«لیگ نوزدهم را باید یکی از عجیبترین فصول تاریخ فوتبال ایران دانست؛ فصلی که دو ماه دیر شروع شد و حالا در خوشبیانهترین حالت ممکن، طول دوران برگزاریاش به ۱۲ ماه کامل خواهد رسید. لیگ امسال، اما یک عدد حیرتانگیز دیگر هم دارد؛ عددی دائما در نوسان و رشد که مربوط به تعداد تغییرات در کادرهای فنی میشود. در آخرین فعلوانفعالات از این دست، مجید جلالی هم از هدایت گلگهر کنار رفت تا به زودی سومین سرمربی این فصل تیم سیرجانی معرفی شود. شاید باورنکردنی باشد اما این هجدهمین تغییر روی نیمکت تیمهای لیگ برتری است و این یعنی تاکنون ۳۴ سرمربی روی ۱۶ نیمکت نشستهاند؛ به طور متوسط هر نیمکت بیشتر از دو سرمربی! این اعداد و ارقام کاملا ویرانگر، ضد اقتصادی و غیر حرفهای است؛ آن چه از مشکلات عمیق و جدی در حوزه مدیریت فوتبال ایران حکایت دارد.
زنوزی رکورددار است
تا این لحظه بین ۱۶ تیم لیگ برتری در ۱۲ تیم شاهد تغییر سرمربی بودهایم. در حقیقت فولاد، سپاهان، نفت مسجد سلیمان و سایپا تنها تیمهای امسال بودهاند که به سرمربی ابتدای فصلشان وفادار ماندهاند. بقیه حداقل یک تغییر را داشتهاند. رکورد بیشترین تغییر با تعویض سه سرمربی در اختیار تیمهای تراکتور، ماشینسازی، شهرخودرو، ذوبآهن و شاهین بوشهر بوده است. جالب این که از بین این تیمها، مالکیت دو باشگاه تبریزی تراکتور و ماشینسازی را به طور همزمان محمدرضا زنوزی در اختیار دارد و این فعال اقتصادی به تنهایی ظرف ۲۴ هفته ۶ سرمربی در تیمهایش عوض کرده است.
هیچ کجای جدول در امان نیست
سابق بر این عمده تغییرات کادرفنی مربوط به تیمهای پایین جدول میشد و مدعیان قهرمانی و سهمیه، از این نظر وضعیت باثباتی داشتند. لیگ نوزدهم، اما این قاعده تجربی و منطقی را هم نقض کرد. آندرهآ استراماچونی بلافاصله بعد از صدرنشینی موقت استقلال به بهانه عدم دریافت مطالباتش قهر کرد و رفت، گابریل کالدرون بعد از قهرمان کردن پرسپولیس در نیمفصل اول چنین تصمیمی گرفت. وقتی او رفت، پرسپولیسیها سرمربی دیگر تیم مدعی یعنی شهرخودرو را جذب کردند و مالک تراکتور هم که طاقت زیادی ندارد، چند بار کادر فنی را تغییر داد تا بلکه تیمش نتایج بهتری بگیرد. در واقع حجم تغییرات آن قدر زیاد بوده که شاید بهتر باشد به جای تحلیل جداییها، به ارزیابی دلیل عدم تغییر در چهار تیم باقیمانده بپردازیم! در این میان نفت مسجدسلیمان که با مهدی تارتار نتایج فراتر از انتظاری گرفته بود، از این انتخاب رضایت داشت و حتی بین دو نیمفصل به سختی در مقابل جدایی این مربی ایستادگی کرد. همین رضایت بین فولادیها هم بابت همکاری با جواد نکونام وجود داشت. از سوی دیگر مدیران سایپا که میدانستند تیمشان بسیار جوان است و از ابتدا هم انتظار زیادی از ابراهیم صادقی نداشتند، به این مربی زمان دادند و الان امیدوار هستند با او در لیگ برتر بمانند. در اصفهان هم با وجود همه فراز و نشیبها، شاید مهمترین عامل حفظ امیر قلعهنویی برچسب سنتی «غیر قابل اخراج» روی این مربی باشد. امیر تا به حال از هیچ تیمی اخراج نشده و به ویژه امسال ظاهرا رقم قراردادش با سپاهان آن قدر درشت هست که قطع همکاری یکطرفه با او توجیه اقتصادی نداشته باشد!
توفان بعد از کرونا
فوتبال ایران حتی در موقعیت قبل از کرونا هم محل تغییرات بیپایان مربیان بود اما شرایط خاص ناشی از شیوع این بیماری، وضعیت را بدتر هم کرد. به عنوان مثال میشو و رادو، سرمربیان شاهین بوشهر و ذوبآهن دقیقا به همین بهانه به ایران برنگشتند. بعد از بازگشایی لیگ هم به خاطر شرایط برگزاری فشرده مسابقات و اهمیت بسیار بالای بازیهای پایانی، موج تغییرات تسریع شده است. جدایی مجید جلالی از گلگهر دقیقا به خاطر ترس از سقوط اتفاق افتاده و البته همزمان مجتبی سرآسیابی هم در یک تصمیم غیر منتظره از سرمربیگری شهرخودروی مشهد استعفا داده است.
فهرست تغییرات لیگ نوزدهم
پرسپولیس: گابریل کالدرون، یحیی گلمحمدی
استقلال: آندرهآ استراماچونی، فرهاد مجیدی
گلگهر سیرجان: وینگو بگوویچ، مجید جلالی، (نفر بعدی نامشخص)
ماشینسازی تبریز: رسول خطیبی، احد شیخ لاری، محمدرضا مهاجری
نساجی مازندران: محمدرضا مهاجری، محمود فکری
پارس جنوبی جم: فراز کمالوند، هومن افاضلی
پیکان: حسین فرکی، عبدالله ویسی
نفت آبادان: دراگان اسکوچیچ، بهنام سراج
شاهین بوشهر: عبدالله ویسی، میشو کرستیچویچ، مهرداد کریمیان
شهر خودرو: یحیی گلمحمدی، مجتبی سرآسیایی، (نفر بعدی نامشخص)
تراکتور: مصطفی دنیزلی، احد شیخلاری، ساکت الهامی
ذوب آهن: علیرضا منصوریان، میودراگ رادولوویچ ، لوکا بوناچیچ
روزنامه دنیای اقتصاد