محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه شب گذشته در برنامه نگاه یک سیما اظهار داشت: یکی از مصائبی که سازمان برنامه و بودجه کشور با آن دست و پنجه نرم می کند و جزو سختی های کار این سازمان محسوب می شود، پرداخت یارانه نقدی، کمک معیشتی و حقوق ها است. البته همه پرداخت ها زمان بندی منظم دارد. دهم هر ماه یارانه معیشتی ۲۰ هر ماه هم یارانه نقدی و آخر ماه هم حقوق ها پرداخت می شود.
نوبخت گفت: شرایط اقتصادی جامعه طوری نیست که برخی یارانه های کمک معیشتی را حذف کنیم اما ما به هیچ وجه در طول سال جاری استقراضی از بانک مرکزی نداشته ایم. این روزها همه می دانند که روز دهم هر ماه یارانه معیشتی و ۲۰ هر ماه یارانه نقدی پرداخت می شود. زمان پرداخت ها را به نظمی رساندیم تا شرایط اجتماعی افراد را درک کنیم.
وی در خصوص این نکته که طبق ماده ۴ هدفمندی یارانه ها دولت باید نسبت به شناسایی ۳ دهک اول جامعه و حذف یارانه آنها اقدام کند، گفت: دولت این ماموریت را به وزارت رفاه داد که بر اساس بانک اطلاعاتی خود، دهک های بالای جامعه را شناسایی و یارانه آنها را قطع کند که این کار در یک مقطعی انجام شد و ۳ تا ۴ میلیون نفر شناسایی و یارانه آنها حذف شد اما آنقدر فضاسازی در جامعه انجام گرفت که وزارت رفاه مجبور به بازگشت یارانه برخی افراد شد.
رییس سازمان برنامه و بودجه در ادامه افزود: نیازمندیم که اگر قرار است اقدامی در این خصوص صورت گیرد مشارکت بین دستگاه ها ایجاد شود تا بتوانیم یارانه را به آنهایی که استحقاق دارند پرداخت کنیم. در قانون هدفمندی یارانه ها تصریح شده که اگر قرار است پرداخت یارانه را محدود کنیم می بایست گروه هایی که باید به آنها یارانه پرداخت شود را مشخص کرد. اگر فقط گفته شود یارانه ۲۴ میلیون نفر باید حذف شود این کار به طور ناقص اجرا خواهد شد.
نوبخت با اشاره به اینکه درآمدهای نفتی مورد انتظار دولت در سال ۹۹ چندان محقق نشده است، بیان کرد: تا آخر عمر که قرار نیست تحریم باشیم، این یک فشاری است که باید تحمل کنیم. در بودجه ۹۹ پیش بینی شده بود که از محل واگذاری سهام شرکتهای دولتی ۱۱ هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان درآمد حاصل شود که تا الان بیش از ۱۷ تا ۱۸ هزار میلیارد تومان محقق شده که این امر باعث تقویت بورس شده است.
وی تاکید کرد: نگرانی ایجاد بدهی برای دولت بعد هم درست نیست. اولا این دولت و آن دولت ندارد، الان وضعیت خاص تحریم است و باید به اولویتها توجه کنیم. ثانیا هر یک سالی که از تکمیل طرحهای عمرانی عقب بیفتیم هزینههای آن بیشتر میشود، لذا با تکمیل آنها میزان دارایی که برای آیندگان گذاشته میشود، ارزش افزوده بسیاری دارد. این امکان را داریم که از سهام واحدهای مربوط به دولت، ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار میلیارد تومان دارایی ایجاد کنیم.
اصلاح ساختار بودجه، یک جراحی بزرگ است
رئیس سازمان برنامه و بودجه در خصوص بحث اصلاح ساختار بودجه تصریح کرد: بودجه ریزی بر مبنای عملکرد را در دستور کار داریم. بودجه ۳ ماه اول دستگاه ها به عنوان تنخواه پرداخت می شود و بودجه را برمبنای عمکرد هر دستگاه محاسبه می کنیم. در همه دستگاه ها این اقدام را انجام دادیم.
وی درادامه بیان کرد: سازمان برنامه و بودجه در زمان مقرر اصلاح ساختار بودجه را در ۴ محور و ۱۰ بسته در قالب ۲ جلد کتاب آماده کرد که جزئیات دقیق در آن ذکر شده و تغییرات لازم در فرآیند نهادسازی بودجه هم انجام شده است. مقام معظم رهبری تاکید داشتند این در شورای عالی هماهنگی اقتصادی ارائه شود که ما ارائه دادیم. در این شورا ما در خصوص بحث های اصلاح ساختار توضیح دادیم و اولین بحث هم مسئله مالیات ها بود. باید هر سه قوه در این خصوص اجماع می کردند که نشد.
رییس سازمان برنامه و بودجه ادامه داد: در مجلس جدید همه این موضوع را مطالبه کردند و ما برنامه اصلاح ساختار بودجه را تقدم مجلس کردیم. کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در این خصوص جلساتی برگزار کرد و سازمان برنامه و بودجه هم همکاری لازم با مجلس دارد که این اصلاح ساختار تبدیل به قانون شود.
معاون رئیس جمهور در پاسخ به این سوال که چرا ساختار بودجه هنوز اصلاح نشده است، گفت: این اصلاح یک جراحی بزرگ است. امیدوارم با توجه به اینکه مجلس هم در این موضوع مصمم است، اصلاح ساختار بودجه، قانونی و اجرایی شود ما هم در دولت کمک می کنیم و حتی اگر مجلس این طرح اصلاح ساختار را برای بودجه۱۴۰۰ هم به عنوان قانون به ما بدهد ما آن را اجرا خواهیم کرد.
نوبخت گفت: در حوزههای مختلف چندین دستگاه مشابه اداری داریم. این عزم جدی در مسئولین نظام را میطلبد که آنها را تجمیع کنیم. اما این کار سادهای نیست. مثلا در حال حاضر هم وزارت بهداشت، هم آموزش عالی و هم نیروهای مسلح، کارهای بهداشتی و درمانی میکنند، اما سیاستها را چه کسی در این حوزه باید تدوین کند؟ ما گفتیم که وزارت بهداشت این کار را بکند، اما دعوایی به پا شد. درباره سیاستهای فرهنگی هم همین است. یک جا باید این محوریت را بر عهده داشته باشد حالا هر دستگاهی که باشد.
برنامههای حمایتی دولت در شرایط کرونا
رئیس سازمان برنامه و بودجه در خصوص برنامه دولت در شرایط کرونا گفت: این امکان فراهم شد که معادل ریالی یک میلیارد یورو از صندوق برای بیمه بیکاری اختصاص یابد که ۸ برنامه برای تخصیص آن تعریف کردیم. تکمیل بیمارستان ها و زیرساخت ها، جبران کاهش درآمدهای اختصاصی دانشگاه ها، پاداش کرونا، تامین دارو و تجهیزات از جمله این برنامه ها به شمار می رود. این یک میلیارد یورو به یکباره از بانک مرکزی گرفته نمی شود و آن را بخش به بخش دریافت کردیم. قرار است با اختصاص این منابع تا پایان امسال ۱۰ هزار تخت فعال به بیمارستان ها اضافه شود.
نوبخت در خصوص طرح تامین معیشت مردم نیز اظهار داشت: نمایندگان کمیسیون برنامه و بودجه کمک به معیشت مردم را بررسی و مطالعه می کنند و هدف مشترک مجلس و دولت این است که وضع موجود معیشت مردم را بهبود ببخشند. امروز این برنامه در کمیسیون برنامه و بودجه مجلس مطرح شد و سازمان برنامه و بودجه هم برای اجرای آن اعلام آمادگی کرده است.
وی افزود: ما در حال حاضر ارز محدود ۴۲۰۰ تومانی را به کالاهای اساسی و دارو اختصاص می دهیم. اگر به پیشنهاد مجلس راه بهتری وجود داشته باشد، بدون اینکه منجر به افزایش قیمت ها شود ما از آن استقبال می کنیم. این موضوع بررسی می شود تا به راه حل مشترکی با مجلس برسیم.
رئیس سازمان برنامه و بودجه در پاسخ به این سوال که دولت برای برخی مشاغل که با رکود شدید مواجه اند چه برنامه ای دارد، گفت: در این خصوص بانک مرکزی فعالانه با نظام بانکی هماهنگ شده است. اعتبار ۷۵ هزار میلیارد تومانی و بخشی هم ۵۰ هزار میلیارد تومانی برای خانوار و مشاغل آسیب دیده در نظر گرفته شد که در چند مرحله پرداخت شده است.
معاون رییس جمهور درادامه افزود: در برخی حوزه ها همچون مشاغل مرتبط با گردشگری، جبران خسارات نیاز به زمان بیشتری دارد. دولت در این خصوص از هیچ کمکی فروگذار نکرده و بانک مرکزی هم در این مسیر همکاری خوبی داشته است.
جزئیات افزایش حقوق کارمندان دولت
رئیس سازمان برنامه و بودجه در خصوص افزایش حقوق کارمندان تصریح کرد: از سال ۹۲ افزایش حقوق کارمندان در بعضی سال ها حتی بیش از نرخ تورم بوده و همواره تناسب بین نرخ تورم و افزایش حقوق ها لحاظ شده است. در شرایط اقتصادی فعلی، دولت باید توجه بیشتری به معیشت مردم داشته باشد، بنابراین بهمن سال گذشته بر اساس قانون برنامه پنجم توسعه مجوز افزایش حقوق کارمندان داده شد و الان پرداخت حقوق در کادر دولتی، مقدار قابل توجهی افزایش یافته است. حقوق دولتی ها ۵۰ درصد در اسفند اضافه شد و در فروردین امسال هم ۱۳ درصد افزایش یافت.
نوبخت گفت: تقریبا همه دستگاه های مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری می توانند از محل دارایی های خودشان این افزایش ۵۰ درصدی حقوق را داشته باشند یعنی در سرجمع بودجه اجازه جابجایی به دستگاه ها داده ایم که از بخش بودجه سایر کم شود و به بودجه پرسنلی اضافه کنند.
وی تصریح کرد: بودجه عملکردی ما در سال ۹۲ حدود ۱۴۸ هزار میلیارد تومان بود که بودجه سال گذشته به ۲۴۱ هزار میلیارد تومان رسید. رشدی که به افزاش حقوق داده ایم، بیشتر از رشد بودجه بوده است.
دولت، ریالی از بانک مرکزی استقراض نکرده است
رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور با تشریح اینکه درآمدهای نفتی، مالیاتی و اوراق، سه محل تامین درآمدهای دولت هستند، گفت: هیچ یک از این اقلام منجر به استقراض مستقیم و غیرمستقیم از بانک مرکزی نمیشود.
نوبخت در پاسخ به سوالی مربوط به استقراض دولت از بانک مرکزی اظهار کرد: بر اساس قانون برنامه بودجه، سالانه ۳۲ درصد از درآمد نفتی باید به محل صندوق واریز شود. البته این امر، برای شرایط غیرتحریمی است. اما در شرایط تحریمی، از مقام معظم رهبری اجازه خواسته شد که ۲۰ درصد از درآمدها به صندوق برود و ۱۲ درصد برای مقابله با شرایط در اختیار دولت باشد که ایشان هم پذیرفتند.
وی ادامه داد: سال ۹۷ از این محل استفاده نشد، اما در سال ۹۸ از منابع صندوق که نزد بانک مرکزی بود استفاده کردیم. این مبلغ، ۵.۴ میلیون دلار بود و از سوی بانک مرکزی به نرخ روز ارز در اختیار دولت قرار گرفت که معادل ۷۳ تا ۷۴ هزار میلیارد تومان بود.
معاون رئیس جمهور تاکید کرد: استقراض از بانک مرکزی برای دولت ممنوع است و قطعا دیوان محاسبات و سازمان بازرسی ورود پیدا خواهند کرد. مضاف بر اینکه سازمان برنامه و بودجه، یک دستگاه نظارتی است و چنین کاری نکرده است. نه سال گذشته و نه امسال ریالی استقراض از بانک مرکزی نداشتیم و تلاش هم این است تا پایان امسال استقراضی انجام نشود.
تورم ماه گذشته ناشی از افزایش نرخ ارز بود
وی در خصوص گرانی های اخیر تصریح کرد: برخی از افزایش قیمت ها ناشی از انتظارات تورمی و سوءاستفاده هایی که برخی افراد در بازار انجام داده اند، بوده است. تورمی که ماه گذشته صورت گرفت، از نقدینگی موجود در جامعه نبوده و ناشی از افزایش نرخ ارز بوده است. افزایش نرخ ارز امر پسندیدهای نیست و تبعاتی هم بر وضعیت تورم دارد.
رئیس سازمان برنامه و بودجه در حوزه اقدامات حمایتی از کادر درمان تصریح کرد: ۱۰ هزار مجوز استخدام با اولویت جذب پرستاران و نیروهای شرکتی و قراردادی به وزارت بهداشت داده شده است. ۳ هزار میلیارد تومان برای جبران کارانه کادر درمانی در دو مرحله پرداخت شده است. پاداش کرونا هم پرداخت شد همچنین از اول مهر فوق العاده ویژه برای کادر درمانی در یک مرحله پرداخت خواهد شد.
ایبِنا