نجوای نام امام رضا (ع) است که هر ساله در انتهای ماه صفر، دل هر مومنی را می لرزاند، دل همانانی که برای زیارتش تاب نمی‌آورند، همانانی که دوماه در عزای حسین بن علی (ع) اشک می ریزند تا در پایان این عزاداری‌ها به پابوس آقایشان نائل آیند و دمی در حرمش به سوگ امام رئوفشان بنشینند.
پایان ماه صفر هرسال، فرصت ناب عاشقی و دلدادگی مردمانی است که گاه از دورترین روستا‌ها و شهر‌ها با پا‌های پیاده برای عرض ارادت و نیایش و طلب حاجت به سفر معنوی مشهدالرضا مشرف می‌شدند.
یا علی بن موسی الرضا، امسال تو به دیدمان بیا/ شهادت امام رضا (ع) را در خلوتی حزن انگیز به سوگ می‌نشینیم
دهه پایانی صفر همه ساله دوربین‌های عکاسی و فیلمبرداری را وادار به ثبت لحظاتی می‌کرد که گویای وقایع تاثیربرانگیز جذابتری بود، هیچگاه این قدم‌های زائران پیاده آقا علی بن موسی الرضا (ع) تکراری نمی‌شد وهرسال جدیدتر از پارسال.
امروز پایان ماه صفر ۱۳۹۹ هجری قمری است، سالی که دیگر اثری از آن قدم‌های خسته و عاشق را نمیبینی و انگار غربت امام رضا (ع) امسال، صد چندان شده است.
دلمان می گیرد از این صحن و سرای غریب و از آن همه دلداده که در خانه هایشان، آرام می‌گیریند و یا رضا، رضا می‌کنند.
آقا جان در خانه نشسته ایم و از دور سلامت می‌کنیم، با دعایی که ملتمسانه می‌خواهیم؛ امسال تو به دیدن ما بیایی...
رنگ و بوی جدیدی در رسم عزاداری
امسال ویروس کرونا با محدودیت‌هایی که برای مراسم عزاداری‌های محرم و صفر ایجاد کرد، باب تازه‌ای نیز باز شد تا عزاداری‌ها و دلداگی هایمان به ساحت مقدس ائمه اطهار (علیهم السلام) شکل و حال و هوای متفاوتی به خود بگیرد.
عزاداری در خانه و خانه‌هایی که هر کدام یک حسینیه شد تا موسم عزای ائمه اطهار (علیهم السلام) خاموش نشود و ذکر نامشان و حزن اشکهایمان بر مظلومیتشان به سردی نگراید.
۳۰ ام ماه صفر و شهادت آقا علی بن موسی الرضا (ع) امسال بدون حضور زائران پیاده آن حضرت برگزار می‌شود و جاده‌ها و مسیر‌های منتهی به مشهد الرضا در سکوتی غمگین و ماتم زده، چشم از چشم براهی برنمیدارند.
امسال اگر دوربین‌ها از ثبت وقایع وصال زائران به امامشان محرومند، قلم‌ها بیشتر از پیش به حرکت درآمدند تا عزاداری متفاوت امسال را نیز ثبت کنند و بگویند، اگر پا‌ها از حرکت ماندند، چشم‌ها همچنان در سوگ آقایشان می‌گیرند و دل‌ها محزون‌تر از هر سال هستند.
گواه شهادت امام رضا(ع)، قبل از تولد ایشان
بر پایه تعدادی از روایات، فرجام زندگانی همه معصومان(علیهم السلام)، شهادت است. مطابق این دسته روایات، باید پذیرفت که زندگانی امام رضا (علیه السلام) با شهادت به پایان رسید.
شهادت امام رضا (علیه السلام) بنابه قول مشهور در بین شیعه، در روز ۳۰ صفر سال ۲۰۳ هجری قمری واقع شده است. آن حضرت توسط مامون خلیفه عباسی و با خورانده شدن سم به شهادت رسیدند.
امام علی بن ابیطالب علیهالسلام فرمود:
سَیُقتَلُ رَجُلٌ مِن وُلِدی بِاَرض خُراسان بِالسَّمَّ ظُلماً اِسمُهُ اِسمِی وَ اِسمٌ اَبیهِ اِسمٌ اِبن عمران مُوسی الا فَمَن زارَةٌ فِی غُربَتهِ غَفَراللهُ ذُنوبَهٌ ما تقدّم منها و ما تَاَخَّر و لو کانَت مثل عَدَدِ النُّجومِ و قطر الامطار وَ وَرَقِ الاشجار.
به زودی مردی از فرزندان من در سرزمین خراسان از روی ستم و جور به زهر کشته می‌شود، اسم او اسم من، و اسم پدرش اسم موسی بن عمران است بدانید هر کس او را در غربتش زیارت کند، خداوند گناهان گذشته و آینده او را میآمرزد و لو این که به تعداد ستارگان و قطرات باران و برگ درختان باشد.
آمادگی برای برگزاری مراسم مجازی عزاداری مجازی
آستان قدس رضوی حدود هشت ماه است که خود را با شرایط کرونایی کاملا تطبیق داده، این روز‌ها صحن‌های حرم منور رضوی با رعایت تمامی دستورالعمل‌ها میزبان زائران و مجاورانی است که در حرم منور رضوی حاضرند و توصیه‌ها و نظارت‌های بهداشتی به ویژه از سوی خدام ارائه می‌شود.
در ایام دهه پایانی صفر ۲ میلیون ماسک میان زائران و مجاوران تقسیم شد تا زائران با فراغ بال به حرم منور رضوی مشرف شوند، تمام برنامه‌های حرم مطهر در صحن‌های روباز برگزار می‌شود تا ضریب دستورالعمل‌های بهداشتی بازهم بیشتر شود.
از سوی دیگر، در ایام محرم و صفر امسال به دلیل شرایط کرونایی کشور حال و هوای متفاوتی داشت و با ممنوع شدن بسیاری از برنامه‌های هرساله به دلیل جلوگیری از شیوع ویروس کرونا، فضا برای برخی از ابتکارات و نوآوری‌ها در عزاداری سیدالشهدا (ع) و تعظیم شعائر فراهم شده است.
روضه خوانی درب منازل شهدای دفاع مقدس، مدافعان حرم، سرداران شهید و شهدای آستان قدس رضوی ذیل برنامه پلاک هشت در آستانه سال روز وفات امام رضا (ع) اجرا می‌شود.
علی الهی خراسانی پژوهشگر علوم اسلامی با اشاره به صفت مهربانی و رئوف بودن امام رضا (ع)، می‌گوید: هرکسی که زندگی امام رضا (ع) را مطالعه کرده باشد دیده است که ایشان همیشه با مردم بدون توجه به مسلک و دین و آئینش به مهربانی رفتار می‌کرده اند، روایات زیادی از زندگانی آن حضرت به گوش ما رسیده که در رفتار و کردارشان با مردم، کاملا انسانی برخورد می‌کردند و جایگاه و مرتبه و ثروت افراد برایشان در رفتارشان تاثیر نداشته است.
او با بیان اینکه امام رضا (ع) همیشه به محبت کردن به دیگران تاکید می‌کردند و می فرمودند این محبت را به دیگران ابراز کنید ولو با اهدای یک لیوان آب، می‌افزاید: این جنبه و ویژگی رافت امام رضا (ع) می‌تواند تبدیل به الگوی فرهنگی، زیستی و اجتماعی شود.
این کارشناس مذهبی به اهمیت گسترش مقوله مهربانی می‌پردازد و ادامه می‌دهد: با ایجاد کمپین‌های مهربانی به خصوص در شرایط فعلی اقتصادی جامعه که دلمردگی و دغدغه‌های مردم افزایش یافته است، می‌تواند بهترین فرصت استفاده از این ویژگی اخلاقی امام رضا (ع) باشد، به این ترتیب که با یک سلام گرم، با یک لبخند محبت آمیز، با یک هدیه کوچک به رفع کدورت‌ها بپردازیم و بدون تفاخر به یک همزیستی مهربانانه برسیم.
زیارت فقط به قدم نیست، با دل زیارتش کنید
الهی خراسانی به زیارت قلبی امام هشتم (ع) اشاره و بیان می‌کند: زیارت کردن فقط به معنی حضور در یک مکان مقدس نیست، امسال که امکان زیارت حضوری در ایام شهادت ولی نعمتمان نیست ما می‌توانیم با رعایت اخلاق حسنه به یک توسل عملی دست بیابیم.
او تصریح می‌کند: نباید زیارت را منحصر کرد به یک مکان که این امر یک نقصان است، با مهرورزی، عطوفت و محبت کردن می‌توانیم زندگی امام رضایی داشته باشیم و به یک تاسی و توسل عملی نائل شویم.
به تو از دور سلام
این پژوهشگر علوم اسلامی تاکید می‌کند: امسال که در مراسم شهادت امام رضا (ع) به روال هرساله نمی‌توانیم در قالب کاروان‌های پیاده و دسته‌ها و هیئت‌های مذهبی حضور داشته باشیم از بعد اجتماعی آن، می‌توانیم همان هزینه و توانی که هرسال برای راه اندازی موکب‌ها و ایستگاه‌های پذیرایی از زائران را داشتیم، صرف کمک به نیازمندان و رفع مشکلات جامعه و حاشیه شهر کنیم.
او می‌افزاید: همین هزینه را در بعد فردی آن می‌توانیم با دانش و تخصص و حرفه خود صرف افرادی کنیم که به داشته‌های ما نیاز دارند.
معلمی کردن رایگان، اهدای وسایل به افراد نیازمند، نذر برای حل مشکل، کمک به پیشرفت کاری و... که به این ترتیب می‌توانیم پیاده روی معنوی داشته باشیم و هزینه‌های مورد هدف را برای همنوع خود صرف کنیم.
به مناسبت شهادت امام رضا(ع) زیارتنامه و صلوات خاصه این امام بزرگوار را منتشر می کنیم:
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی عَلِیِّ بْنِ مُوسَی الرِّضَا الْمُرْتَضَی الْإِمَامِ التَّقِیِّ النَّقِیِ
بارالها درود و رحمت فرست بر علی بن موسی الرضا پسندیده پیشوای پارسا و منزه
وَ حُجَّتِکَ عَلَی مَنْ فَوْقَ الْأَرْضِ وَ مَنْ تَحْتَ الثَّرَی الصِّدِّیقِ الشَّهِیدِ
و حجت تو بر هر که روی زمین است و هر که زیر خاک بسیار راستگو و شهید
صَلاَةً کَثِیرَةً تَامَّةً زَاکِیَةً مُتَوَاصِلَةً مُتَوَاتِرَةً مُتَرَادِفَةً کَأَفْضَلِ مَا صَلَّیْتَ عَلَی أَحَدٍ مِنْ أَوْلِیَائِکَ
درود و رحمتی فراوان و کامل و با برکت و متصل و پیوست و پیاپی و دنبال هم همچون بهترین رحمتی که بر یکی از اولیائت فرستادی.
