حمید زادبوم صبح امروز در نوزدهمین نشست هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران در مورد موافقتنامه اوراسیا اظهار داشت: این موافقتنامه اولین‌بار در سال ۱۹۹۹ بین بلاروس، قزاقستان، تاجیکستان و روسیه امضا شد و اولین‌بار فکر تشکیل اتحادیه اقتصادی اوراسیا در سال ۱۹۹۴ توسط رئیس‌جمهور قزاقستان اعلام شد که ۲۰ سال بعد یعنی در سال ۲۰۱۵ این اتحادیه آغاز به کار کرد که در ابتدا فقط بلاروس، قزاقستان و روسیه عضو این اتحادیه بودند و در ادامه ارمنستان و قرقیزستان نیز به آن اضافه شدند.
رئیس سازمان توسعه تجارت ادامه داد: هدف از تشکیل این اتحادیه، ایجاد فضای واحد اقتصادی و ترویج رقابت سالم بود. نرخ بیکاری این اتحادیه ۵.۴ درصد و سرانه درآمد آن ۲۷ هزار دلار است که رتبه اول استخراج نفت و گاز و تولید انرژی برق را دارا است. همچنین رتبه پنج تولید فولاد نیز برای این اتحادیه است البته اتحادیه اوراسیا را نمی‌توان با اتحادیه اقتصادی اروپا مقایسه کرد چرا که هنوز اوراسیا به آن تکامل نرسیده است.
زادبوم افزود: اتحادیه اقتصادی اوراسیا ۸۵۰ میلیارد دلار با کشورهای دنیا تجارت دارد که ۵۱۸ میلیارد دلار صادرات و ۳۳۱ میلیارد دلار واردات را شامل می‌شود و سهم ایران ۲.۵ میلیارد دلار است که از این میزان، یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار صادرات به ایران و ۸۲۳ میلیون دلار صادرات از ایران است.
وی گفت: ۸۰ درصد صادرات اوراسیا به ایران، محصولات کشاورزی به ویژه غلات و ۶۸ درصد صادرات ایران به اوراسیا، محصولات کشاورزی به ویژه میوه و خشکبار است.
آغاز تجارت آزاد با اوراسیا از آبان ۱۴۰۱
رئیس سازمان توسعه تجارت در ادامه با اشاره به تجارت آزاد گفت: ترکیه فقط با ما موافقتنامه ترجیحی دارد اما با بقیه به دنبال تجارت آزاد است. به طور کلی، کشورهای توسعه‌یافته، تجارت آزاد را ترجیح می‌دهند؛ تجارت آزاد به معنی حذف موانع تعرفه و غیرتعرفه‌ای است که در مرحله بعدی، اتحادیه گمرکی تشکیل می‌شود که از این طریق، تعرفه‌های مشترکی در برابر کشورهای ثالث می‌توان ایجاد کرد. به عنوان مثال، ترکیه عضو اتحادیه گمرکی اروپا است؛ پس از اتحادیه گمرکی، بازار مشترک مرحله بعدی تجارت آزاد است که حرکت آزادانه در سطح منطقه را مجاز می‌کند. اتحادیه اقتصادی نمونه بارز این نوع تجارت است.
زادبوم با اشاره به روند مذاکره ایران و اوراسیا برای تجارت آزاد اظهار داشت: پنجم آبان ۹۸ موافقتنامه میان ایران و اوراسیا امضا شد. ماه گذشته از دولت برای انجام مذاکرات تجارت آزاد با اوراسیا مجوز گرفتیم که در صورت به نتیجه رسیدن مذاکرات، از آبان ۱۴۰۱ تجارت آزاد با اوراسیا آغاز می‌شود که می‌توانیم از این طریق موانع تعرفه‌ای را حذف کنیم.
معاون وزیر صمت افزود: تجارت آزاد به حدی اهمیت دارد که حتی سنگاپور که تعرفه صفر اعمال کرده، باز هم برای تجارت آزاد با اوراسیا وارد مذاکره شده است درحالی‌که تعرفه ما ۱۹ درصد به بالا است.
وی تصریح کرد: موافقتنامه تجارت آزاد ۹ فصل دارد که درواقع می‌تواند یک گام تمرینی برای ایران جهت ورود به عرصه تجارت باشد.
زادبوم گفت: به عنوان مثال در ماده ۶ موافقتنامه به موضوع گفتگوی تجاری اشاره شده که در مهر ۹۸ اتاق بازرگانی ایران با شورای تجارت اوراسیا این توافقنامه را امضا کرد تا فضا برای تجار جهت گفتگو باز شود.
رئیس سازمان توسعه تجارت افزود: سه کارگروه در این موافقتنامه برای گشایش مسیرهای تجارت آزاد تشکیل شده که بالاترین مرجع مذاکرات، کارگروه مشترک است. همچنین سه کارگروه جدید شامل همکاری‌های گمرکی، اقدامات فنی فراراه تجارت و استاندارد و اقدامات بهداشتی تشکیل شده است. دو کارگروه فرعی‌تر هم شامل کارگروه بانکی و حمل و نقل و ترانزیت تشکیل شده است.
مهر
