در قانون قرارهای متعددی ذکر شده است، اما یکی از این قرارها قرار نظارت قضایی است و این قرار به منظور دسترسی بهتر و سریعتر برای متهم صادر میشود همچنین این قرار توسط بازپرس صادر میشود و قرار ممنوعیت خروج از کشور هم از جمله قرارهای نظارت قضایی است.
بر اساس آییننامه شیوه اجرای قرارهای نظارت و تامین قضایی در صورت صدور قرار ممنوع الخروجی متهم قاضی که این قرار را صادر کرده باید مشخصات کامل متهم مانند شماره ملی و مدت زمان منع خروج را به دادستانی کل کشور اعلام کند تا از طریق آن مراجع ذیصلاح و ذی ربط از ممنوع الخروجی متهم آگاه شوند.
همانطور که گفته شد قرار ممنوع الخروجی مدت زمان مخصوص به خود را دارد و در صورت اتمام مدت قانونی ممنوع خروجی از کشور و در صورتی که این ممنوعیت تمدید نشود دادستان کل باید مراتب رفع ممنوعیت خروج از کشور را به مراجع ذیصلاح اعلام کند.
مطابق با آنچه در قانون آمده اعتبار ممنوع الخروجی ۶ ماه است البته در صورت صلاح میتواند تمدید شود و در صورت تمدید نشدن آن این قرار به صورت خود به خود منتفی میشود و مراجع مربوط نمیتوانند از خروج فرد از کشور جلوگیری کنند.
بر اساس ماده ۱۷ قانون گذرنامه دولت میتواند از صدور گذرنامه و خروج بدهکاران قطعی مالیاتی و اجرای دادگستری و ثبت اسناد و متخلفین از انجام تعهدات ارزی طبق ضوابط و مقرراتی که در آییننامه تعیین میشود جلوگیری کند.
اما شاید این سوال پیش بیاید که چه کسانی بر اساس قانون ممنوع الخروج هستند در پاسخ به این سوال باید گفت ۴ گروه هنگام خروج از کشور ممکن است با مشکل روبهرو شوند بدهکاران قطعی مالیاتی، افرادی که خارج از ایران دارای سوء شهرت باشند، افرادی که مسافرت آنها به خارج از کشور برخلاف مصالح جمهوری اسلامی باشد که این افراد از طریق مقامات قضایی کشور شناسایی میشوند و همچنین اشخاصی که اجازه خروج از کشور و دریافت گذرنامه آنها به شخص دیگری سپرده شده است مانند دختر کمتر از ۱۸ سال که باید از پدر خود برای خروج از کشور اجازه بگیرد یا زوجه که باید از زوج اجازه داشته باشد و بدون دریافت رضایتنامه اجازه سفر به خارج از کشور را ندارند ممنوع الخروج هستند.
برای آگاهی و استعلام ممنوع الخروج بودن میتوان به سامانه استعلام که در سازمان ثبت اسناد و کشور است مراجعه و از وضعیت ممنوع الخروج بودن خود مطلع شد.
باشگاه خبرنگاران جوان