه بوده، بکارگیری ناصحیح منابع حاصل از فروش نفت است؛ چراکه سیاستگذاران و دولتمردان از درآمد نفتی به عنوان دینامیت برای تخریب اقتصاد استفاده کردهاند و روشی که کشورهای دنیا در هزینهکرد درآمدهای نفتی خود مورد استفاده قرار میدهند را پیاده نمیکنند.
این کارشناس مسائل اقتصادی افزود: از این نوع هزینهکرد درآمدهای ارزی کشور، در ادبیات اقتصاد به عنوان نفرین منابع یاد شده است؛ یعنی منابع ارزی که میتواند در داخل کشور منجر به ایجاد ارزش افزوده و رشد بیشتر اقتصادی شود، در خدمت بخش واقعی اقتصاد قرار نمیگیرد و صرف واردات بیهدف میشود.
وی تصریح کرد: اینکه درآمد ارزی، صرف واردات شود به این معنا است که دولت در جایی به کالاهای خارجی که قابلیت تولید دارند، یارانه میدهد؛ در حالی که تولیدکننده داخلی قابلیت تولید آن کالا را دارد.
سعدوندی اظهار داشت: یک سر دیگر آسیب شکل گیری بیماری هلندی، صنعت زدایی است؛ به این معنا که درگیری اقتصاد ایران با این بیماری، تولید ملی را زمینگیر و ناتوان در رقابت میکند.
این کارشناس اقتصادی با تاکید بر اینکه افزایش درآمدهای نفتی نباید منجر به ارزپاشی جهت کاستن از نرخ ارز و واردات شود، گفت: اگر درامد نفتی افزایش یافته باید صرف توسعه زیرساختها و تکمیل پروژههای عمرانی و تشکیل سرمایه ثابت شود؛ یعنی همان کاری که نروژ با درآمدهای نفتی خود انجام میدهد و آن را صرف سرمایهگذاری کرده و از آثار مثبت آن به نفع منافع ملی و تولید داخلی بهرهبرداری میکند.
این تحلیلگر مسائل اقتصادی خاطرنشان کرد: منافع حاصل از ورود ارزهای خارجی به کشور باید در کل اقتصاد ایران پخش شود؛ چراکه در غیر این صورت به تولید صدمه خواهد زد؛ اما تنها مسیری که سبب حمایت از تولید و رقابتی تر شدن کالاهای ایرانی در بازارهای داخلی و خارجی خواهد شد، بکارگیری این منابع در توسعه زیرساختهاست.
دولت از ارزپاشی اجتناب کند
وی اظهار داشت: توصیه مؤکد به دولت، اجتناب از ارزپاشی است؛ چراکه این سیاست ظرف ۵۰ سال گذشته در اقتصاد ایران همواره آثار مخربی داشته است.
وی توضیح داد: اگر دولت از محل افزایش درآمد نفتی، اقدام به ارزپاشی کرده و نرخ ارز را پایین بیاورد، مجدد شرایطی که پس از برجام از سوی مردم و طبقه متوسط جامعه تجربه شد، بروز خواهد کرد؛ به این معنا که وضعیت معیشت مردم بهتر نخواهد شد بلکه تنها قشر محدودی از کشور بهبود را تجربه خواهند کرد اما در عوض، تولید داخلی در حوزههای مختلف صنعتی که طی امسال با واقعی شدن نرخ ارز، جان گرفته و شاهد افزایش چشمگیر آنها بودیم، بار دیگر زمین خواهند خورد.
سعدوندی با اشاره به سخنان رئیس جمهور و رئیس دفتر وی مبنی بر کاهش نرخ ارز تصریح کرد: ارزپاشی به منظور کاستن از قیمت ارز، منجر به فشرده شدن مجدد نرخ ارز خواهد شد که یک اشتباه سیاسی از سوی دولت است؛ برداشت دولت این است که کاهش نرخ ارز میتواند شرایط اقتصادی را در آستانه انتخابات بهبود ببخشد؛ در حالی که این صرفاً یک نگاه عوام فریبانه است که متأسفانه دولت در حال حرکت به سمت آن است.
سعدوندی گفت: بسیاری از صنایع کشور با توجه به واقعی شدن نرخ ارز، علیرغم شدیدترین تحریمها رشد کردند و نباید با کاهش دستور نرخ ارز از طریق ارزپاشی، فرصت شکوفایی را از صنایع داخلی سلب کنیم.
مهر