این خانم واکسن کرونای دانشگاه "آکسفورد" را طراحی کرده است

سالها پیش هنگامی که گیلبرت مقطع دکترای خود را می‌گذارند با اینکه از علوم مختلف اطلاعات متنوعی داشت اما متوجه شد کاری که انجام می‌دهد کار مورد علاقه اش نیست. او در جوانی رشته علوم زیستی را در "دانشگاه آنگلیای شرقی"(University of East Anglia) خوانده بود و تجربه‌های زیادی از تحصیل در این رشته به دست آورده بود اما هنگامی که برای مقطع دکترا به "دانشگاه هال" انگلیس رفت و به مطالعه رشته ژنتیک و زیست شیمی پرداخت در آنجا دریافت که این رشته، مورد علاقه وی نبوده است.

گیلبرت در این باره در گفتگو با رادیو بی بی سی گفت: برخی از دانشمندان هستند که با خوشحالی کم و بیش به تنهایی روی یک موضوع برای مدت طولانی کار می‌کنند اما این راهی نیست که من دوست داشتم آن را انجام دهم. من دوست دارم سعی کنم ایده‌های متنوعی از رشته‌های مختلف بشنوم و درباره آنها اطلاعات کسب کنم. من فکر کردم که باید در آن مرحله علم را رها کنم و کار دیگری انجام دهم.

سرانجام او تصمیم گرفت برای داشتن درآمدی مناسب یک کار علمی دیگر انجام دهد و نتیجه موفقیت آمیز این تصمیم او هفته گذشته اعلام شد چرا که وی توانست واکسنی را طراحی کند که در جلوگیری از بیماری کووید-۱۹ موثر است. هفته گذشته اعلام شد یک آزمایش بزرگ نشان داده واکسن کرونا ویروس ساخته شده توسط دانشگاه آکسفورد ۷۰ درصد از دچار شدن افراد به علائم کووید-۱۹ جلوگیری می‌کند. همچنین داده‌های آزمایش‌ها نشان داد زدن دوز کامل واکسن می‌تواند تا ۹۰ درصد از بدن افراد محافظت کند.

سارا گیلبرت در آوریل سال ۱۹۶۲ در شهر کترینگ انگلیس متولد شد. پدر او در کار تجارت کفش و مادرش معلم زبان انگلیسی و عضو انجمن اپرای آماتور محلی بود.

همکلاسی‌های او در دوران مدرسه از او دختری با نام "فولاد ساکت"(silent steeliness) یاد کرده‌اند که او نیز همانند نامی که دوستانش بر او نهاده بودند تصمیمات مهمی در زندگی‌اش گرفت و تا مرحله دکترا پیش رفت.

وی پس از اتمام دوره دکترا قبل از اینکه به کار درباره سلامت انسان بپردازد، در یک مرکز تحقیقاتی آبجوسازی کار می‌کرد و در آن به نحوه اصلاح مخمر می‌پرداخت. او هرگز قصد نداشت که متخصص واکسن شود. اواسط دهه ۱۹۹۰ وی در دانشگاه آکسفورد در حال انجام یک پروژه دانشگاهی بود و ژنتیک مالاریا را بررسی می‌کرد که در نهایت انجام این کار منجر به ایجاد علاقه در او برای کار بر روی واکسن‌های مالاریا شد.

زندگی‌اش وقتی سه قلوهای او به دنیا آمدند کمی پیچیده‌تر شد. پسرش "فردی"(Freddie) مادرش را زنی حامی توصیف می‌کند که همیشه به فکر فرزندانش است. او گفت: هر سه ما راهمان را خودمان انتخاب کرده‌ایم و همه رشته زیست شیمی را برای تحصیل در دانشگاه انتخاب کرده‌ایم.

در همین حال گیلبرت با افزایش رتبه در آکسفورد به سمت استادی موسسه معتبر "جنر" این دانشگاه منصوب شد و سپس گروه تحقیقاتی خود را برای تحقیق و تلاش درباره ایجاد واکسن جهانی آنفلوآنزا ایجاد کرد. در سال ۲۰۱۴، او اولین آزمایش واکسن ابولا را رهبری کرد و هنگامی که ویروس مرس - سندرم تنفسی خاورمیانه - شیوع پیدا کرد، وی به عربستان سعودی سفر کرد تا سعی کند واکسن این نوع ویروس کرونا را تولید کند. آزمایش دوم این واکسن تازه و در اوایل سال ۲۰۲۰ آغاز شده بود که بیماری کووید-۱۹ در چین شیوع پیدا کرد. پروفسور گیلبرت به سرعت متوجه شد که شاید بتواند از همین روش برای توسعه واکسن کووید-۱۹ نیز استفاده کند.

پروفسور "ترزا لامب"(Teresa Lambe) همکار گیلبرت در آکسفورد گفت: ما سریع عمل کردیم و در اخر آن هفته‌ای که دانشمندان چینی ساختار ژنتیکی ویروس جدید را منتشر کردند واکسن ما تقریباً طراحی شده بود.

عملکرد سریع او برای ایجاد راهی برای جلوگیری از کووید-۱۹ در جهان ممکن است توضیح دهنده برخی از کارهای غیرمعمول او باشد چرا که به گفته پروفسور لامب، پروفسور گیلبرت تمایل به کار از صبح خیلی زود تا اواخر را شب دارد.

ساخت واکسنی که در آزمایشگاه علیه کووید-۱۹ موثر بود، چند هفته طول کشید. سپس با گسترش مراحل آزمایش، اولین گروه از واکسن توسعه یافته در اوایل آوریل تولید شد. با این حال پروفسور گیلبرت این فرایندها را به عنوان یک سری گام‌های کوچک توصیف کرد و آنها از نظر او دستیابی به موفقیتی بزرگ محسوب نمی‌شدند.

وی در اوایل سال جاری گفت: ما در یک مسابقه برای ساخت واکسنی علیه بیماری کووید-۱۹ هستیم و مسابقه برای ساخت واکسنی علیه بیماری است نه مسابقه علیه تولیدکنندگان دیگر واکسن کرونا و ما یک دانشگاه هستیم و برای کسب درآمد این کار را انجام نمی‌دهیم.

دوستان، اساتید دانشگاه و همکاران او، گیلبرت را فردی وظیفه شناس، ساکت و مصمم و شخصی باشهامت توصیف می‌کنند.

اکنون نگاه جهانیان به پروفسور گیلبرت و تعداد انگشت شماری دیگر از دانشمندان توسعه دهنده واکسن کووید-۱۹ خیره شده است.

دکتر "آن مور" همکار گیلبرت در انتها گفت: سارا از اینکه بسیار مورد توجه قرار بگیرد متنفر است. سارا شخصی است که نمی‌خواهد در کانون توجه قرار بگیرد.

نکاتی درباره واکسن کروناویروس دانشگاه آکسفورد

دوشنبه هفته گذشته شرکت "آسترازنکا"اعلام کرد واکسن کرونایی که به‌صورت مشترک با دانشگاه آکسفورد ساخته ‌است تا ۷۰ درصد در پیشگیری از بیماری مؤثر است. دولت انگلیس ۱۰۰ میلیون دوز واکسن آکسفورد را از پیش سفارش داده است که این تعداد برای ایمن سازی ۵۰ میلیون نفر کافی است.

بوریس جانسون نخست وزیر انگلیس گفت: این موضوع که واکسن آکسفورد در آزمایشات و جلوگیری از کرونا موثر واقع شده بسیار خبر هیجان انگیزی است. هنوز می‌بایست بررسی ایمنی بیشتری انجام گیرد اما بازهم این نتایج خارق العاده است.

هنگامی که به داوطلبان دو دوز بالای واکسن تزریق شد میزان محافظت ۶۲ درصد بود، اما هنگامی که در ابتدا دوز کم و سپس دوز بالا تزرق شد این میزان به ۹۰ درصد افزایش یافت.

این واکسن همچنین می‌تواند در دمای یخچال نگهداری شود که این به آن معناست که برخلاف واکسن های فایزر/بایو ان تک و مدرنا که باید در دمای بسیار سردتر نگهداری شوند، این واکسن می‌تواند در هر گوشه دنیا توزیع شود. شرکت آسترازنکا شریک دانشگاه آکسفورد در تولید واکسن در حال آماده سازی سه میلیارد دوز از واکسن در سراسر جهان است.

ایسنا