«محمد باقر نوبخت» روز سه شنبه در جلسه علنی مجلس و در گزارش اقتصادی اعضای دولت به نمایندگان افزود: اکنون دو یا سه برنامه اشتغال وجود دارد که بحث اشتغال را هدف گذاری کرده است.
وی ادامه داد: آثار آن برنامه‌ها که شامل اشتغال گسترده، اشتغال روستایی و جهش تولید است، این شده که نرخ بیکاری که در سال ۹۸ حدود ۱۰.۷ بود و در سال قبل ۱۲.۱ بود را کاهنده کرد به این معنا که از سال ۹۷ تا ۹۸ معادل یک و چهار دهم واحد درصد نرخ بیکاری کم شد.
رییس سازمان برنامه بودجه ادامه داد: جمعیت شاغل نیز از ۲۳ میلیون و ۷۳۱ هزار نفر در سال ۹۷ به ۲۴ میلیون و ۲۷۳ هزار نفر افزایش یافت، یعنی ۵۴۲ هزار نفر خالص اشتغال از ۹۸ نسبت به ۹۷ افزایش پیدا کرد.
نوبخت گفت: جمعیت بیکار هم که سه میلیون و ۲۵۴ هزار نفر بود به دو میلیون و ۸۹۳ هزار نفر تقلیل پیدا کرد، یعنی ۳۶۱ هزار نفر از جمعیت بیکار کاسته شد اما همچنان دو میلیون و ۸۹۳ هزار نفر از جمعیت، بیکار است و این نشان می‌دهد که باید عزم جدی‌تری برای افزایش فرصت‌های شغلی داشت.
رییس سازمان برنامه و بودجه افزود: امسال برای هریک از استان‌های کشور برنامه اشتغال ویژه‌ای تدوین شده و ۲۵ درصد منابع آن نیز تخصیص یافته است.
وی ادامه داد: نمایندگان مجلس شورای اسلامی باید از مسوولان دستگاه‌های اجرایی درباره برنامه اشتغالی که تدوین شده سوال کرده تا بدانند تاکنون چه اقدام‌هایی در آن خصوص صورت گرفته است.
نوبخت گفت: سازمان برنامه و بودجه آمادگی دارد تا هفته‌ای یک روز با همه کارشناسان خود در جلسه فوق‌العاده و غیررسمی با نمایندگان مجلس شورای اسلامی حضور یافته و همه مباحث را پیگیری کرده و درباره آن توضیح داده شود.
رییس سازمان برنامه و بودجه در ادامه به ارائه گزارشی در سه بخش به نمایندگان مجلس شورای اسلامی پرداخت که در بخش نخست آن، نگاهی به شاخص‌های کلان اقتصادی در یک دهه گذشته شد تا نمایندگان از فرازها و فرودهای اقتصاد کشور اطلاع داشته باشند.
نوبخت به بررسی تصویر کلان وضعیت اقتصادی کشورپرداخت و عنوان داشت: بررسی خلاصه عملکرد بودجه ۹۸و پیش بینی بودجه سال ۹۹ که از موضوع های ویژه مورد توجه نمایندگان است و باید با همت و همکاری نمایندگان مجلس بتوان این بودجه به یک فرجام نیکویی رسانده شود.
رییس سازمان برنامه و بودجه در ادامه به برنامه هایی که اکنون در دست اجرا است مانند اقتصاد مقاومتی، برنامه ای فعالانه برای مقابله با تحریم که تدوین شده و همچنین برنامه اصلاح ساختار بودجه پرداخت.
نوبخت ادامه داد: برنامه مقابله با فقر مطلق یا کاهش فقر مطلق تهیه شده که سرفصل های آن ارایه خواهدشد.
رییس سازمان برنامه و بودجه از آماده شدن برنامه آمایش سرزمین خبرداد و گفت: سند آمایش منطقه ای و همچنین ملی افتخاری برای سازمان برنامه و بودجه و دولت است که به مجلس یازدهم تقدیم می شود.
وی افزود: رونمایی از این سند که یک خواست دیرینه نظام و از مطالبات رهبر معظم انقلاب است در آینده ای نزدیک انجام خواهد شد تا بدانیم کدام بخش از کشور چه آمادگی برای اجرای چه سرمایه گذاری در راستای توسعه دارد.
اقتصاد بدون نفت
رییس سازمان برنامه و بودجه در ادامه به بررسی وضعیت صادرات نفت و میعانات گازی بر حسب میلیارد دلار پرداخت و گفت: همواره با یک نشیب و فراز اما به سمت کاهنده با صادرات نفت و گاز و درآمد های ناشی از آن مواجه بوده ایم.
وی افزود: به طوری که از ۱۱۹ میلیارد دلار درآمد نفتی آغاز دهه ۱۳۹۰، در سال گذشته به حدود ۸.۹ میلیارد دلار رسید و اینکه در سال جاری این عدد به چه عددی خواهد رسید در یک جلسه غیر رسمی عرض می شود.
نوبخت افزود: همت دولت و سازمان برنامه بودجه این است که این نفت از اقتصاد کنار گذاشته شود و برنامه های کشور بدون نفت را بتوان ارائه کرد.
رییس سازمان برنامه و بودجه ادامه داد: در برنامه اصلاح ساختار بودجه که تقدیم نمایندگان خواهدشد ما اقتصاد بدون نفت طراحی شده و اعتقاد داریم کشور می تواند بدون نفت اداره شود مشروط به اینکه منابع جایگزین داشته باشد.
وی ضمن اشاره به وضعیت تولید ناخالص داخلی سرانه که برحسب میلیون تومان است گفت: وضعیت مذکور هم با یک فراز و فرودی در این دهه مواجه بوده و در سال ۹۸ نسبت به سال ۸۸ حتی تقلیل پیدا کرده است.
نوبخت با بیان اینکه رشد اقتصادی برای سال ۹۹ هنوز به طور فصلی بررسی می شود، افزود: به رغم اینکه در طی سال های گذشته ما حتی نرخ رشد مثبت دو رقمی داشته ایم اما در سال گذشته نرخ رشد اقتصادی با نفت از منفی ۱۰.۱ به منفی ۱.۸ رسیده یعنی هنوز رشد اقتصادی ما با نفت به خصوص به خاطر تولید و صادرات نفت کاهنده است.
رییس سازمان برنامه و بودجه خاطرنشان ساخت: رشد اقتصاد بدون نفت که درسه ماهه نخست ۹۸ منفی یک بود در سه ماهه دوم صفر شد و در سه ماهه سوم، هشت دهم مثبت شد به این معنا که اگر نفت از اقتصاد خارج شود فقط هشت دهم درصد رشد اقتصادی مثبت محقق می شود.
نوبخت ادامه داد: با آن هدف گیری در برنامه ششم که رشد اقتصادی باید به طور متوسط هشت درصد باشد، فاصله زیادی داریم.
وضعیت تورم
رییس سازمان برنامه و بودجه در باره وضعیت تورم هم گفت: تورم در این دهه پر فراز و فرود بود هرچند موفق شدیم در مقطعی تورم را یک رقمی کنیم.
نوبخت افزود: در سال ۹۲ میزان تورم ماهانه ۴۱ درصد بودکه طی سال ۹۴ یک رقمی شد.
وی ادامه داد: این برای نخستین بار بود که طی چند سال متوالی تورم ما یک رقمی می شد، اما با توجه به آن فشار هزینه ناشی از افزایش قیمت ارز که آن هم ناشی از تحریم های اقتصادی بود، تورم ما افزایش پیدا کرد و به ۵۱ درصد نیز در سال قبل رسید.
رییس سازمان برنامه و بودجه خاطر نشان کرد: اما تورم دوباره روند کاهنده را در پیش گرفته و الان حدود ۲۱ است.
افزایش حقوق کارکنان
رییس سازمان برنامه و بودجه درباره عملکرد بودجه اظهار کرد: طبق قانونی که در سال ۱۳۹۲ در مجلس تصویب شد زمانی که ما کار را شروع کردیم منابع عمومی کشور ۲۱۰ هزار میلیارد تومان بود که در سال ۱۳۹۸ به ۴۴۸ هزار میلیارد تومان یعنی حدود دو برابر افزایش پیدا کرد، اما اعتبار عمرانی از ۲۲ هزار میلیارد تومان به ۶۰ هزار میلیارد تومان یعنی سه برابر رسید.
نوبخت ادامه داد: ما یا نفت می‌فروشیم که از آن به عنوان واگذاری دارایی سرمایه‌ای یاد می‌شود و یا اوراق می‌فروشیم که واگذاری دارایی مالی است.
وی اضافه کرد: در سال گذشته سهم نفت و سایر دارایی‌های سرمایه‌ای از کل درآمد ۱۲ درصد و واگذاری دارایی‌های مالی که عمدتا اوراق مالی، سهام و صندوق است ۳۸ درصد بود.
رییس سازمان برنامه و بودجه اظهار داشت: با توجه به سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی که رهبر معظم انقلاب ابلاغ کردند دولت و مجلس شورای اسلامی به عنوان دو نهادی که باید این سیاست ها را دنبال کنند باید سهم مالیات را در منابع افزایش و سهم نفت را تقلیل دهند.
نوبخت گفت: در همین راستا مالیات از ۲۷.۶ درصد در سال ۱۳۹۶ به ۳۲ درصد رسید و البته هنوز با وضع مطلوب فاصله داریم و سهم نفت نیز در بودجه تقلیل پیدا کرد.
وی ادامه داد: مصارف هم از ۴۴۸ هزار به ۴۴۱ هزار میلیارد تومان رسید و هفت هزار میلیارد تومان از مصوبه بودجه را به دلیل عدم تحقق منابع نتوانستیم پرداخت کنیم.
معاون رییس جمهوری افزود: در سال گذشته با اینکه هزینه های ما ۲۲ درصد رشد کرد، رشد اعتبارات پرداخت حقوق و دستمزد به کارمندان ۳۵ درصد افزایش یافت.
رییس سازمان برنامه و بودجه خاطر نشان کرد: البته با توجه به وضعیت نرخ تورم و شرایط اقتصادی با همکاری نمایندگان، راه هایی برای ترمیم حقوق و جبران کاهش دریافتی ها داریم که هماهنگی ها انجام خواهد شد.
نوبخت یادآور شد: سیاست ما در بخش هزینه‌ای بودجه این است که سقف هزینه‌ها را بالا نبریم. یک بخش از این موارد پرداخت‌های پرسنلی، حقوق و دستمزد و یک بخش هزینه‌های جاری است.
وی افزود: هدف ما این است که سقف را افزایش ندهیم؛ بنابراین باید در هزینه‌ها صرفه‌جویی کنیم و به پرداخت‌های پرسنلی بیافزائیم.
رییس سازمان برنامه و بودجه گفت: در بخش تملک دارایی‌های سرمایه‌ای، برنامه ما اجرای ۱۲ برنامه‌ای است که در نتیجه ابلاغ سیاست‌های اقتصاد مقاومتی پیش‌بینی شده این ۱۲ برنامه شامل ۵۶ طرح و ۳۰۰ پروژه است.
نوبخت تاکید کرد: ما موظف هستیم که با اولویت به پروژه‌های اقتصاد مقاومتی اعتبار دهیم تا تکمیل شود.
رییس سازمان برنامه بودجه با بیان اینکه هر سال بخشی از بودجه معطوف به خرید یا بازخرید اوراقی که سال های گذشته منتشر شده، می شود گفت: درست است که هر سال ۵۰ یا ۶۰ هزار میلیارد تومان اوراق منتشر می شود اما به معنای این نیست که به صورت تجمعی می شود، بلکه مجبوریم ۴۰تا ۵۰ هزار میلیارد تومان از اوراق سال های گذشته را خریداری کنیم که برای سال جاری هم همین وضعیت است.
وی افزود: دولت تلاش می کند یارانه ها و حقوق ها و یارانه های حمایتی را به موقع پرداخت کند.
نوبخت ادامه داد: سهم نفت در سال ۸۹ در بودجه ۳۷ درصد بود که در سال گذشته به ۱۱ تا ۱۲ درصد کاهش یافت و در سال ۹۹ این رقم به ۱۰درصد رسید.
رییس سازمان برنامه و بودجه افزود: اکنون بهترین فرصت است تا مجلس و دولت کنار هم قرار گیرند تا نفت از بودجه کنار گذاشته شود.
نوبخت از آمادگی سازمان متبوع خود برای برگزاری جلسه ای غیر حضوری با نمایندگان مجلس برای بررسی اصلاح ساختار بودجه خبرداد و گفت: تلاش دولت و سازمان برنامه بودجه، رهایی از وضعیت موجود است و برای تحقق آن نیاز به همراهی مجلس است.
رییس سازمان برنامه و بودجه افزود: امسال باید ۵۷۱ هزار میلیارد تومان منابع کسب شود و این ۵۷۱ هزار میلیارد تومان در اعتبارات هزینه ای، در اعتبارات تملک سرمایه ای که عمرانی هست و برای خرید اوراقی که سال های گذشته منتشر شده باید به مصرف برسد.
وی تحقق این ۵۷۱ هزار میلیارد تومان به دلایل مختلف از جمله شرایط تحریم و شرایط کرونا غیر ممکن دانست و افزود: باید ببینیم چقدر می توان صرفه جویی کرد.
نوبخت ادامه داد: نمی توان هرچقدر دلمان بخواهد صرفه جویی کنیم زیرا تمام پرداخت ها در چهار محور امور رفاهی، بازنشستگان، صندوق های بازنشستگی، کمیته امداد و بهزیستی انجام شده است؛ اگر فکر می کنید اینها را می توان تقلیل داد انجام دهید پارسال که ما مجبور شدیم بیش از ۱۰۰ درصد به این بخش ها بدهیم.
وی با بیان اینکه حداقل ۲۲ هزار میلیارد تومان از سرفصل بودجه ای در اختیار دستگاه ها است که حق مسلم خود می دانند، گفت: کم شدن آن موجب خواهد شد به مجلس شکایت کنند که تخصیص شان را کامل نداده اند.
رییس سازمان برنامه و بودجه گفت: باید در مصارف ۲۲ هزار میلیار تومان صرفه جویی شود و از طرف دیگر باید بتوان ۴۲۳ هزار میلیارد تومان از سه منبع نفت، مالیات و ارواق به دست آورد و این در شرایطی است که نفت باید کنار گذاشته شود.
وی به شرایط رکودی کشور ناشی از کرونا و تاخیر در پرداخت مالیات ها اشاره کرد و گفت: اداره کشور در چنین شرایطی بسیار دشوار است.
رییس سازمان برنامه و بودجه افزود: شرایط کشور به گونه ای است که حداقل ۴۲ هزار میلیارد تومان از این ارقامی که مجلس دهم تصویب کرد قابل تحقق نیست.
ایرنا
