سامانه جامع تجارت از مردادماه سال ۱۳۹۵ فعالیت خود را در بخش های مختلف با فرآیند ثبت سفارش چند گروه کالایی به‌طور رسمی آغاز کرد و به صورت مرحله ای، ثبت سفارش کالاها به این سامانه و بخش تجارت فرامرزی منتقل شد، این فرآیند به نحوی بود که در پایان سال ۱۳۹۶ تمام تعرفه‌های ثبت سفارش به سامانه جامع تجارت انتقال یافته بود.
سامانه جامع تجارت برای تسهیل‌کردن فرآیند امور بازرگانی راه‌اندازی شد، زیرا بوروکراسی سابق اداری نمی توانست بیش از این پاسخگوی دنیای مدرن تجارت جهانی باشد.
هدف از راه اندازی این سامانه نیز که از برنامه‌های دولت دوازدهم برای دستیابی به دولت الکترونیک محسوب می‌شود، کاهش فساد در اقتصاد و تجارت، کاهش پیچیدگی‌ها، تسهیل و تسریع در انجام امور تجارت بین‌الملل، یکپارچه‌سازی و نظارت بر فرآیندها و پل ارتباطی تجار و بازرگانان با دستگاه‌های مربوطه در زمینه تجارت بین‌الملل بود که با انجام اموری مانند ثبت سفارش کالا، اخذ مجوزهای ورود و استعلام کارت بازرگانی، گامی در این راستا برداشته است.
از دیگر اهداف راه‌اندازی سامانه جامع تجارت علاوه بر یکپارچه سازی و نظارت بر فرآیند تجارت، ایجاد درگاه واحد برای بازرگان و فعالان تجاری بود تا درخواست را از آنها دریافت و بین دستگاه های متولی در لایه حاکمیت منتشر کند.
از اوایل سال ۱۳۹۷ موضوع رصد کالاهای اساسی مطرح شد که بر اساس آن بخش تجارت داخلی سامانه جامع تجارت در دستور کار قرار گرفت که رهگیری کالاها را در این درگاه برای جلوگیری از عرضه خارج از شبکه، افزایش بی‌رویه قیمت ها و کمبود کالا در سطح عرضه ممکن می سازد.
در ماه های اخیر «علیرضا رزم حسینی» وزیر صنعت، معدن و تجارت در بازدید از فعالیت سامانه جامع تجارت، آن را یکی از مسیرهای مقابله با فساد، رانت‌خواری و حذف امضاهای طلایی، با کاهش مراجعه حضوری معرفی کرده بود.
وی همچنین تأکید کرده بود که بروکراسی اداری مخل توسعه است و اراده بر این است تا بخشی از بروکراسی مربوط به وزارت صنعت، معدن و تجارت به تدریج حذف شود و تولید و تجارت فارغ از دیوان سالاری دولتی رشد و ارتقاء یابد.
همچنین حمید زادبوم رییس کل سازمان توسعه تجارت ایران، بهره‌برداری از این سامانه را مساوی با حذف دخالت افراد و سلایق اشخاص دانسته که به موجب آن تجارت خارجی ایران در تراز جهانی قرار می‌گیرد.
وی افزایش سرعت عمل در تجارت خارجی را از دیگر مزایای سامانه جامع تجارت دانسته که می تواند در شاخص های مرتبط با زمان در تجارت جهانی رتبه ایران بهبود و ارتقا یابد.
معاون وزیر و رییس کل سازمان توسعه تجارت ایران گفته است: انجام فرآیندهای کاری صادرکنندگان و واردکنندگان در این سامانه تسهیل و هزینه ها برای تجار کاهش خواهد یافت و به حداقل می‌رساند.
معاون وزیر و رییس کل سازمان توسعه تجارت ایران با بیان اینکه سرعت و دقت بیشتر در انجام فرآیندها از مزایای دیگر این سامانه است، خاطرنشان کرد: شرایط ارزی کشور و شرایط تجارت و اقتصاد با شیوع ویروس کرونا نیاز به سامانه جامع تجارت را بیشتر مشهود کرده است.
سامانه جامع تجارت روز ۱۰ آذرماه به حضور مسئولان مربوطه به دست رییس جمهوری افتتاح شد و مورد بهره برداری قرار گرفت تا از این پس تمام امور تجاری و توزیعی کالاها از طریق این درگاه و بدون مراجعه حضوری در کوتاه‌ترین زمان انجام شود.
با راه اندازی سامانه جامع تجارت بسیاری از مشکلات تجاری ناشی از عدم شفافیت، انحصارگرایی، ناهماهنگی در امور صادرات و واردات، رفع شده و از قاچاق کالا و فساد اقتصادی ممانعت خواهد شد.
بر همین اساس، رییس جمهوری در سخنانی اظهارداشت: بهره برداری از این سامانه جزو آرزوهای مهم دولت بود که می تواند مبارزه با قاچاق را تسهیل و از سوء استفاده های احتمالی جلوگیری کند.
وی افزود: ۷۰ درصد این سامانه قابل دسترسی است و ۳۰ درصد باقی مانده که مربوط به سامانه انبارهای دولتی، گمرکات و بنادر می شود تا ۱۱ بهمن ۹۹ تکمیل خواهد شد تا به طور کامل مورد بهره‌برداری قرار بگیرد.
با پیوستن نهادهای مربوطه به سامانه جامعه تجارت امکان تمام فعالیت های مرتبط با تجارت فراهم می شود و می تواند مانعی قاطع در مقابل رانت در اقتصاد باشد زیرا همه افراد باید پاسخگوی عملکرد خود در تجارت باشند.
با راه اندازی کامل سامانه در نیمه بهمن ماه، تمام مراحل تجارت بر روی آن قابل پیگیری و مشاهده خواهد شد.
ایرنا
