یکی از مسئولیتهایی که طبق دستوران قرآن کریم و سیره اهل بیت علیهم السلام بر عهده مسلمانان قرار گرفته این است که نسبت به مشکلات و مسائل یکدیگر بیتفاوت نباشند، بلکه تا آنجا که میتوانند در جهت رفع نیازهای یکدیگر تلاش کرده و واسطه خیر رساندن به برادر دینی خود باشند. در این مورد در کتاب مستدرک الوسائل نوشته شده که پیغمبر اسلام صلیالله علیه و آله فرموده است: «بهترین مردم کسی است که به دیگران سود برساند، آنها را به هم نزدیک کند و در امر خیر آنها را یاری کند.»
با نگاهی به آیات و روایتهای اسلامی مشخص میشود که خدمت به مردم و خیر رساندن به آنها همردیف خدمت کردن به خداوند متعال دانسته شده است. همان طور که پیغمبر اکرم صلیالله علیه و آله به این موضوع اشاره فرموده و شرح آن در حدیثی در کتاب اعلام الدین نوشته با این مضمون که: «کسی که حاجتی را از برادر مؤمن خود برآورد مانند کسی است که در همه دوران زندگی خود به خدا خدمت کرده است.» خداوند هم آن قدر غیرتمند است که پاداش خدمتکار خود را با سخاوت تمام پرداخت میکند.
امام صادق علیه السلام هم به این نکته اشاره فرموده است که: «کسی که اندوهی از مؤمنی بزداید خدا اندوهش را بزداید و هرکه عیب مؤمنی را بپوشاند و مادامی که در حال کمک کردن به دیگران است خدا به او کمک میکند.»
در کتاب الخصال ماجرایی درباره واسطه شدن پیامبر اکرم صلیالله علیه و آله در کار خیر نوشته شده مبنی بر اینکه امام صادق صلیالله علیه و آله به واسطه پدر و اجداد بزرگوار خود فرموده است که یک روز پیامبر اکرم صلیالله علیه و آله همراه با حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام برای خریدن پیراهن به بازار رفتند. در میان راه کنیزی را دیدند که در حال گریه کردن بود. ایشان دلیل گریه کنیز را جویا شدند و او جواب داد که: «این پیامبر خدا! سرپرست من چهار درهم به من داده بود تا با آن خرید کنم، اما من این مبلغ را گم کردهام و حالا روی بازگشت به خانه را ندارم.»
پیامبر اکرم صلیالله علیه و آله چهار درهم به او داده و فرمود تا به خانه برگردد. در زمان بازگشت، یک بار دیگر همان کنیز را دیدند. پیامبر اکرم صلیالله علیه و آله دلیل وقفه کنیز و نرفتن او به خانه را جویا شد. کنیز پاسخ داد: «از زمان بیرون آمدن من از خانه مدت زیادی گذشته است و ترس این را دارم که اگر حالا به خانه بروم، به دلیل این تأخیر من را کتک بزنند.»
پیامبر اکرم صلیالله علیه و آله خطاب به کنیز فرمود: «در مقابل من حرکت کن و مسیر خانهات را به من نشان بده.» به این ترتیب کنیز همراه با پیامبر اسلام صلیالله علیه و آله و امام علی علیه السلام به خانه سرپرست خود رسید. در این زمان پیامبر اکرم صلیالله علیه و آله در مقابل در خانه ایستاده و خطاب به اهل خانه فرمود: «سلام بر شما ای اهل خانه! این کنیز دیر کرده است، او را آزار ندهید.» آنها هم عرض کردند: «او به برکت آمدن شما آزاد است.»
تسنیم