دکتر ایرج حریرچی در ارتباط ویدئو کنفرانسی با خبرنگاران گفت: گرچه ویروس کرونا اقشار مختلف را درگیر خود کرده است اما شدت بیماری در قشرهای ضعیف و کم تر برخوردار بیشتر دیده میشود به طور مثال در کشور آمریکا مرگ و میر در سیاه پوستان دو برابر سفید پوستان است.
وی افزود: البته در کشور ما که هم زمان با تحریمهای ظالمانه با عوارض بیماری نیز مقابله میکنیم، دولت با تمام قوا به کمک اقشار کمتر برخوردار آمده است اما در این میان نمیتوان از کمک خیرین و سازمانهای مردم نهاد غافل بود.
برای درمان امراض ضروری، از مراجعه به مراکز درمانی غفلت نکنید
وی در ادامه با اشاره به این که علت اصلی مرگ و میر ایرانیان تا پیش از شیوع این بیماری، بیماریهای قلبی و عروقی، سرطانها و دیابت بود، تاکید کرد: اکنون با شیوع ویروس کرونا مردم به دو علت ترس از این بیماری و همچنین بسته بودن برخی مراکز خصوصی، مراجعات خود را برای درمان بیماریهای مزمن کاهش دادهاند. در حالی که براساس سیاست گذاری های ما ظرف این هفته و هفته آینده با توجه به این که حجم مراجعات برای بیماران کرونایی کاهش یافته، این است که ظرفیت پذیرش مراکز را برای بیماران مزمن افزایش دهیم. از مردم میخواهیم به هیچ عنوان برای امراض ضروری خود از مراجعه به مراکز درمانی غفلت نکنند. البته اعمال جراحی غیر ضرور مانند اعمال زیبایی و برخی خدمات داندانپزشکی فعلا جزو این سیاست گذاری نیست.
معاون کل وزارت بهداشت در خصوص این که چه کسانی مجاز به استفاده از ماسک هستند، گفت: اکنون سازمان بهداشت جهانی به طور صریح اعلام کرده است در صورتی که فرد سالمی هستید توصیه میکنیم فقط زمانی از ماسک استفاده کنید که در مجاورت با یک بیمار مبتلا به کرونا باشید. البته میتوانیم مردم را به استفاده از ماسکهای خانگی توصیه کنیم. البته فراموش نکنید بهترین روش پیشگیری از آلودگی، شستن دستها با آب و صابون است و در مواردی که به آب و صابون دسترسی نداشته باشید میتوانید از محلولهای ضد عفونی کننده استفاده کنید. اما به هیچ عنوان نباید در این مورد اسراف صورت گیرد؛ چرا که مصرف بی رویه از این مواد میتواند با عوارضی رو به رو باشد.
حریرچی در خصوص توصیههای سازمان بهداشت جهانی برای پایان تعطیلات و آغاز بازگشایی ها در کشورهای مختلف گفت: پیشنهاد این سازمان اتخاذ راهحلهای جایگزین برای سرکوب ویروس است. این راههای جایگزین میتواند انجام تستهای تشخیصی، ایزوله کردن مبتلایان، شناسایی افرادی که با بیماران در تماس بودند، قرنطینه آنها، تقویت نظام ارائه خدمات و افزایش دانش و آگاهی مردم است.
لزوم گسترش خدمات تله مدیسین
وی در ادامه سخنان خود در پاسخ به ایسنا در خصوص اقدامات صورت گرفته برای گسترش خدمات تله مدیسین و درمان در منزل خاطر نشان کرد: متاسفانه پیش از این از طرف ارائه دهندگان خدمات که به روشهای سنتی خو کرده بودند مقاومتهای صورت میگرفت، اما اکنون شرکتهایی وجود دارند که به عنوان مثال فرد با صلاحیتی را برای گرفتن نمونه آزمایش به منازل میفرستند تا بدون معطلی و بدون نیاز به تردد این نمونه گیری انجام شده و به آزمایشگاه ارجاع داده شود. اکنون نیز برای سایر خدمات میتوانیم از این تکنولوژی استفاده کنیم و آن را در سایر سطوح خدمات پزشکی و درمانی گسترش دهیم. اکنون نیز برخی پرستاران، پزشکان و بیماران از طریق نرم افزارهای داخلی و خارجی برخی نتایج را به یکدیگر به اشتراک میگذارند. این روش میتواند به کاهش هزینههای نظام سلامت نیز کمک کنند.
حریرچی در ادامه با تاکید بر این که علم همه جهان نسبت به این ویروس بسیار کم است گفت: برای کنترل کرونا باید چند هدف را دنبال کنیم. بیماری زایی و مرگ و میر ویروس باید کاهش یافته و به حدی برسد که سیستم بهداشت و درمان کشور از نظر نیرو و تخت پاسخگوی نیازها باشد. همچنین باید توجه کنیم که اثرات اقتصادی و اجتماعی ناشی از این مشکل را به حداقل برسانیم.
احتمال درگیری با کرونا تا پاییز
وی با ذکر مثالی گفت: اکنون برخی از کشورهای آفریقایی اعلام کردند که نمیتواند قرنطینه کامل و یا برخی سطوح آن را اجرایی کنند؛ چرا که مردم این کشورها به غذا نیاز دارند. همچنین در هیچ کجای دنیا به جز ووهان چین نیز قرنطینه به شکل کامل اجرایی نشد. براساس تدابیر اندیشیده شده و مطالعات فعلی فکر میکنیم تا پاییز درگیری هایی در خصوص این ویروس داشته باشیم.
معاون کل وزارت بهداشت ادامه داد: تا زمانی که دارو و واکسن کشف نشود و در صورتی که ویروس ضعیف نشود، این ویروس در کشورهای مختلف وجود خواهد داشت؛ به شکلی که به ایمنی جمعی برسیم و پس از آن بیماری به شکل اندمیک در خواهد آمد. اما اکنون در مرحله اول و اپیدمی آن قرار داریم و علم دنیا نسبت به این ویروس کم است.
و اما فاصله گذاری هوشمند...
وی در پاسخ به سوالی در خصوص طرح فاصله گذاری هوشمند گفت: یکی از مبانی لحاظ شده در این طرح ملاحظات اقتصادی و اجتماعی است. نباید فراموش کنیم که اقدامات ما در دو جبهه مقابله با بیماری و مقابله با تحریمها اتفاق میافتد. همانطور که روز گذشته دانشگاه شیکاگو مطلبی را منتشر کرد که در آن نشان میداد در ۹۰ سال گذشته یکی از موضوعاتی که تمام اقتصاددانان جهان با تمام تفکرات نسبت به آن اتفاق نظر داشتند، این بوده است که اگر قرار باشد بازگشاییها زودتر از موعد اتفاق بیفتد ممکن است میزان شیوع را تغییر دهد، ممکن است عوارض سهمگین تری بر مسائل اقتصادی داشته باشد. همچنین نباید فراموش کنیم که برخی از مردم از لحاظ درآمدی در معرض خطر هستند. البته طبق مصوبات ستاد مقابله با کرونا یکی از مزایای فاصله گذاری هوشمند این است که ما تصمیمات خود را پس از ارزیابی نتایج میتوانیم تغییر داده و یا تصمیمات جدیدی اجرا کنیم.
حمل و نقل عمومی عامل انتقال ۲۶.۵ درصدی کرونا
معاون کل وزارت بهداشت با اشاره به این که حمل و نقل عمومی عامل انتقال ۲۶.۵ درصدی کرونا است، گفت: به همین ترتیب مدارس ۱۱ درصد، دانشگاهها ۷ درصد میتوانند منجر به انتقال آلودگی شوند. آن چه از نظر تئوری و عملی طراحی شده است تدابیر ویژهای بوده و باید بیشتر بررسی شود. نمیتوانیم مشاغل را بدون توجه به ظرفیت حمل و نقل عمومی بازگشایی کنیم. چرا که درصد قابل توجهی از مردم از طریق حمل و نقل عمومی در محل کار خود حاضر میشوند.
حریرچی در ادامه با اشاره به این که برآوردهها نشان میدهد که اکنون حمل و نقل شهری نسبت به مدت مشابه در سال قبل ۷۰ درصد کاهش داشته است، اظهار کرد: تعدادی از مردم هستند که درآمدشان را روزانه کسب میکنند. از این رو دولت برای بازگشاییها نمیتواند تنها به نظر کسانی اکتفا کند که یا حقوق ثابت داشته و یا منبع پس انداز قابل توجهی دارند. البته این موضوع فراموش نمیشود که سلامتی مردم اولویت اول ما خواهد بود. اما توجه کنید به جز شهر ووهان چین، قرنطنیه کامل در هیچ کشور دیگری اجرایی نشد.
از زمان شروع بیماری تا ۱۸ ماه بعد، افق روشنی برای تولید دارو و واکسن وجود ندارد
حریرچی افزود: از شروع بیماری حداقل تا ۱۸ ماه افق روشنی برای تولید دارو و واکسن وجود ندارد. همچنین بهترین داروی ضد ویروسی اختصاصی نیز ۴۰ تا ۵۰ درصد میتواند موثر باشد. پس این ادعا که دارویی برای درمان کرونا وجود خواهد داشت مانند تاثیر آب بر روی آتش، درست نیست و داروهایی که فعلا برای بیماران مبتلا به کووید ۱۹ استفاده میشود از داروهای ویروسی مشابه است.
مرگ و میر کرونا در اغلب استان ها نزولی شده است
وی با تاکید بر این که روند تحقیقاتی پیرامون این بیماری ۴ سناریوی مختلف را مدنظر گرفته بود تا کنترل تقریبی بیماری را از روی آن بتوان حدس زد، گفت: اقداماتی که برای کنترل بیماری و فاصله گذاری اجتماعی تاکنون صورت گرفته است، به شکلی بالاتر از حد متوسط بوده است. به صورتی که اکنون مرگ و میر در اکثر استانهای کشور نزولی شده است. گرچه در برخی از استانها با افزایش شیوع بیماری مواجه هستیم که آن هم از شدت بالایی برخوردار نیست. پیش بینیهای ما بر این اساس بوده که اواخر فروردین و اوایل اردیبهشت ماه بیماری رو به کاهش برود، اما این به هیچ عنوان به معنای صفر شدن موارد ابتلا نخواهد بود. چرا که این موضوع به مسائل مختلف بستگی دارد.
وی افزود: در کشور چین نیز نصف موارد ابتلا در یک شهر یعنی ووهان گزارش شده و نصف موارد دیگر در سایر شهرها ساکن بودند. هیچ کس ادعا نمیکند که آخر یک ماه مشخصی ویروس دیگر در کشور وجود نخواهد داشت، بلکه ما میگوییم ویروس با توجه به رفتار مردم و تغییرات آب و هوایی میتواند بیش از گذشته کنترل شود. البته این موضوع وابسته به آن است که ببینیم آیا کووید ۱۹ نیز مانند آنفلوآنزا به گرم شدن هوا حساس است یا خیر. این تصور درست نخواهد بود که کشورها بدون کشف دارو یا واکسن بتوانند ویروس را به شکل کامل از بین ببرند، مگر این که اکثر مردم آن کشور مبتلا شده و به یک ایمنی جمعی رسیده باشند که این موضوع نیز در فاصله زمانی کوتاه مدت میسر نخواهد شد.
وی در ادامه در خصوص تستهای تشخیصی آلایزا و رپیت تست گفت: توان تولید این دو تست در کشور وجود دارد و هنگامی که آزمایشات لازم بر روی آنها صورت گیرد، میتوانیم در خصوص استفاده برای مردم آنها را توصیه کنیم. هدف اصلی تست آلایزا این است که ما بفهمیم چند درصد یک جامعه به بیماری کرونا مبتلا شدند، پس توجه کنید که این تست برای تشخیص بیماری هنگام بروز آن نیست و بیشتر کمک میکند افراد بدون علامت یا کم علامت را شناسایی کنیم.
درصد خطای تست های ویروسی
حریرچی با اشاره به این که تستهای ویروسی دقت کمی دارند، گفت: این تستها به خاطر حساسیت ویروس و سخت بودن نمونه گیری ممکن است با درصدی خطا نتایج را اعلام کنند. در نظر داریم استفاده از تستهای آلایزا را فعلا بیشتر برای کسانی که در معرض خطر هستند مانند کارکنان مراکز بهداشتی استفاده کنیم.
در بازگشایی مدارس و دانشگاه ها فعلا عجله ای نیست
وی با تاکید بر این که در بازگشایی مدارس و دانشگاهها فعلا عجلهای نیست، گفت: هر اقدامی که صورت میگیرد پس از مدتی یعنی نهایتا دو هفته تا یک ماه بعد نتایج آن مشخص میشود. به این صورت مداخلاتی که در تعطیلی مدارس و دانشگاهها صورت گرفت، نتایجش اکنون قابل مشاهده است. اکنون با توجه به این که برخلاف روزهای اول براساس مطالعات صورت گرفته متوجه شدهایم جوانان و افراد کم سن نیز میتوانند به بیماری مبتلا شوند و از سوی دیگر آنها میتوانند به علت کم علامت بودن یا بی علامت بودن، ویروس را به سایرین انتقال دهند باید در خصوص بازگشایی مدارس و دانشگاهها تصمیمات جدی تری بگیریم. از این رو میگویم عجلهای برای بازگشایی این دو محل نداریم. وقتی دانشگاه بازگشایی شود دانشجوها از همه شهرهای آلوده و غیره آلوده سفرهای خود را آغاز میکنند. از سوی دیگر خوابگاههای ما نیز با تراکم بالایی رو به رو هستند که احتمال انتقال بیماری را افزایش میدهند. حدود ۱۴ میلیون دانشجو و ۴ میلیون دانش آموز داریم که با احتساب معلمان و استادان تقریبا یک چهارم جمعیت کشور مربوط به این اقشار است. از این رو اتخاذ سیاستهای پیشگیری کننده از بیماری بسیار موثر خواهد بود.
ایسنا