محمد راستاد در برنامه «گفتگوی روز» شبکه خبر تحت عنوان خودکفایی ایران در ساخت پیشرفته ترین تجهیزات دریایی، در مورد آخرین وضعیت تخلیه و بارگیری کالا در بنادر ایران، اظهار کرد: از ابتدای سال تاکنون نزدیک به 47 میلیون تن انواع کالاهایی است که در بنادر کشور تخلیه و بارگیری شده است.
میزان تخلیه و بارگیری و وضعیت کالاهای اساسی در بنادر
معاون وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: در این بازه زمانی به تفکیک میزان واردات کالاهای غیرنفتی بالغ بر 12 میلیون تن بوده که عمده آن کالاهای اساسی است و صاردات غیرنفتی حدود 13,5 میلیون تن می رسد، همچنین از نظر تخلیه و بارگیری کالاهای کانتینری 623 هزار و 706 TEU عملیات صورت گرفته که عمدتا مربوط به بندر شهیدرجایی است.
راستاد با اشاره به اینکه میزان تردد کشتی های اقیانوس پیما به بنادر کشور 3 هزار 259 فروند به بنادر کشور بوده است، گفت: عمده کالاهای غیرنفتی به کالاهای اساسی اختصاص دارد و هرچند بندر امام خمینی(ره) به عنوان هاب کالاهای اساسی در کشور مطرح است، توانسته ایم تا حدودی نیز کالاهای اساسی را از مسیر بنادر شهیدرجایی و شهیدبهشتی نیز توزیع کنیم.
وی با بیان اینکه موجودی فعلی کالاهای اساسی در بنادر کشور معادل 3 میلیون و 309 هزار و 491 تن است، خاطرنشان کرد: عمده این کالاها در انبارهای بندر امام خمینی(ره) نگهداری می شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی افزود: علاوه بر این کشتی هایی که در حال تخلیه کالاهای اساسی در بنادر هستند 349 هزار و 270 تن محموله دارند و کشتی هایی نیز که در انتظار ورود به بنادر در حوزه کالاهای اساسی به سر می برند، حدود 700 هزار تن کالا حمل می کنند.
میزان ماندگاری کالاهای اساسی در بنادر کشور
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی در مورد آخرین وضعیت ماندگاری کالاهای اساسی در بنادر کشور، اعلام کرد: به صورت طبیعی ماندگاری کالاهای اساسی در بنادر نباید زمان چندانی را به خود اختصاص دهد اما به طور متوسط حدود 2 تا 4 ماه با ماندگاری کالاهای اساسی در بنادر مواجه هستیم.
راستاد تاکید کرد: در بنادر کشور انبارهای سرپوشیده و سیلوها بهره مند هستیم و قبل از ترخیص کالاهای مربوطه تمام فرایندها توسط سازمان استاندارد و وزارت بهداشت مدنظر قرار می گیرد و تا زمانی که اطمینان از سلامت کالاها حاصل نشود، ترخیص صورت نمی گیرد.
واگذاری 620 هزارتن کالای متروکه در بنادر به سازمان اموال تملیکی
معاون وزیر راه و شهرسازی در رابطه با اینکه 620 هزارتن کالای متروکه به سازمان اموال تملیکی واگذار می شود، اظهار کرد: این کالاها متنوع هستند و از کالاهای اساسی گرفته تا کالاهای عمومی را در بر می گیرند؛ به طور مستمر و هر دو هفته یکبار کالاهایی را که از مدت مجاز ماندگاری در بنادر عبور می کنند را به گمرک منعکس می کنیم تا در فرایند کالاهای متروکه قرار گیرند.
معاون وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: علاوه بر این اخطارهایی به مالکان داده می شود اما ضوابط قانونی پس از پشت سر گذاشتن مهلت در نظر گرفته شده به صورت خودکار مدنظر قرار می گیرد.
راستاد در ارتباط به اینکه به چه علت برخی مالکان برای ترخیص کالاهای خود اقدام نمی کنند، بیان کرد: مشکلات اقتصادی و تشریفات قانونی از جمله عواملی است که باعث می شود روال عادی ترخص کالا از سوی صاحبان کالا طی نشود.
وی با اشاره به اینکه در فرایند ترخیص کالا، دستگاه های مختلفی نقش دارند، عنوان کرد: تعامل بسیار خوبی بین دستگاه های حاکمیتی و نظارتی، سازمان بنادر و دریانوردی، گمرک و سازمان اموال تملیکی وجود دارد و امیدواریم بتوانیم میزان کالاهای متروکه در بنادر کشور را به حداقل برسانیم.
استفاده از توان داخلی برای تولید ناوگان عملیاتی دریایی
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی، در خصوص توان داخلی به منظور تولید تجیهزات دریایی و بندری و نگاه به این مقوله در سال جهش تولید، اظهار کرد: خوشبختانه عمده ناوگان عملیاتی دریایی که توسط سازمان بنادر و دریانوردی به ویژه برای عملیات ورود و خروج کشتی ها، جست و جو و نجات دریایی و نیز مقابله با آلودگی دریایی تکیه بر توان داخلی امکان تولید دارد و نیازهای خود را در این موارد به استفاده از توان داخلی سوق داده ایم و نتیجه بسیار مناسبی را نیز به دست آورده ایم.
راستاد ادامه داد: یکی از فعالیت های بسیار بزرگ سازمان بنادر و دریانوردی این است که 83 فروند شناور مورد نیاز بنادر با استفاده از توان داخلی تولید خواهد شد و میزان اعتبار در نظر گرفته شده در این طرح بالغ بر 240 میلیون یورو است که پروژه بسیار بزرگی تلقی می شود و می تواند صنایع دریایی کشور را رونق بخشیده و اشتغالزایی مناسبی را نیز به همراه خواهد داشت.
وی با تاکید بر اینکه از نظر توان داخلی برای تولید این ناوگان دریایی هیچگونه دغدغه ای نداریم، گفت: تعدادی از این پروژه ها در حال ساخت بوده و تعدادی نیز در مرحله مناقصه قرار دارند و طی سال جاری قراردادها و عملیات اجرایی بخش عمده ای از ناوگان مذکور که در تاریخ سازمان بنادر و دریانوردی بی سابقه است در دستور کار قرار خواهد گرفت.
معاون وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: یکی دیگر از اقداماتی که سازمان بنادر و دریانوردی در سال جهش تولید مدنظر قرار داده است مربوط به تامین قطعات و تجهیزات مورد نیاز توسط تولیدکنندگان داخلی است و تاکنون توانسته ایم 768 قطعه را با استفاده از توان داخلی تولید کنیم که 70 درصد صرفه جویی را در قیاس با خرید خارجی برای سازمان بنادر و دریانوردی به همراه داشت.
به گفته راستاد در زمینه طراحی و احداث زیرساخت های بندری، هیچ نیازی به مشاوران و پیمانکاران خارجی نداریم.
میزان ظرفیت کلی و کانتینری بنادر کشور
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی در ادامه این گفت و گوی تلویزیونی در مورد ظرفیت بنادر کشور، اعلام کرد: ظرفیت فعلی بنادر کشور 246 میلیون تن در سال است و در سال گذشته 150 میلیون تن کالا در بنادر ایران تخلیه و بارگیری شده است و مشخص است که دارای ظرفیت خالی در بنادر هستیم و با توجه به روند رو به رشد تقاضا و برنامه ریزی صورت گرفته به منظور بهبود وضعیت صادرات غیرنفتی و افزایش میزان ترانزیت و ترانشیپ کالا از طریق بنادر، تا قبل از پایان برنامه ششم توسعه ظرفیت بنادر را به 285 میلیون تن ارتقاء خواهیم داد.
ظرفیت کانتینری بنادر کشور در حال حاضر 7,7 میلیون TEU است به 8,5 میلیون TEU افزایش خواهیم داد و عمده جابجایی کالا در حوزه دریایی مربوط به حوزه کانتینری است و به همین دلیل نیز باید ظرفیت کانتینری خود را تا حد ممکن افزایش دهیم.
وضعیت عملیاتی بنادر در دوران شیوع ویروس کرونا
راستاد در رابطه با وضعیت بنادر کشور در دوران شیوع ویروس کرونا نیز، تاکید کرد: خوشبختانه در حوزه عملیاتی با رعایت پروتکل ها و دستورالعمل های بهداشتی توانسته ایم به صورت 24 ساعته و شبانه روزی فعالیت های را پیش ببریم و هیچ لحظه ای نبوده است که عملیات در بنادر تجاری کشور به واسطه شیوع این ویروس متوقف شود.
راستاد ادامه داد: نباید اجازه دهیم شریان های حیاتی مبادله ای کشور در حوزه تجاری به واسطه شیوع ویروس کرونا اثرگذار باشد.
برنامه سازمان بنادر برای توسعه بنادر کشور
معاون وزیر راه و شهرسازی در مورد ایجاد بنادر جدید در کشور نیز، بیان کرد: بنادر کشور عمدتا به صورت تخصصی و هاب در حوزه کالاهای مشخص فعالیت می کنند؛ به طور مثال بندر شهیدرجایی، بندر تخصصی در حوزه کانتینری است و در کنار آن امکان پهلوگیری کشتی های فله بر و عمومی را نیز دارد و زمانی که قصد داریم این بندر را توسعه دهیم به بخش کانتینری توجه بیشتری خواهیم داشت و در مورد بنادری که چندمنظوره هستند توسعه در همه شقوق مدنظر قرار می گیرد.
وی ادامه داد: رویکرد سازمان بنادر و دریانوردی حفظ ساختار، زیرساخت ها، روبناها، تجهیزات موجود و توسعه به تناسب تقاضا خواهد بود و بر اساس طرح جامع بنادر تجاری کشور که در افق زمانی مشخصی تعریف شده است توسعه بنادر انجام می شود.
سواحل مکران؛ نقش ویژه در آینده مبادلات بازرگانی دریایی
راستاد با اشاره به اینکه نیم نگاهی نیز به ایجاد ظرفیت های جدید و به ویژه توسعه سواحل جنوبی از جمله سواحل مکران خواهیم داشت، گفت: سواحل مکران می تواند نقش ویژه ای را در آینده مبادلات دریایی ایفا کند.
وی با تاکید بر اینکه در حال حاضر بندر اصلی کشور در سواحل مکران، بندر شهیدبهشتی چابهار است، اظهار کرد: ظرفیت های بسیار مناسبی در این بندر ایجاد شده و به یکباره تا 4 برابر افزایش یافته است و از 2 میلیون به 8,8 میلیون تن ظرفیت دست یافته ایم و فاز دوم بندر شهیدبهشتی چابهار نیز ظرفیت این بندر را به 33 میلیون تن در سال افزایش خواهد داد، همچنین باید بدانیم این بندر به خوبی توانسته است جایگاه خود را تثبیت کند و میانگین رشد آن نسبت به سایر بنادر کشور بالاتر است که نشان می دهد به موقع زمان مناسبی توانستیم جهت پاسخگویی به نیازهای کشوردر حوزه صادرات و ترانزیت بندر شهیدبهشتی را آماده کنیم.
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی ادامه داد: قطعا در سواحل مکران به دنبال ایجاد یک بندر بزرگ اقیانوسی هستیم و مطالعات فاز شناختی آن را انجام داده ایم و نقاطی را به صورت کلی ارزیابی کرده ایم؛ به طور حتم در سواحل مکران در آینده یک بندر جدید دیگر را نیز خواهیم داشت.
به گفته راستاد، زمانبندی در این رابطه بستگی به روند تقاضا و استفاده از ظرفیت های موجود دارد و سرمایه گذاری باید به گونه ای باشد که بلافاصله بتوانیم از زیرساخت های ایجاد شده بهره مند شویم و پیش بینی ما این است که عملیات اجرایی بندر جدید در این جغرافیا، به پنج سال زمان نیاز دارد.
تسنیم