«موراشین جوان» با بیان اینکه سامانه نیما ( نظام یکپارچه معاملات ارزی) به صورت رسمی از اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۷ شروع به فعالیت کرده و بستری برای خرید و فروش ارز را فراهم کرده است، افزود: بازیگران این سامانه در قالب چهار گروه کلی دسته‌بندی می‌شوند، گروه نخست شامل وارد کننده‌های کالا خدمات که نقش متقاضیان را به عهده دارند، گروه دوم صادرکننده‌های کالا و خدمات که ارز حاصل از صادرات خود را به این سامانه عرضه می‌کنند، گروه سوم واسطه‌گرها شامل بانک‌ها و صرافی هستند که منابع ارزی را از عرضه‌کنندگان خریداری می کنند، به واردکنندگان که متقاضیان ارز هستند به فروش می‌رسانند و تبادلات بین آنها را راحت‌تر می‌کنند، بازیگر چهارم هم سیاستگذار ارزی یا بانک مرکزی است.
وی با اشاره به اینکه از آنجا که در سامانه نیما طیف وسیعی از صرافی‌های تضامنی و بانکی حضور دارند که می‌توانند عرضه‌کننده‌ها را به متقاضیان ارز متصل کنند، گفت: عمده‌ترین کارکرد سامانه نیما تسهیل تامین ارز است، همچنین سامانه نیما این امکان را برای کلیه فعالان اقتصادی فراهم می‌کند تا به طور شفاف اطلاعات عرضه و تقاضای ارز را در اختیار داشته باشد و نسبت به برنامه‌ریزی فعالیت خود اقدام کنند.
جوان افزود: از سوی دیگر این سامانه به نوعی چراغ راه سیاستگذار ارزی است، چرا که سیاست‌گذاری ارزی با مشاهده روند عرضه و تقاضای ارز در سامانه نیما و مقایسه آن با نقشه ارزی برنامه‌ریزی شده برای کشور می‌تواند در صورت لزوم وارد عمل شده و تعادل را در بازار ثانویه برقرار کند.
این کارشناس بازار ارز با بیان اینکه مشخص بودن همه عرضه‌ها و تقاضاها به صورت یکجا ما را به سمت نرخ تعادلی سوق می دهد، گفت: از آنجا که کلیه عرضه‌کنندگان و متقاضیان واقعی و کلان ارز در این بازار حضور دارند، عرضه و تقاضای ارز به صورت عمده و شفاف در این بازار انجام می‌شود و نرخ این بازار به نرخ واقعی ارز نزدیکتر خواهد بود؛ بنابراین می‌توانیم بگوییم کشف نرخ واقعی ارز کارکرد دیگر سامانه نیما است.
وی در خصوص نقش سامانه نیما در دوران تحریم گفت: نزدیک شدن نرخ ارز نیما به نرخ بازار آزاد، موجب شده است تا صادرکنندگان تمایل بیشتری به عرضه ارز خود در این سامانه داشته باشند؛ بنابراین در شرایط سخت تحریم کنونی که منابع ارزی کشور به شدت محدود شده است، بازگشت ارز حاصل از صادرات غیرنفتی در بستر سامانه نیما کمک زیادی به تامین ارز واردات موردنیاز کشور کرده و به بانک مرکزی و سیاستگذاران کشور اجازه داده تا با دست بازتری به مدیریت عرضه و تقاضای ارز در کشور بپردازند.
جوان با اشاره به اینکه بازار نیما در جلوگیری از خروج سرمایه نیز نقش مهمی داشته است، ادامه داد: در واقع ارز حاصل از صادرات کشور از طریق سامانه نیما به واردات کالاها و خدماتی اختصاص داده می‌شود که ثبت سفارش آنها توسط وزارت صمت و براساس نیازهای وارداتی کشور انجام می‌شود؛ بنابراین ارزهای حاصل از صادرات صرف قاچاق و خروج سرمایه نمی‌شوند.
این کارشناس ارزی افزود: همه فعالان نیما در چارچوب مقررات ارزی کشور فعالیت می‌کنند و بانک مرکزی هیچگونه قراردادی با صادرکننده یا وارد کنند برای مبادله ارز ندارد و در مقام تایید و رد قراردادهای صادرکنندگان و واردکنندگان نیست؛ به عبارت دیگر اگرچه بانک مرکزی به عنوان سیاستگذار و یکی از بازیگران سامانه نیما می‌تواند نقش عرضه کننده ارز را در مواقع لزوم داشته باشد اما به این معنا نیست که بانک مرکزی در معاملات نیما دخالت داشته و آنها را تایید یا رد می‌کند.
ایرنا
