تجربه تحریمهای یک دهه گذشته نشان میدهد یکی از اهداف کانونی و مؤثر در راهبرد تحریمی آمریکاییها تضعیف ارزش پول ملی است. بنابراین، تمرکز اصلی راهبرد خنثیسازی تحریم، باید توجه به چگونگی حفظ و ایجاد ثبات در ارزش پول ملی باشد.
برخی کارشناسان اقتصادی معتقدند که برای بهبود ارزش ریال و تقویت ارزش پول ملی، نباید تنها نگاه به بیرون داشت و انتظار داشت که با افزایش درآمد ارزی و فروش نفت، ارزش دلار کاهش یافته و ریال تقویت شود. محمد واعظ برزانی، استاد دانشگاه اصفهان در گفتوگو با ایبِنا، برای تثبیت ارزش پول ملی سه دسته اقدامات اصلاح ساختار اقتصادی، اصلاح رفتار ارزی و چارهاندیشی علمی برای مواجه با عوامل اخلالگر بیرونی را ضروری دانست.
این استاد دانشگاه گفت: ما در ارتباط با بازار ارز، تحت تاثیر یک سری عوامل ساختاری، رفتاری و مجموعهای از عوامل اخلالگر بیرونی هستیم که یک نمونه این عوامل اخلالگر بیرونی، اتاق جنگ اقتصادی آمریکا یعنی اوفک است.
وی ادامه داد: اما در خصوص عوامل ساختاری، باید سیاستهای اقتصادی کلان به گونهای طراحی شود که از یک طرف، نرخ رشد حجم پول در کشور ما از متوسط نرخ رشد حجم پول در کشورهای اصلی طرف تجاری ما بیشتر نشود و در طرف دیگر، نرخ رشد اقتصادی ما از متوسط نرخ رشد اقتصادی کشورهای اصلی طرف تجاری ما کمتر نشود.
وی با بیان اینکه حجم پول و رشد اقتصادی دو متغیر بنیادی در حوزه اقتصاد کلان هستند که رفتار بلندمدت ما را در زمینه نرخ ارز شکل میدهند، افزود: در حوزه متغیرهای رفتاری باید به گونهای عمل کرد که آرامش، اعتماد و صبوری در بازار ارز رایج و شایع شود.
واعظ برزانی خاطرنشان کرد: همچنین در حوزه عوامل اخلالگر با منشا بیرونی باید از طریق مجموعه اقدامات تنظیمگرانه بازار در کنار اقدامات امنیتی لازم، تمرکز بانک مرکزی و نیروهای امنیتی و اطلاعاتی روی شبکههای اصلی سازماندهیشدهای باشد که در بازار ارز به فعالیتهای سوداگرانه میپردازند.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه تمرکز روی زیرشاخهها و یا پادوهای میدانی و خیابانی اقدام اساسی و بازدارندهای نیست، تصریح کرد: مجموعه این سه لایه اقدامات ذکر شده، میتواند نرخ ارز را تثبیت کند و ارزش پول ملی ما را افزایش دهد.
واعظ برزانی یادآور شد: البته افزایش ارزش پول ملی نباید غیرواقعبینانه پیشبینی شود، به این معنا که اگر در سال آینده، مجموعه سه دسته اقدامات ذکر شده به طور موفق روی بازار ارز تاثیر بگذارند، ما شاهد برگشت نرخ ارز برای هر دلار آمریکا به زیر ۲۰ هزار تومان خواهیم بود و این به معنای تثبیت نرخ ارز است.
وی افزود: در این زمینه اقدامات تکمیلی تجاری و ترتیبات مناسب تخلیه ارزی را هم نباید از نظر دور داشت. این اقتصاددان همچنین در پاسخ به این سوال که حذف صفر از واحد پولی تاثیری بر ارزش پول ملی دارد، گفت: خیر، این امر به هیچ وجه تاثیر واقعی ندارد و فقط میتواند در زمان اجرا تاثیر محدود روانی داشته باشد که لازمه اقدامات اقتصادی موازی است.
ایبِنا