نگارعلی_ اردیبهشت سال ۹۷ رئیس جمهور پیشین آمریکا با خروج از برجام در اولین اقدام خود شرکتهای خودروسازی ایران را تحریم کرد و سد راه تجارت سایر کمپانیهای خودروسازی با ایران شد.
پس از برجام شرکتهای زیادی از فرانسه به ایران آمده بودند و شروع به سرمایهگذاری مستقیم در کشور کرده بودند. پژو و رنو د خودروساز شناخته شده در این قالب بودند. حتی رنو برنامه افزایش سرمایهگذاری تا یک میلیارد دلار را در همان دوره به ایران ارائه کرده بود اما تشدید تحریمهای آمریکا پس از خروج ترامپ از برجام، این شرکتها را مجبور به ترک ایران کرد.
از جمله شرکتهای خودروسازی که پس از این تصمیم دونالد ترامپ از ایران خارج شدند میتوان به پژو، سیتروئن و رنو از فرانسه، اسکانیا و ولوو از سوئد وهیوندایی و کیا از کره اشاره کرد؛ این شرکتهای خودروسازی در شرایطی از ایران رفتند که برخی از آنها با شرکتهای خودروساز کشور قرارداد همکاری مشترک امضا کرده بودند.
محمدرضا نجفی منش عضو هیات رئیسه اتاق ایران و فرانسه در گذشته گفته بود که به محض اینکه شرایط برای حضور این دو شرکت در کشور فراهم شود و راه باز شود آنها به ایران خواهند آمد. به گفته وی شرکت های رنو و پژو همواره علاقه بالایی به حضور در بازار ایران نشان دادهاند و بیتردید با فراهم شدن شرایط ، نسبت به بازگشت به ایران اقدام میکنند.
رنو و پژو با چشم گریان از ایران رفتند
حال اما زمزمههایی در خصوص احتمال بازگشت این شرکتها پس از تغییر شرایط به گوش میرسد. این بار اما مقامومتی جدی برابر بازگشت بی قید و شرط این شرکتها وجود دارد.
نایب رییس انجمن قطعه سازان در خصوص احتمال بازگشت شرکای خارجی به صنعت خودرو گفته است: از این پس شرط ایران برای همکاری با خارجی ها ، پذیرفتن تولید خودرو با سطح بالای داخلی سازی است.
به نظر میسد پاسخ وی نوعی اعلام مواضع ایران در دوران پیشرو در قبال شرکتهای خودروسازی باشد. اصغر خسروشاهی در نشستی خبری تاکید کرده است: از آن جا که پژو و فیات با سرمایه گذاران آمریکایی اقدام به ایجاد جویت ونچر کرده ممکن است در صورت برجامی دوباره، دیگر سیاست قبلی را نداشته باشد ضمن آن که ایران نیز رویکرد قبلی را نسبت به این شرکت نخواهد داشت.نایب رییس انجمن قطعه سازان با تاکید بر این که از این پس شرط ایران برای همکاری با خارجیها ، پذیرفتن تولید خودرو با سطح بالای داخلی سازی است، تصریح کرد: بررسیها نشان می دهد که شرکتهای چینی برای ورود به بازار ایران بسیار راغب هستند و احتمال میرود شرکتهای اروپایی در این مرحله وارد بازار ایران نشوند.خسروشاهی ادامه داد: سیاست ایران نیز نباید این باشد که بازار به راحتی در اختیار خارجیها قرار گیرد بنابراین بهترین گزینه فعلی برای همکاری، شرکت های چینی دارای فناوری تولید خودرو به صورت جوینت ونچر است.
پیشبینی آینده روابط خودرویی ایران و چین
مجیدرضا حریری، رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین نیز درباره همکاریهای آتی ایران خوشبین است . وی هر چند تاکید دارد امضای قرارداد 25 ساله ایران و چین در حال پیگیری است و هنوز به مرحله عملی نرسیده است، اما برخی از مفاد منتشر شده از موارد در حال مذاکره به مساله همکاریهای خودرویی اختصاص دارد . چینیها علاقه خود به حضور در بازار بزرگ خودرو در ایران را اثبات کردهاند به طوری که در حال حاضر به هر حال تنها شرکت خارجی خودرویی که در ایران سرمایهگذاری مستقیم کرده، شرکت «چری» چین است.
از طرف دیگر برخی از کارشناسان مسائل بین الملل نسبت به بازگشت شرکای تجاری اروپایی به کشور بسیار خوشبین هستند و بنابر عقیده آنها اروپاییها در بحث بازگشت به خودروسازی ایران در صورت احیای برجام، چندان به این نکته فکر نمیکنند که در آینده چه اتفاقاتی خواهد افتاد، بلکه شرایط حال را در نظر میگیرند و از آنجا که خروج دونالد ترامپ از برجام یک استثنا بوده و احتمال رخداد چنین اتفاقی برای بار دوم بسیار پایین است احتمال اینکه شرکای تجاری اروپایی به ایران بازگردند بسیار زیاد است.